atha ṣaṣṭhaḥ sargaḥ
sa nikāmaṁ vimānēṣu vicarankāmarūpadhr̥k ।
vicacāra kapirlaṅkāṁ lāghavēna samanvitaḥ॥1॥
āsasāda ca lakṣmīvānrākṣasēndranivēśanam ।
prākārēṇārkavarṇēna bhāsvarēṇābhisaṁvr̥tam ॥2॥
rakṣitaṁ rākṣasairbhīmaiḥ siṁhairiva mahadvanam ।
samīkṣamāṇō bhavanaṁ cakāśē kapikuñjaraḥ॥3॥
rūpyakōpahitaiścitraistōraṇairhēmabhūṣaṇaiḥ।
vicitrābhiśca kakṣyābhirdvāraiśca rucirairvr̥tam ॥4॥
gajāsthitairmahāmātraiḥ śūraiśca vigataśramaiḥ।
upasthitamasaṁhāryairhayaiḥ syandanayāyibhiḥ॥5॥
siṁhavyāghratanutrāṇairdāntakāñcanarājatīḥ।
ghōṣavadbhirvicitraiśca sadā vicaritaṁ rathaiḥ॥6॥
bahuratnasamākīrṇaṁ parārdhyāsanabhūṣitam ।
mahārathasamāvāpaṁ mahārathamahāsanam ॥7॥
dr̥śyaiśca paramōdāraistaistaiśca mr̥gapakṣibhiḥ।
vividhairbahusāhasraiḥ paripūrṇaṁ samantataḥ॥8॥
vinītairantapālaiśca rakṣōbhiśca surakṣitam ।
mukhyābhiśca varastrībhiḥ paripūrṇaṁ samantataḥ॥9॥
muditapramadā ratnaṁ rākṣasēndranivēśanam ।
varābharaṇasaṁhrādai samudrasvananiḥsvanam ॥10॥
tadrājaguṇasampannaṁ mukhyaiśca varacandanaiḥ।
mahājanasamākīrṇaṁ siṁhairiva mahadvanam ॥11॥
bhērīmr̥daṅgābhirutaṁ śaṅkhaghōṣavināditam ।
nityārcitaṁ parvasutaṁ pūjitaṁ rākṣasaiḥ sadā ॥12॥
samudramiva gambhīraṁ samudrasamaniḥsvanam ।
mahātmanō mahadvēśma mahāratnaparicchadam ॥13॥
mahāratnasamākīrṇaṁ dadarśa sa mahākapiḥ।
virājamānaṁ vapuṣā gajāśvarathasaṅkulam ॥14॥
laṅkābharaṇamityēva sō’manyata mahākapiḥ।
cacāra hanumāṁstatra rāvaṇasya samīpataḥ॥15॥
gr̥hādgr̥haṁ rākṣasānāmudyānāni ca sarvaśaḥ।
vīkṣamāṇō’pyasantrastaḥ prāsādāṁśca cacāra saḥ॥16॥
avaplutya mahāvēgaḥ prahastasya nivēśanam ।
tatō’nyatpupluvē vēśma mahāpārśvasya vīryavān ॥17॥
atha mēghapratīkāśaṁ kumbhakarṇanivēśanam ।
vibhīṣaṇasya ca tathā pupluvē sa mahākapiḥ॥18॥
mahōdarasya ca tathā virūpākṣasya caiva hi ।
vidyujjihvasya bhavanaṁ vidyunmālēstathaiva ca ॥19॥
vajradaṁṣṭrasya ca tathā pupluvē sa mahākapiḥ।
śukasya ca mahāvēgaḥ sāraṇasya ca dhīmataḥ॥20॥
tathā cēndrajitō vēśma jagāma hariyūthapaḥ।
jambumālēḥ sumālēśca jagāma harisatamaḥ॥21॥
raśmikētōśca bhavanaṁ sūryaśatrōstathaiva ca ।
vajrakāyasya ca tathā pupluvē sa mahākapiḥ॥22॥
dhūmrākṣasyātha sampātērbhavanaṁ mārutātmajaḥ।
vidyudrūpasya bhīmasya ghanasya vighanasya ca ॥23॥
śukanābhasya cakrasya śaṭhasya kapaṭasya ca ।
hrasvakarṇasya daṁṣṭrasya lōmaśasya ca rakṣasaḥ॥24॥
yuddhōnmattasya mattasya dhvajagrīvasya sādinaḥ।
vidyujjihvadvijihvānāṁ tathā hastimukhasya ca ॥25॥
karālasya piśācasya śōṇitākṣasya caiva hi ।
plavamānaḥ kramēṇaiva hanūmānmārutātmajaḥ॥26॥
tēṣu tēṣu mahārhēṣu bhavanēṣu mahāyaśāḥ।
tēṣāmr̥ddhimatāmr̥ddhiṁ dadarśa sa mahākapiḥ॥27॥
sarvēṣāṁ samatikramya bhavanāni samantataḥ।
āsasādātha lakṣmīvānrākṣasēndranivēśanam ॥28॥
rāvaṇasyōpaśāyinyō dadarśa harisattamaḥ।
vicaranhariśārdūlō rākṣasīrvikr̥tēkṣaṇāḥ॥29॥
śūlamudgarahastāṁśca śaktitōmaradhāriṇaḥ।
dadarśa vividhāngulmāṁstasya rakṣaḥpatērgr̥hē ॥30॥
rākṣasāṁśca mahākāyānnānāpraharaṇōdyatān ।
raktāñśvētānsitāṁścāpi harīṁścāpi mahājavān ॥31॥
kulīnānrūpasampannāngajānparagajārujān ।
śikṣitān gajaśikṣāyāmairāvatasamānyudhi ॥32॥
nihantr̥̄nparasainyānāṁ gr̥hē tasmindadarśa saḥ।
kṣarataśca yathā mēghānsravataśca yathā girīn ॥33॥
mēghastanitanirghōṣāndurdharṣānsamarē paraiḥ।
sahasraṁ vāhinīstatra jāmbūnadapariṣkr̥tāḥ॥34॥
hēmajālairavicchinnāstaruṇādityasaṁnibhāḥ।
dadarśa rākṣasēndrasya rāvaṇasya nivēśanē ॥35॥
śibikā vividhākārāḥ sa kapirmārutātmajaḥ।
latāgr̥hāṇi citrāṇi citraśālāgr̥hāṇi ca ॥36॥
krīḍāgr̥hāṇi cānyāni dāruparvatakāni ca ।
kāmasya gr̥hakaṁ ramyaṁ divāgr̥hakamēva ca ॥37॥
dadarśa rākṣasēndrasya rāvaṇasya nivēśanē ।
sa mandarasamaprakhyaṁ mayūrasthānasaṅkulam ॥38॥
dhvajayaṣṭibhirākīrṇaṁ dadarśa bhavanōttamam ।
anantaratnanicayaṁ nidhijālaṁ samantataḥ।
dhīraniṣṭhitakarmāṅgaṁ gr̥haṁ bhūtapatēriva ॥39॥
arcirbhiścāpi ratnānāṁ tējasā rāvaṇasya ca ।
virarāja ca tadvēśma raśmivāniva raśmibhiḥ॥40॥
jāmbūnadamayānyēva śayanānyāsanāni ca ।
bhājanāni ca śubhrāṇi dadarśa hariyūthapaḥ॥41॥
madhvāsavakr̥taklēdaṁ maṇibhājanasaṅkulam ।
manōramamasambādhaṁ kubērabhavanaṁ yathā ॥42॥
nūpurāṇāṁ ca ghōṣēṇa kāñcīnāṁ niḥsvanēna ca ।
mr̥daṅgatalanirghōṣairghōṣavadbhirvināditam ॥43॥
prāsādasaṅghātayutaṁ strīratnaśatasaṅkulam ।
suvyūḍhakakṣyaṁ hanumānpravivēśa mahāgr̥ham ॥44॥
ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē sundarakāṇḍē ṣaṣṭhaḥ sargaḥ