atha aṣṭādaśaḥ sargaḥ
tathā viprēkṣamāṇasya vanaṁ puṣpitapādapam ।
vicinvataśca vaidēhīṁ kiñcicchēṣā niśābhavat ॥1॥
ṣaḍaṅgavēdaviduṣāṁ kratupravarayājinām ।
śuśrāva brahmaghōṣān sa virātrē brahmarakṣasām ॥2॥
atha maṅgalavāditraiḥ śabdaiḥ śrōtramanōharaiḥ।
prābōdhyata mahābāhurdaśagrīvō mahābalaḥ॥3॥
vibudhya tu mahābhāgō rākṣasēndraḥ pratāpavān ।
srastamālyāmbaradharō vaidēhīmanvacintayat ॥4॥
bhr̥śaṁ niyuktastasyāṁ ca madanēna madōtkaṭaḥ।
na tu taṁ rākṣasaḥ kāmaṁ śaśākātmani gūhitum ॥5॥
sa sarvābharaṇairyuktō bibhracchriyamanuttamām ।
tāṁ nagairvividhairjuṣṭāṁ sarvapuṣpaphalōpagaiḥ॥6॥
vr̥tāṁ puṣkariṇībhiśca nānāpuṣpōpaśōbhitām ।
sadā mattaiśca vihagairvicitrāṁ paramādbhutaiḥ॥7॥
īhāmr̥gaiśca vividhairvr̥tāṁ dr̥ṣṭimanōharaiḥ।
vīthīḥ samprēkṣamāṇaśca maṇikāñcanatōraṇām ॥8॥
nānāmr̥gagaṇākīrṇāṁ phalaiḥ prapatitairvr̥tām ।
aśōkavanikāmēva prāviśatsantatadrumām ॥9॥
aṅganāśatamātraṁ tu taṁ vrajantamanuvrajan ।
mahēndramiva paulastyaṁ dēvagandharvayōṣitaḥ॥10॥
dīpikāḥ kāñcanīḥ kāścijjagr̥hustatra yōṣitaḥ।
bālavyajanahastāśca tālavr̥ntāni cāparāḥ॥11॥
kāñcanaiścaiva bhr̥ṅgārairjahruḥ salilamagrataḥ।
maṇḍalāgrā br̥sīścaiva gr̥hyānyāḥ pr̥ṣṭhatō yayuḥ॥12॥
kācidratnamayīṁ pātrīṁ pūrṇāṁ pānasya bhrājatīm ।
dakṣiṇā dakṣiṇēnaiva tadā jagrāha pāṇinā ॥13॥
rājahaṁsapratīkāśaṁ chatraṁ pūrṇaśaśiprabham ।
sauvarṇadaṇḍamaparā gr̥hītvā pr̥ṣṭhatō yayau ॥14॥
nidrāmadaparītākṣyō rāvaṇasyōttamastriyaḥ।
anujagmuḥ patiṁ vīraṁ ghanaṁ vidyullatā iva ॥15॥
vyāviddhahārakēyūrāḥ samāmr̥ditavarṇakāḥ।
samāgalitakēśāntāḥ sasvēdavadanāstathāḥ॥16॥
ghūrṇantyō madaśēṣēṇa nidrayā ca śubhānanāḥ।
svēdakliṣṭāṅgakusumāḥ sumālyākulamūrdhajāḥ॥17॥
prayāntaṁ nairr̥tapatiṁ nāryō madiralōcanāḥ।
bahumānācca kāmācca priyabhāryāstamanvayuḥ॥18॥
sa ca kāmaparādhīnaḥ patistāsāṁ mahābalaḥ।
sītāsaktamanā mandō mandāñcitagatirbabhau ॥19॥
tataḥ kāñcīninādaṁ ca nūpurāṇāṁ ca niḥsvanam ।
śuśrāva paramastrīṇāṁ kapirmārutanandanaḥ॥20॥
taṁ cāpratimakarmāṇamacintyabalapauruṣam ।
dvāradēśamanuprāptaṁ dadarśa hanumān kapiḥ॥21॥
dīpikābhiranēkābhiḥ samantādavabhāsitam ।
gandhatailāvasiktābhirdhriyamāṇābhiragrataḥ॥22॥
kāmadarpamadairyuktaṁ jihmatāmrāyatēkṣaṇam ।
samakṣamiva kandarpamapaviddhaśarāsanam ॥23॥
mathitāmr̥taphēnābhamarajō vastramuttamam ।
sapuṣpamavakarṣantaṁ vimuktaṁ saktamaṅgadē ॥24॥
taṁ patraviṭapē līnaḥ patrapuṣpaśatāvr̥taḥ।
samīpamupasaṅkrāntaṁ vijñātumupacakramē ॥25॥
avēkṣamāṇastu tadā dadarśa kapikuñjaraḥ।
rūpayauvanasampannā rāvaṇasya varastriyaḥ॥26॥
tābhiḥ parivr̥tō rājā surūpābhirmahāyaśāḥ।
tanmr̥gadvijasaṅghuṣṭaṁ praviṣṭaḥ pramadāvanam ॥27॥
kṣībō vicitrābharaṇaḥ śaṅkukarṇō mahābalaḥ।
tēna viśravasaḥ putraḥ sa dr̥ṣṭō rākṣasādhipaḥ॥28॥
vr̥taḥ paramanārībhistārābhiriva candramāḥ।
taṁ dadarśa mahātējāstējōvantaṁ mahākapiḥ॥29॥
rāvaṇō’yaṁ mahābāhuriti sañcintya vānaraḥ।
sō’yamēva purā śētē puramadhyē gr̥hōttamē ।
avaplutō mahātējā hanūmānmārutātmajaḥ॥30॥
sa tathāpyugratējāḥ sa nirdhūtastasya tējasā ।
patrē guhyāntarē saktō matimān saṁvr̥tō’bhavat ॥31॥
sa tāmasitakēśāntāṁ suśrōṇīṁ saṁhatastanīm ।
didr̥kṣurasitāpāṅgīmupāvartata rāvaṇaḥ॥32॥
ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē sundarakāṇḍē aṣṭādaśaḥ sargaḥ