atha ēkōnaviṁśaḥ sargaḥ tasminnēva tataḥ kālē rājaputrī tvaninditā । rūpayauvanasampannaṁ bhūṣaṇōttamabhūṣitam ॥1॥ tatō dr̥ṣṭvaiva vaidēhī rāvaṇaṁ rākṣasādhipam । prāvēpata varārōhā pravātē kadalī yathā ॥2॥ ūrubhyāmudaraṁ chādya bāhubhyāṁ ca payōdharau । upaviṣṭā viśālākṣī rudatī varavarṇinī ॥3॥ daśagrīvastu vaidēhīṁ rakṣitāṁ rākṣasīgaṇaiḥ। dadarśa dīnāṁ duḥkhārtāṁ nāvaṁ sannāmivārṇavē ॥4॥ asaṁvr̥tāyāmāsīnāṁ dharaṇyāṁ saṁśitavratām । chinnāṁ prapatitāṁ bhūmau śākhāmiva vanaspatēḥ॥5॥ malamaṇḍanadigdhāṅgīṁ maṇḍanārhāmamaṇḍanām । mr̥ṇālī paṅkadigdhēva vibhāti na vibhāti ca ॥6॥ samīpaṁ rājasiṁhasya rāmasya viditātmanaḥ। saṅkalpahayasaṁyuktairyāntīmiva manōrathaiḥ॥7॥ śuṣyantīṁ rudatīmēkāṁ dhyānaśōkaparāyaṇām । duḥkhasyāntamapaśyantīṁ rāmāṁ rāmamanuvratām ॥8॥ cēṣṭamānāmathāviṣṭāṁ pannagēndravadhūmiva । dhūpyamānāṁ grahēṇēva rōhiṇīṁ dhūmakētunā ॥9॥ vr̥ttaśīlē kulē jātāmācāravati dhārmikē । punaḥ saṁskāramāpannāṁ jātamiva ca duṣkulē ॥10॥ sannāmiva mahākīrtiṁ śraddhāmiva vimānitām । prajñāmiva parikṣīṇāmāśāṁ pratihatāmiva ॥11॥ āyatīmiva vidhvastāmājñāṁ pratihatāmiva । dīptāmiva diśaṁ kālē pūjāmapahatāmiva ॥12॥ paurṇamāsīmiva niśāṁ tamōgrastēndumaṇḍalām । padminīmiva vidhvastāṁ hataśūrāṁ camūmiva ॥13॥ prabhāmiva tamōdhvastāmupakṣīṇāmivāpagām । vēdīmiva parāmr̥ṣṭāṁ śāntāmagniśikhāmiva ॥14॥ utkr̥ṣṭaparṇakamalāṁ vitrāsitavihaṅgamām । hastihastaparāmr̥ṣṭāmākulāmiva padminīm ॥15॥ patiśōkāturāṁ śuṣkāṁ nadīṁ visrāvitāmiva । parayā mr̥jayā hīnāṁ kr̥ṣṇapakṣē niśāmiva ॥16॥ sukumārīṁ sujātāṅgīṁ ratnagarbhagr̥hōcitām । tapyamānāmivōṣṇēna mr̥ṇālīmacirōddhr̥tām ॥17॥ gr̥hītāmālitāṁ stambhē yūthapēna vinākr̥tām । niḥśvasantīṁ suduḥkhārtāṁ gajarājavadhūmiva ॥18॥ ēkayā dīrghayā vēṇyā śōbhamānāmayatnataḥ। nīlayā nīradāpāyē vanarājyā mahīmiva ॥19॥ upavāsēna śōkēna dhyānēna ca bhayēna ca । parikṣīṇāṁ kr̥śāṁ dīnāmalpāhārāṁ tapōdhanām ॥20॥ āyācamānāṁ duḥkhārtāṁ prāñjaliṁ dēvatāmiva । bhāvēna raghumukhyasya daśagrīvaparābhavam ॥21॥ samīkṣamāṇāṁ rudatīmaninditāṁ supakṣmatāmrāyataśuklalōcanām । anuvratāṁ rāmamatīva maithilīṁ pralōbhayāmāsa vadhāya rāvaṇaḥ॥22॥ ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē sundarakāṇḍē ēkōnaviṁśaḥ sargaḥ