atha aṣṭāviṁśaḥ sargaḥ sā rākṣasēndrasya vacō niśamya tad rāvaṇasya priyamapriyārtā । sītā vitatrāsa yathā vanāntē siṁhābhipannā gajarājakanyā ॥1॥ sā rākṣasīmadhyagatā ca bhīru- rvāgbhirbhr̥śaṁ rāvaṇatarjitā ca । kāntāramadhyē vijanē visr̥ṣṭā bālēva kanyā vilalāpa sītā ॥2॥ satyaṁ batēdaṁ pravadanti lōkē nākālamr̥tyurbhavatīti santaḥ। yatrāhamēvaṁ paribhartsyamānā jīvāmi yasmāt kṣaṇamapyapuṇyā ॥3॥ sukhādvihīnaṁ bahuduḥkhapūrṇa- midaṁ tu nūnaṁ hr̥dayaṁ sthiraṁ mē । vidīryatē yanna sahasradhādya vajrāhataṁ śr̥ṅgamivācalasya ॥4॥ naivāsti nūnaṁ mama dōṣamatra vadhyāhamasyāpriyadarśanasya । bhāvaṁ na cāsyāhamanupradātu- malaṁ dvijō mantramivādvijāya ॥5॥ tasminnanāgacchati lōkanāthē garbhasthajantōriva śalyakr̥ntaḥ। nūnaṁ mamāṅgānyacirādanāryaḥ śastraiḥ śitaiśchētsyati rākṣasēndraḥ॥6॥ duḥkhaṁ batēdaṁ nanu duḥkhitāyā māsau cirāyābhigamiṣyatō dvau । baddhasya vadhyasya yathā niśāntē rājōparōdhādiva taskarasya ॥7॥ hā rāma hā lakṣmaṇa hā sumitrē hā rāmamātaḥ saha mē jananyaḥ। ēṣā vipadyāmyahamalpabhāgyā mahārṇavē nauriva mūḍhavātā ॥8॥ tarasvinau dhārayatā mr̥gasya sattvēna rūpaṁ manujēndraputrau । nūnaṁ viśastau mama kāraṇāttau siṁharṣabhau dvāviva vaidyutēna ॥9॥ nūnaṁ sa kālō mr̥garūpadhārī māmalpabhāgyāṁ lulubhē tadānīm । yatrāryaputrau visasarja mūḍhā rāmānujaṁ lakṣmaṇapūrvajaṁ ca ॥10॥ hā rāma satyavrata dīrghabāhō hā pūrṇacandrapratimānavaktra । hā jīvalōkasya hitaḥ priyaśca vadhyāṁ na māṁ vētsi hi rākṣasānām ॥11॥ ananyadēvatvamiyaṁ kṣamā ca bhūmau ca śayyā niyamaśca dharmē । pativratātvaṁ viphalaṁ mamēdaṁ kr̥taṁ kr̥taghnēṣviva mānuṣāṇām ॥12॥ mōghō hi dharmaścaritō mamāyaṁ tathaikapatnītvamidaṁ nirarthakam । yā tvāṁ na paśyāmi kr̥śā vivarṇā hīnā tvayā saṅgamanē nirāśā ॥13॥ piturnidēśaṁ niyamēna kr̥tvā vanānnivr̥ttaścaritavrataśca । strībhistu manyē vipulēkṣaṇābhiḥ saṁraṁsyasē vītabhayaḥ kr̥tārthaḥ॥14॥ ahaṁ tu rāma tvayi jātakāmā ciraṁ vināśāya nibaddhabhāvā । mōghaṁ caritvātha tapōvrataṁ ca tyakṣyāmi dhigjīvitamalpabhāgyām ॥15॥ sañjīvitaṁ kṣipramahaṁ tyajēyaṁ viṣēṇa śastrēṇa śitēna vāpi । viṣasya dātā na tu mē’sti kaści- cchastrasya vā vēśmani rākṣasasya ॥16॥ śōkābhitaptā bahudhā vicintya sītātha vēṇīgrathanaṁ gr̥hītvā । udbaddhya vēṇyudgrathanēna śīghra- mahaṁ gamiṣyāmi yamasya mūlam ॥17॥ upasthitā sā mr̥dusarvagātrī śākhāṁ gr̥hītvā ca nagasya tasya । tasyāstu rāmaṁ paricintayantyā rāmānujaṁ svaṁ ca kulaṁ śubhāṅgyāḥ॥18॥ tasyā viśōkāni tadā bahūni dhairyārjitāni pravarāṇi lōkē । prādurnimittāni tadā babhūvuḥ purāpi siddhānyupalakṣitāni ॥19॥ ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē sundarakāṇḍē aṣṭāviṁśaḥ sargaḥ