atha catustriṁśaḥ sargaḥ tasyāstadvacanaṁ śrutvā hanūmān haripuṅgavaḥ। duḥkhādduḥkhābhibhūtāyāḥ sāntvamuttaramabravīt ॥1॥ ahaṁ rāmasya sandēśāddēvi dūtastavāgataḥ। vaidēhi kuśalī rāmaḥ sa tvāṁ kauśalamabravīt ॥2॥ yō brāhmamastraṁ vēdāṁśca vēda vēdavidāṁ varaḥ। sa tvāṁ dāśarathī rāmō dēvi kauśalamabravīt ॥3॥ lakṣmaṇaśca mahātējā bhartustē’nucaraḥ priyaḥ। kr̥tavāñchōkasantaptaḥ śirasā tē’bhivādanam ॥4॥ sā tayōḥ kuśalaṁ dēvī niśamya narasiṁhayōḥ। pratisaṁhr̥ṣṭasarvāṅgī hanūmantamathābravīt ॥5॥ kalyāṇī bata gāthēyaṁ laukikī pratibhāti mā । ēti jīvantamānandō naraṁ varṣaśatādapi ॥6॥ tayōḥ samāgamē tasmin prītirutpāditādbhutā । parasparēṇa cālāpaṁ viśvastau tau pracakratuḥ॥7॥ tasyāstadvacanaṁ śrutvā hanūmān mārutātmajaḥ। sītāyāḥ śōkataptāyāḥ samīpamupacakramē ॥8॥ yathā yathā samīpaṁ sa hanūmānupasarpati । tathā tathā rāvaṇaṁ sā taṁ sītā pariśaṅkatē ॥9॥ ahō dhigdhikkr̥tamidaṁ kathitaṁ hi yadasya mē । rūpāntaramupāgamya sa ēvāyaṁ hi rāvaṇaḥ॥10॥ tāmaśōkasya śākhāṁ tu vimuktvā śōkakarśitā । tasyāmēvānavadyāṅgī dharaṇyāṁ samupāviśat ॥11॥ avandata mahābāhustatastāṁ janakātmajām । sā cainaṁ bhayasantrastā bhūyō nainamudaikṣata ॥12॥ taṁ dr̥ṣṭvā vandamānaṁ ca sītā śaśinibhānanā । abravīddīrghamucchvasya vānaraṁ madhurasvarā ॥13॥ māyāṁ praviṣṭō māyāvī yadi tvaṁ rāvaṇaḥ svayam । utpādayasi mē bhūyaḥ santāpaṁ tanna śōbhanam ॥14॥ svaṁ parityajya rūpaṁ yaḥ parivrājakarūpavān । janasthānē mayā dr̥ṣṭastvaṁ sa ēva hi rāvaṇaḥ॥15॥ upavāsakr̥śāṁ dīnāṁ kāmarūpa niśācara । santāpayasi māṁ bhūyaḥ santāpaṁ tanna śōbhanam ॥16॥ athavā naitadēvaṁ hi yanmayā pariśaṅkitam । manasō hi mama prītirutpannā tava darśanāt ॥17॥ yadi rāmasya dūtastvamāgatō bhadramastu tē । pr̥cchāmi tvāṁ hariśrēṣṭha priyā rāma kathā hi mē ॥18॥ guṇān rāmasya kathaya priyasya mama vānara । cittaṁ harasi mē saumya nadīkūlaṁ yathā rayaḥ॥19॥ ahō svapnasya sukhatā yāhamēva cirāhr̥tā । prēṣitaṁ nāma paśyāmi rāghavēṇa vanaukasaṁ ॥20॥ svapnē’pi yadyahaṁ vīraṁ rāghavaṁ sahalakṣmaṇam । paśyēyaṁ nāvasīdēyaṁ svapnō’pi mama matsarī ॥21॥ nāhaṁ svapnamimaṁ manyē svapnē dr̥ṣṭvā hi vānaram । na śakyō’bhyudayaḥ prāptuṁ prāptaścābhyudayō mama ॥22॥ kiṁ nu syāccittamōhō’yaṁ bhavēdvātagatistviyam । unmādajō vikārō vā syādayaṁ mr̥gatr̥ṣṇikā ॥23॥ athavā nāyamunmādō mōhō’pyunmādalakṣaṇaḥ। sambudhyē cāhamātmānamimaṁ cāpi vanaukasaṁ ॥24॥ ityēvaṁ bahudhā sītā sampradhārya balābalam । rakṣasāṁ kāmarūpatvān mēnē taṁ rākṣasādhipam ॥25॥ ētāṁ buddhiṁ tadā kr̥tvā sītā sā tanumadhyamā । na prativyājahārātha vānaraṁ janakātmajā ॥26॥ sītāyā niścitaṁ buddhvā hanūmān mārutātmajaḥ। śrōtrānukūlairvacanaistadā tāṁ sampraharṣayan ॥27॥ āditya iva tējasvī lōkakāntaḥ śaśī yathā । rājā sarvasya lōkasya dēvō vaiśravaṇō yathā ॥28॥ vikramēṇōpapannaśca yathā viṣṇurmahāyaśāḥ। satyavādī madhuravāgdēvō vācaspatiryathā ॥29॥ rūpavān subhagaḥ śrīmān kandarpa iva mūrtimān । sthānakrōdhē prahartā ca śrēṣṭhō lōkē mahārathaḥ॥30॥ bāhucchāyāmavaṣṭabdhō yasya lōkō mahātmanaḥ। apakramyāśramapadān mr̥garūpēṇa rāghavam ॥31॥ śūnyē yēnāpanītāsi tasya drakṣyasi tatphalam । acirādrāvaṇaṁ saṅkhyē yō vadhiṣyati vīryavān ॥32॥ krōdhapramuktairiṣubhirjvaladbhiriva pāvakaiḥ। tēnāhaṁ prēṣitō dūtastvatsakāśamihāgataḥ॥33॥ tvadviyōgēna duḥkhārtaḥ sa tvāṁ kauśalamabravīt । lakṣmaṇaśca mahātējāḥ sumitrānandavardhanaḥ॥34॥ abhivādya mahābāhuḥ sa tvāṁ kauśalamabravīt । rāmasya ca sakhā dēvi sugrīvō nāma vānaraḥ॥35॥ rājā vānaramukhyānāṁ sa tvāṁ kauśalamabravīt । nityaṁ smarati tē rāmaḥ sasugrīvaḥ salakṣmaṇaḥ॥36॥ diṣṭyā jīvasi vaidēhi rākṣasīvaśamāgatā । nacirāddrakṣyasē rāmaṁ lakṣmaṇaṁ ca mahāratham ॥37॥ madhyē vānarakōṭīnāṁ sugrīvaṁ cāmitaujasaṁ । ahaṁ sugrīvasacivō hanūmān nāma vānaraḥ॥38॥ praviṣṭō nagarīṁ laṅkāṁ laṅghayitvā mahōdadhim । kr̥tvā mūrdhni padanyāsaṁ rāvaṇasya durātmanaḥ॥39॥ tvāṁ draṣṭumupayātō’haṁ samāśritya parākramam । nāhamasmi tathā dēvi yathā māmavagacchasi । viśaṅkā tyajyatāmēṣā śraddhatsva vadatō mama ॥40॥ ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē sundarakāṇḍē catustriṁśaḥ sargaḥ