અથ અષ્ટાવિંશઃ સર્ગઃ
સા રાક્ષસેન્દ્રસ્ય વચો નિશમ્ય
	તદ્ રાવણસ્ય પ્રિયમપ્રિયાર્તા ।
સીતા વિતત્રાસ યથા વનાન્તે
	સિંહાભિપન્ના ગજરાજકન્યા ॥૧॥
સા રાક્ષસીમધ્યગતા ચ ભીરુ-
	ર્વાગ્ભિર્ભૃશં રાવણતર્જિતા ચ ।
કાન્તારમધ્યે વિજને વિસૃષ્ટા
	બાલેવ કન્યા વિલલાપ સીતા ॥૨॥
સત્યં બતેદં પ્રવદન્તિ લોકે
	નાકાલમૃત્યુર્ભવતીતિ સન્તઃ।
યત્રાહમેવં પરિભર્ત્સ્યમાના
	જીવામિ યસ્માત્ ક્ષણમપ્યપુણ્યા ॥૩॥
સુખાદ્વિહીનં બહુદુઃખપૂર્ણ-
	મિદં તુ નૂનં હૃદયં સ્થિરં મે ।
વિદીર્યતે યન્ન સહસ્રધાદ્ય
	વજ્રાહતં શૃઙ્ગમિવાચલસ્ય ॥૪॥
નૈવાસ્તિ નૂનં મમ દોષમત્ર
	વધ્યાહમસ્યાપ્રિયદર્શનસ્ય ।
ભાવં ન ચાસ્યાહમનુપ્રદાતુ-
	મલં દ્વિજો મન્ત્રમિવાદ્વિજાય ॥૫॥
તસ્મિન્નનાગચ્છતિ લોકનાથે
	ગર્ભસ્થજન્તોરિવ શલ્યકૃન્તઃ।
નૂનં મમાઙ્ગાન્યચિરાદનાર્યઃ
	શસ્ત્રૈઃ શિતૈશ્છેત્સ્યતિ રાક્ષસેન્દ્રઃ॥૬॥
દુઃખં બતેદં નનુ દુઃખિતાયા
	માસૌ ચિરાયાભિગમિષ્યતો દ્વૌ ।
બદ્ધસ્ય વધ્યસ્ય યથા નિશાન્તે
	રાજોપરોધાદિવ તસ્કરસ્ય ॥૭॥
હા રામ હા લક્ષ્મણ હા સુમિત્રે
	હા રામમાતઃ સહ મે જનન્યઃ।
એષા વિપદ્યામ્યહમલ્પભાગ્યા
	મહાર્ણવે નૌરિવ મૂઢવાતા ॥૮॥
તરસ્વિનૌ ધારયતા મૃગસ્ય
	સત્ત્વેન રૂપં મનુજેન્દ્રપુત્રૌ ।
નૂનં વિશસ્તૌ મમ કારણાત્તૌ
	સિંહર્ષભૌ દ્વાવિવ વૈદ્યુતેન ॥૯॥
નૂનં સ કાલો મૃગરૂપધારી
	મામલ્પભાગ્યાં લુલુભે તદાનીમ્ ।
યત્રાર્યપુત્રૌ વિસસર્જ મૂઢા
	રામાનુજં લક્ષ્મણપૂર્વજં ચ ॥૧૦॥
હા રામ સત્યવ્રત દીર્ઘબાહો
	હા પૂર્ણચન્દ્રપ્રતિમાનવક્ત્ર ।
હા જીવલોકસ્ય હિતઃ પ્રિયશ્ચ
	વધ્યાં ન માં વેત્સિ હિ રાક્ષસાનામ્ ॥૧૧॥
અનન્યદેવત્વમિયં ક્ષમા ચ
	ભૂમૌ ચ શય્યા નિયમશ્ચ ધર્મે ।
પતિવ્રતાત્વં વિફલં મમેદં
	કૃતં કૃતઘ્નેષ્વિવ માનુષાણામ્ ॥૧૨॥
મોઘો હિ ધર્મશ્ચરિતો મમાયં
	તથૈકપત્નીત્વમિદં નિરર્થકમ્ ।
યા ત્વાં ન પશ્યામિ કૃશા વિવર્ણા
	હીના ત્વયા સઙ્ગમને નિરાશા ॥૧૩॥
પિતુર્નિદેશં નિયમેન કૃત્વા
	વનાન્નિવૃત્તશ્ચરિતવ્રતશ્ચ ।
સ્ત્રીભિસ્તુ મન્યે વિપુલેક્ષણાભિઃ
	સંરંસ્યસે વીતભયઃ કૃતાર્થઃ॥૧૪॥
અહં તુ રામ ત્વયિ જાતકામા
	ચિરં વિનાશાય નિબદ્ધભાવા ।
મોઘં ચરિત્વાથ તપોવ્રતં ચ
	ત્યક્ષ્યામિ ધિગ્જીવિતમલ્પભાગ્યામ્ ॥૧૫॥
સઞ્જીવિતં ક્ષિપ્રમહં ત્યજેયં
	વિષેણ શસ્ત્રેણ શિતેન વાપિ ।
વિષસ્ય દાતા ન તુ મેઽસ્તિ કશ્ચિ-
	ચ્છસ્ત્રસ્ય વા વેશ્મનિ રાક્ષસસ્ય ॥૧૬॥
શોકાભિતપ્તા બહુધા વિચિન્ત્ય
	સીતાથ વેણીગ્રથનં ગૃહીત્વા ।
ઉદ્બદ્ધ્ય વેણ્યુદ્ગ્રથનેન શીઘ્ર-
	મહં ગમિષ્યામિ યમસ્ય મૂલમ્ ॥૧૭॥
ઉપસ્થિતા સા મૃદુસર્વગાત્રી
	શાખાં ગૃહીત્વા ચ નગસ્ય તસ્ય ।
તસ્યાસ્તુ રામં પરિચિન્તયન્ત્યા
	રામાનુજં સ્વં ચ કુલં શુભાઙ્ગ્યાઃ॥૧૮॥
તસ્યા વિશોકાનિ તદા બહૂનિ
	ધૈર્યાર્જિતાનિ પ્રવરાણિ લોકે ।
પ્રાદુર્નિમિત્તાનિ તદા બભૂવુઃ
	પુરાપિ સિદ્ધાન્યુપલક્ષિતાનિ ॥૧૯॥
ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્્રામાયણે વાલ્મીકીયે આદિકાવ્યે સુન્દરકાણ્ડે અષ્ટાવિંશઃ સર્ગઃ