અથ ષટ્ત્રિંશઃ સર્ગઃ
ભૂય એવ મહાતેજા હનૂમાન્ પવનાત્મજઃ।
અબ્રવીત્ પ્રશ્રિતં વાક્યં સીતાપ્રત્યયકારણાત્ ॥૧॥
વાનરોઽહં મહાભાગે દૂતો રામસ્ય ધીમતઃ।
રામનામાઙ્કિતં ચેદં પશ્ય દેવ્યઙ્ગુલીયકમ્ ॥૨॥
પ્રત્યયાર્થં તવાનીતં તેન દત્તં મહાત્મના ।
સમાશ્વસિહિ ભદ્રં તે ક્ષીણદુઃખફલા હ્યસિ ॥૩॥
ગૃહીત્વા પ્રેક્ષમાણા સા ભર્તુઃ કરવિભૂષિતમ્ ।
ભર્તારમિવ સમ્પ્રાપ્તં જાનકી મુદિતાભવત્ ॥૪॥
ચારુ તદ્વદનં તસ્યાસ્તામ્રશુક્લાયતેક્ષણમ્ ।
બભૂવ હર્ષોદગ્રં ચ રાહુમુક્ત ઇવોડુરાટ્ ॥૫॥
તતઃ સા હ્રીમતી બાલા ભર્તુઃ સન્દેશહર્ષિતા ।
પરિતુષ્ટા પ્રિયં કૃત્વા પ્રશશંસ મહાકપિમ્ ॥૬॥
વિક્રાન્તસ્ત્વં સમર્થસ્ત્વં પ્રાજ્ઞસ્ત્વં વાનરોત્તમ ।
યેનેદં રાક્ષસપદં ત્વયૈકેન પ્રધર્ષિતમ્ ॥૭॥
શતયોજનવિસ્તીર્ણઃ સાગરો મકરાલયઃ।
વિક્રમશ્લાઘનીયેન ક્રમતા ગોષ્પદીકૃતઃ॥૮॥
નહિ ત્વાં પ્રાકૃતં મન્યે વાનરં વાનરર્ષભ ।
યસ્ય તે નાસ્તિ સન્ત્રાસો રાવણાદપિ સમ્ભ્રમઃ॥૯॥
અર્હસે ચ કપિશ્રેષ્ઠ મયા સમભિભાષિતુમ્ ।
યદ્યસિ પ્રેષિતસ્તેન રામેણ વિદિતાત્મના ॥૧૦॥
પ્રેષયિષ્યતિ દુર્ધર્ષો રામો નહ્યપરીક્ષિતમ્ ।
પરાક્રમમવિજ્ઞાય મત્સકાશં વિશેષતઃ॥૧૧॥
દિષ્ટ્યા ચ કુશલી રામો ધર્માત્મા સત્યસગંરઃ।
લક્ષ્મણશ્ચ મહાતેજાઃ સુમિત્રાનન્દવર્ધનઃ॥૧૨॥
કુશલી યદિ કાકુત્સ્થઃ કિં ન સાગરમેખલામ્ ।
મહીં દહતિ કોપેન યુગાન્તાગ્નિરિવોત્થિતઃ॥૧૩॥
અથવા શક્તિમન્તૌ તૌ સુરાણામપિ નિગ્રહે ।
મમૈવ તુ ન દુઃખાનામસ્તિ મન્યે વિપર્યયઃ॥૧૪॥
કચ્ચિન્ન વ્યથતે રામઃ કચ્ચિન્ન પરિતપ્યતે ।
ઉત્તરાણિ ચ કાર્યાણિ કુરુતે પુરુષોત્તમઃ॥૧૫॥
કચ્ચિન્ન દીનઃ સમ્ભ્રાન્તઃ કાર્યેષુ ચ ન મુહ્યતિ ।
કચ્ચિત્ પુરુષકાર્યાણિ કુરુતે નૃપતેઃ સુતઃ॥૧૬॥
દ્વિવિધં ત્રિવિધોપાયમુપાયમપિ સેવતે ।
વિજિગીષુઃ સુહૃત્ કચ્ચિન્મિત્રેષુ ચ પરન્તપઃ॥૧૭॥
કચ્ચિન્મિત્રાણિ લભતે મિત્રૈશ્ચાપ્યભિગમ્યતે ।
કચ્ચિત્કલ્યાણમિત્રશ્ચ મિત્રૈશ્ચાપિ પુરસ્કૃતઃ॥૧૮॥
કચ્ચિદાશાસ્તિ દેવાનાં પ્રસાદં પાર્થિવાત્મજઃ।
કચ્ચિત્પુરુષકારં ચ દૈવં ચ પ્રતિપદ્યતે ॥૧૯॥
કચ્ચિન્ન વિગતસ્નેહો વિવાસાન્મયિ રાઘવઃ।
કચ્ચિન્માં વ્યસનાદસ્માન્મોક્ષયિષ્યતિ રાઘવઃ॥૨૦॥
સુખાનામુચિતો નિત્યમસુખાનામનૂચિતઃ।
દુઃખમુત્તરમાસાદ્ય કચ્ચિદ્રામો ન સીદતિ ॥૨૧॥
કૌસલ્યાયાસ્તથા કચ્ચિત્સુમિત્રાયાસ્તથૈવ ચ ।
અભીક્ષ્ણં શ્રૂયતે કચ્ચિત્કુશલં ભરતસ્ય ચ ॥૨૨॥
મન્નિમિત્તેન માનાર્હઃ કચ્ચિચ્છોકેન રાઘવઃ।
કચ્ચિન્નાન્યમના રામઃ કચ્ચિન્માં તારયિષ્યતિ ॥૨૩॥
કચ્ચિદક્ષૌહિણીં ભીમાં ભરતો ભ્રાતૃવત્સલઃ।
ધ્વજિનીં મન્ત્રિભિર્ગુપ્તાં પ્રેષયિષ્યતિ મત્કૃતે ॥૨૪॥
વાનરાધિપતિઃ શ્રીમાન્ સુગ્રીવઃ કચ્ચિદેષ્યતિ ।
મત્કૃતે હરિભિર્વીરૈર્વૃતો દન્તનખાયુધૈઃ॥૨૫॥
કચ્ચિચ્ચ લક્ષ્મણઃ શૂરઃ સુમિત્રાનન્દવર્ધનઃ।
અસ્ત્રવિચ્છરજાલેન રાક્ષસાન્વિધમિષ્યતિ ॥૨૬॥
રૌદ્રેણ કચ્ચિદસ્ત્રેણ રામેણ નિહતં રણે ।
દ્રક્ષ્યામ્યલ્પેન કાલેન રાવણં સસુહૃજ્જનમ્ ॥૨૭॥
કચ્ચિન્ન તદ્ધેમસમાનવર્ણં
	તસ્યાનનં પદ્મસમાનગન્ધિ ।
મયા વિના શુષ્યતિ શોકદીનં
	જલક્ષયે પદ્મમિવાતપેન ॥૨૮॥
ધર્માપદેશાત્ત્યજતઃ સ્વરાજ્યં
	માં ચાપ્યરણ્યં નયતઃ પદાતેઃ।
નાસીદ્વ્યથા યસ્ય ન ભીર્ન શોકઃ
	કચ્ચિત્સ ધૈર્યં હૃદયે કરોતિ ॥૨૯॥
ન ચાસ્ય માતા ન પિતા ન ચાન્યઃ
	સ્નેહાદ્વિશિષ્ટોઽસ્તિ મયા સમો વા ।
તાવદ્ધ્યહં દૂત જિજીવિષેયં
	યાવત્પ્રવૃત્તિં શૃણુયાં પ્રિયસ્ય ॥૩૦॥
ઇતીવ દેવી વચનં મહાર્થં
	તં વાનરેન્દ્રં મધુરાર્થમુક્ત્વા ।
શ્રોતું પુનસ્તસ્ય વચોઽભિરામં
	રામાર્થયુક્તં વિરરામ રામા ॥૩૧॥
સીતાયા વચનં શ્રુત્વા મારુતિર્ભીમવિક્રમઃ।
શિરસ્યઞ્જલિમાધાય વાક્યમુત્તરમબ્રવીત્ ॥૩૨॥
ન ત્વામિહસ્થાં જાનીતે રામઃ કમલલોચનઃ।
તેન ત્વાં નાનયત્યાશુ શચીમિવ પુરન્દરઃ॥૩૩॥
શ્રુત્વૈવ તુ વચો મહ્યં ક્ષિપ્રમેષ્યતિ રાઘવઃ।
ચમૂં પ્રકર્ષન્મહતીં હર્યૃક્ષગણસંયુતામ્ ॥૩૪॥
વિષ્ટમ્ભયિત્વા બાણૌઘૈરક્ષોભ્યં વરુણાલયમ્ ।
કરિષ્યતિ પુરીં લઙ્કાં કાકુત્સ્થઃ શાન્તરાક્ષસામ્ ॥૩૫॥
તત્ર યદ્યન્તરા મૃત્યુર્યદિ દેવાઃ મહાસુરાઃ।
સ્થાસ્યન્તિ પથિ રામસ્ય સ તાનપિ વધિષ્યતિ ॥૩૬॥
તવાદર્શનજેનાર્યે શોકેન પરિપૂરિતઃ।
ન શર્મ લભતે રામઃ સિંહાર્દિત ઇવ દ્વિપઃ॥૩૭॥
મન્દરેણ ચ તે દેવિ શપે મૂલફલેન ચ ।
મલયેન ચ વિન્ધ્યેન મેરુણા દર્દુરેણ ચ ॥૩૮॥
યથા સુનયનં વલ્ગુ બિમ્બોષ્ઠં ચારુકુણ્ડલમ્ ।
મુખં દ્રક્ષ્યસિ રામસ્ય પૂર્ણચન્દ્રમિવોદિતમ્ ॥૩૯॥
ક્ષિપ્રં દ્રક્ષ્યસિ વૈદેહિ રામં પ્રસ્રવણે ગિરૌ ।
શતક્રતુમિવાસીનં નાકપૃષ્ઠસ્ય મૂર્ધનિ ॥૪૦॥
ન માંસં રાઘવો ભુઙ્ક્તે ન ચૈવ મધુસેવતે ।
વન્યં સુવિહિતં નિત્યં ભક્તમશ્નાતિ પઞ્ચમમ્ ॥૪૧॥
નૈવ દંશાન્ન મશકાન્ન કીટાન્ન સરીસૃપાન્ ।
રાઘવોઽપનયેદ્ગત્રાત્ત્વદ્ગતેનાન્તરાત્મના ॥૪૨॥
નિત્યં ધ્યાનપરો રામો નિત્યં શોકપરાયણઃ।
નાન્યચ્ચિન્તયતે કિઞ્ચિત્સ તુ કામવશં ગતઃ॥૪૩॥
અનિદ્રઃ સતતં રામઃ સુપ્તોઽપિ ચ નરોત્તમઃ।
સીતેતિ મધુરાં વાણીં વ્યાહરન્પ્રતિબુધ્યતે ॥૪૪॥
દૃષ્ટ્વા ફલં વા પુષ્પં વા યચ્ચાન્યત્સ્ત્રીમનોહરમ્ ।
બહુશો હા પ્રિયેત્યેવં શ્વસંસ્ત્વામભિભાષતે ॥૪૫॥
સ દેવિ નિત્યં પરિતપ્યમાનઃ
	ત્વામેવ સીતેત્યભિભાષમાણઃ।
ધૃતવ્રતો રાજસુતો મહાત્મા
	તવૈવ લાભાય કૃતપ્રયત્નઃ॥૪૬॥
સા રામસઙ્કીર્તનવીતશોકા
	રામસ્ય શોકેન સમાનશોકા ।
શરન્મુખેનામ્બુદશેષચન્દ્રા
	નિશેવ વૈદેહસુતા બભૂવ ॥૪૫॥
ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્્રામાયણે વાલ્મીકીયે આદિકાવ્યે સુન્દરકાણ્ડે ષટ્ત્રિંશઃ સર્ગઃ