અથ ચત્વારિંશઃ સર્ગઃ શ્રુત્વા તુ વચનં તસ્ય વાયુસૂનોર્મહાત્મનઃ। ઉવાચાત્મહિતં વાક્યં સીતા સુરસુતોપમા ॥૧॥ ત્વાં દૃષ્ટ્વા પ્રિયવક્તારં સમ્પ્રહૃષ્યામિ વાનર । અર્ધસઞ્જાતસસ્યેવ વૃષ્ટિં પ્રાપ્ય વસુન્ધરા ॥૨॥ યથા તં પુરુષવ્યાઘ્રં ગાત્રૈઃ શોકાભિકર્શિતૈઃ। સંસ્પૃશેયં સકામાહં તથા કુરુ દયાં મયિ ॥૩॥ અભિજ્ઞાનં ચ રામસ્ય દદ્યા હરિગણોત્તમ । ક્ષિપ્તામિષિકાં કાકસ્ય કોપાદેકાક્ષિશાતનીમ્ ॥૪॥ મનઃશિલાયાસ્તિલકો ગણ્ડપાર્શ્વે નિવેશિતઃ। ત્વયા પ્રણષ્ટે તિલકે તં કિલ સ્મર્તુમર્હસિ ॥૫॥ સ વીર્યવાન્ કથં સીતાં હૃતાં સમનુમન્યસે । વસન્તીં રક્ષસાં મધ્યે મહેન્દ્રવરુણોપમ ॥૬॥ એષ ચૂડામણિર્દિવ્યો મયા સુપરિરક્ષિતઃ। એતં દૃષ્ટ્વા પ્રહૃષ્યામિ વ્યસને ત્વામિવાનઘ ॥૭॥ એષ નિર્યાતિતઃ શ્રીમાન્ મયા તે વારિસમ્ભવઃ। અતઃ પરં ન શક્ષ્યામિ જીવિતું શોકલાલસા ॥૮॥ અસહ્યાનિ ચ દુઃખાનિ વાચશ્ચ હૃદયચ્છિદઃ। રાક્ષસૈઃ સહ સંવાસં ત્વત્કૃતે મર્ષયામ્યહમ્ ॥૯॥ ધારયિષ્યામિ માસં તુ જીવિતં શત્રુસૂદન । માસાદૂર્ધ્વં ન જીવિષ્યે ત્વયા હીના નૃપાત્મજ ॥૧૦॥ ઘોરો રાક્ષસરાજોઽયં દૃષ્ટિશ્ચ ન સુખા મયિ । ત્વાં ચ શ્રુત્વા વિષજ્જન્તં ન જીવેયમપિ ક્ષણમ્ ॥૧૧॥ વૈદેહ્યા વચનં શ્રુત્વા કરુણં સાશ્રુભાષિતમ્ । અથાબ્રવીન્મહાતેજા હનુમાન્મારુતાત્મજઃ॥૧૨॥ ત્વચ્છોકવિમુખો રામો દેવિ સત્યેન તે શપે । રામે શોકાભિભૂતે તુ લક્ષ્મણઃ પરિતપ્યતે ॥૧૩॥ દૃષ્ટા કથઞ્ચિદ્ભવતી ન કાલઃ પરિદેવિતુમ્ । ઇમં મુહૂર્તં દુઃખાનામન્તં દ્રક્ષ્યસિ ભામિનિ ॥૧૪॥ તાવુભૌ પુરુષવ્યાઘ્રૌ રાજપુત્રાવનિન્દિતૌ । ત્વદ્દર્શનકૃતોત્સાહૌ લઙ્કાં ભસ્મીકરિષ્યતઃ॥૧૫॥ હત્વા તુ સમરે રક્ષો રાવણં સહબાન્ધવૈઃ। રાઘવૌ ત્વાં વિશાલાક્ષિ સ્વાં પુરીં પ્રતિ નેષ્યતઃ॥૧૬॥ યત્તુ રામો વિજાનીયાદભિજ્ઞાનમનિન્દિતે । પ્રીતિસઞ્જનનં ભૂયસ્તસ્ય ત્વં દાતુમર્હસિ ॥૧૭॥ સાબ્રવીદ્દત્તમેવાહો મયાભિજ્ઞાનમુત્તમમ્ । એતદેવ હિ રામસ્ય દૃષ્ટ્વા યત્નેન ભૂષણમ્ ॥૧૮॥ શ્રદ્ધેયં હનુમન્વાક્યં તવ વીર ભવિષ્યતિ । સ તં મણિવરં ગૃહ્ય શ્રીમાન્પ્લવગસત્તમઃ॥૧૯॥ પ્રણમ્ય શિરસા દેવીં ગમનાયોપચક્રમે । તમુત્પાતકૃતોત્સાહમવેક્ષ્ય હરિયૂથપમ્ ॥૨૦॥ વર્ધમાનં મહાવેગમુવાચ જનકાત્મજા । અશ્રુપૂર્ણમુખી દીના બાષ્પગદ્ગદયા ગિરા ॥૨૧॥ હનૂમન્સિંહસઙ્કાશૌ ભ્રાતરૌ રામલક્ષ્મણૌ । સુગ્રીવં ચ સહામાત્યં સર્વાન્બ્રૂયા અનામયમ્ ॥૨૨॥ યથા ચ સ મહાબાહુર્માં તારયતિ રાઘવઃ। અસ્માદ્દુઃખામ્બુસંરોધાત્ ત્વં સમાધાતુમર્હસિ ॥૨૩॥ ઇદં ચ તીવ્રં મમ શોકવેગં રક્ષોભિરેભિઃ પરિભર્ત્સનં ચ । બ્રૂયાસ્તુ રામસ્ય ગતઃ સમીપં શિવશ્ચ તેઽધ્વાઽસ્તુ હરિપ્રવીર ॥૨૪॥ સ રાજપુત્ર્યા પ્રતિવેદિતાર્થઃ કપિઃ કૃતાર્થઃ પરિહૃષ્ટચેતાઃ। તદલ્પશેષં પ્રસમીક્ષ્ય કાર્યં દિશં હ્યુદીચીં મનસા જગામ ॥૨૫॥ ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્્રામાયણે વાલ્મીકીયે આદિકાવ્યે સુન્દરકાણ્ડે ચત્વારિંશઃ સર્ગઃ