અથ ષટ્પઞ્ચાશઃ સર્ગઃ
તતસ્તુ શિંશપામૂલે જાનકીં પર્યવસ્થિતામ્ ।
અભિવાદ્યાબ્રવીદ્દિષ્ટ્યા પશ્યામિ ત્વામિહાક્ષતામ્ ॥૧॥
તતસ્તં પ્રસ્થિતં સીતા વીક્ષમાણા પુનઃ પુનઃ।
ભર્તૃસ્નેહાન્વિતા વાક્યં હનૂમન્તમભાષત ॥૨॥
યદિ ત્વં મન્યસે તાત વસૈકાહમિહાનઘ ।
ક્વચિત્ સુસંવૃતે દેશે વિશ્રાન્તઃ શ્વો ગમિષ્યસિ ॥૩॥
મમ ચૈવાલ્પભાગ્યાયાઃ સાંનિધ્યાત્ તવ વાનર ।
શોકસ્યાસ્યાપ્રમેયસ્ય મુહૂર્તં સ્યાદપિ ક્ષયઃ॥૪॥
ગતે હિ હરિશાર્દૂલ પુનઃ સમ્પ્રાપ્તયે ત્વયિ ।
પ્રાણેષ્વપિ ન વિશ્વાસો મમ વાનરપુગંવ ॥૫॥
અદર્શનં ચ તે વીર ભૂયો માં દારયિષ્યતિ ।
દુઃખાદ્ દુઃખતરં પ્રાપ્તાં દુર્મનઃશોકકર્શિતામ્ ॥૬॥
અયં ચ વીર સન્દેહસ્તિષ્ઠતીવ મમાગ્રતઃ।
સુમહત્સુ સહાયેષુ હર્યૃક્ષેષુ મહાબલઃ॥૭॥
કથં નુ ખલુ દુષ્પારં સન્તરિષ્યતિ સાગરમ્ ।
તાનિ હર્યુક્ષસૈન્યાનિ તૌ વા નરવરાત્મજૌ ॥૮॥
ત્રયાણામેવ ભૂતાનાં સાગરસ્યાપિ લઙ્ઘને ।
શક્તિઃ સ્યાદ્ વૈનતેયસ્ય તવ વા મારુતસ્ય વા ॥૯॥
તદત્ર કાર્યનિર્બન્ધે સમુત્પન્ને દુરાસદે ।
કિં પશ્યસિ સમાધાનં ત્વં હિ કાર્યવિશારદઃ॥૧૦॥
કામમસ્ય ત્વમેવૈકઃ કાર્યસ્ય પરિસાધને ।
પર્યાપ્તઃ પરવીરઘ્ન યશસ્યસ્તે ફલોદયઃ॥૧૧॥
બલૈસ્તુ સઙ્કુલાં કૃત્વા લઙ્કાં પરબલાર્દનઃ।
માં નયેદ્યદિ કાકુત્સ્થસ્તત્ તસ્ય સદૃશં ભવેત્ ॥૧૨॥
તદ્યથા તસ્ય વિક્રાન્તમનુરૂપં મહાત્મનઃ।
ભવત્યાહવશૂરસ્ય તથા ત્વમુપપાદય ॥૧૩॥
તદર્થોપહિતં વાક્યં પ્રશ્રિતં હેતુસંહિતમ્ ।
નિશમ્ય હનુમાન્ વીરો વાક્યમુત્તરમબ્રવીત્ ॥૧૪॥
દેવિ હર્યૃક્ષસૈન્યાનામીશ્વરઃ પ્લવતાં વરઃ।
સુગ્રીવઃ સત્ત્વસમ્પન્નસ્તવાર્થે કૃતનિશ્ચયઃ॥૧૫॥
સ વાનરસહસ્રાણાં કોટીભિરભિસંવૃતઃ।
ક્ષિપ્રમેષ્યતિ વૈદેહિ સુગ્રીવઃ પ્લવગાધિપઃ॥૧૬॥
તૌ ચ વીરૌ નરવરૌ સહિતૌ રામલક્ષ્મણૌ ।
આગમ્ય નગરીં લઙ્કાં સાયકૈર્વિધમિષ્યતઃ॥૧૭॥
સગણં રાક્ષસં હત્વા નચિરાદ્ રઘુનન્દનઃ।
ત્વામાદાય વરારોહે સ્વાં પુરીં પ્રતિ યાસ્યતિ ॥૧૮॥
સમાશ્વસિહિ ભદ્રં તે ભવ ત્વં કાલકાઙ્ક્ષિણી ।
ક્ષિપ્રં દ્રક્ષ્યસિ રામેણ નિહતં રાવણં રણે ॥૧૯॥
નિહતે રાક્ષસેન્દ્રે ચ સપુત્રામાત્યબાન્ધવે ।
ત્વં સમેષ્યસિ રામેણ શશાઙ્કેનેવ રોહિણી ॥૨૦॥
ક્ષિપ્રમેષ્યતિ કાકુત્સ્થો હર્યૃક્ષપ્રવરૈર્યુતઃ।
યસ્તે યુધિ વિજિત્યારીઞ્છોકં વ્યપનયિષ્યતિ ॥૨૧॥
એવમાશ્વાસ્ય વૈદેહીં હનૂમાન્મારુતાત્મજઃ।
ગમનાય મતિં કૃત્વા વૈદેહીમભ્યવાદયત્ ॥૨૨॥
રાક્ષસાન્ પ્રવરાન્ હત્વા નામ વિશ્રાવ્ય ચાત્મનઃ।
સમાશ્વાસ્ય ચ વૈદેહીં દર્શયિત્વા પરં બલમ્ ॥૨૩॥
નગરીમાકુલાં કૃત્વા વઞ્ચયિત્વા ચ રાવણમ્ ।
દર્શયિત્વા બલં ઘોરં વૈદેહીમભિવાદ્ય ચ ॥૨૪॥
પ્રતિગન્તું મનશ્ચક્રે પુનર્મધ્યેન સાગરમ્ ।
તતઃ સ કપિશાર્દૂલઃ સ્વામિસન્દર્શનોત્સુકઃ॥૨૫॥
આરુરોહ ગિરિશ્રેષ્ઠમરિષ્ટમરિમર્દનઃ।
તુઙ્ગપદ્મકજુષ્ટાભિર્નીલાભિર્વનરાજિભિઃ॥૨૬॥
સોત્તરીયમિવામ્ભોદૈઃ શૃઙ્ગાન્તરવિલમ્બિભિઃ।
બોધ્યમાનમિવ પ્રીત્યા દિવાકરકરૈઃ શુભૈઃ॥૨૭॥
ઉન્મિષન્તમિવોદ્ધૂતૈર્લોચનૈરિવ ધાતુભિઃ।
તોયૌઘનિઃસ્વનૈર્મન્દ્રૈઃ પ્રાધીતમિવ પર્વતમ્ ॥૨૮॥
પ્રગીતમિવ વિસ્પષ્ટં નાનાપ્રસ્રવણસ્વનૈઃ।
દેવદારુભિરુદ્ધૂતૈરૂર્ધ્વબાહુમિવ સ્થિતમ્ ॥૨૯॥
પ્રપાતજલનિર્ઘોષઃ પ્રાક્રુષ્ટમિવ સર્વતઃ।
વેપમાનમિવ શ્યામૈઃ કમ્પમાનૈઃ શરદ્વનૈઃ॥૩૦॥
વેણુભિર્મારુતોદ્ધૂતૈઃ કૂજન્તમિવ કીચકૈઃ।
નિઃશ્વસન્તમિવામર્ષાદ્ ઘોરૈરાશીવિષોત્તમૈઃ॥૩૧॥
નીહારકૃતગમ્ભીરૈર્ધ્યાયન્તમિવ ગહ્વરૈઃ।
મેઘપાદનિભૈઃ પાદૈઃ પ્રક્રાન્તમિવ સર્વતઃ॥૩૨॥
જૃમ્ભમાણમિવાકાશે શિખરૈરભ્રમાલિભિઃ।
કૂટૈશ્ચ બહુધા કીર્ણં શોભિતં બહુકન્દરૈઃ॥૩૩॥
સાલતાલૈશ્ચ કર્ણૈશ્ચ વંશૈશ્ચ બહુભિર્વૃતમ્ ।
લતાવિતાનૈર્વિતતૈઃ પુષ્પવદ્ભિરલઙ્કૃતમ્ ॥૩૪॥
નાનામૃગગણૈઃ કીર્ણં ધાતુનિષ્યન્દભૂષિતમ્ ।
બહુપ્રસ્રવણોપેતં શિલાસઞ્ચયસઙ્કટમ્ ॥૩૫॥
મહર્ષિયક્ષગન્ધર્વકિંનરોરગસેવિતમ્ ।
લતાપાદપસમ્બાધં સિંહાધિષ્ઠિતકન્દરમ્ ॥૩૬॥
વ્યાઘ્રાદિભિઃ સમાકીર્ણં સ્વાદુમૂલફલદ્રુમમ્ ।
આરુરોહાનિલસુતઃ પર્વતં પ્લવગોત્તમઃ॥૩૭॥
રામદર્શનશીઘ્રેણ પ્રહર્ષેણાભિચોદિતઃ।
તેન પાદતલક્રાન્તા રમ્યેષુ ગિરિસાનુષુ ॥૩૮॥
સઘોષાઃ સમશીર્યન્ત શિલાશ્ચૂર્ણીકૃતાસ્તતઃ।
સ તમારુહ્ય શૈલેન્દ્રં વ્યવર્ધત મહાકપિઃ॥૩૯॥
દક્ષિણાદુત્તરં પારં પ્રાર્થયઁલ્લવણામ્ભસઃ।
અધિરુહ્ય તતો વીરઃ પર્વતં પવનાત્મજઃ॥૪૦॥
દદર્શ સાગરં ભીમં મીનોરગનિષેવિતમ્ ।
સ મારુત ઇવાકાશં મારુતસ્યાત્મસમ્ભવઃ॥૪૧॥
પ્રપેદે હરિશાર્દૂલો દક્ષિણાદુત્તરાં દિશમ્ ।
સ તદા પીડિતસ્તેન કપિના પર્વતોત્તમઃ॥૪૨॥
રરાસ વિવિધૈર્ભૂતૈઃ પ્રાવિશદ્વસુધાતલમ્ ।
કમ્પમાનૈશ્ચ શિખરૈઃ પતદ્ભિરપિ ચ દ્રુમૈઃ॥૪૩॥
તસ્યોરુવેગોન્મથિતાઃ પાદપાઃ પુષ્પશાલિનઃ।
નિપેતુર્ભૂતલે ભગ્નાઃ શક્રાયુધહતા ઇવ ॥૪૪॥
કન્દરોદરસંસ્થાનાં પીડિતાનાં મહૌજસામ્ ।
સિંહાનાં નિનદો ભીમો નભો ભિન્દન્ હિ શુશ્રુવે ॥૪૫॥
ત્રસ્તવ્યાવિદ્ધવસના વ્યાકુલીકૃતભૂષણાઃ।
વિદ્યાધર્યઃ સમુત્પેતુઃ સહસા ધરણીધરાત્ ॥૪૬॥
અતિપ્રમાણા બલિનો દીપ્તજિહ્વા મહાવિષાઃ।
નિપીડિતશિરોગ્રીવા વ્યવેષ્ટન્ત મહાહયઃ॥૪૭॥
કિંનરોરગગન્ધર્વયક્ષવિદ્યાધરાસ્તથા ।
પીડિતં તં નગવરં ત્યક્ત્વા ગગનમાસ્થિતાઃ॥૪૮॥
સ ચ ભૂમિધરઃ શ્રીમાન્બલિના તેન પીડિતઃ।
સવૃક્ષશિખરોદગ્રઃ પ્રવિવેશ રસાતલમ્ ॥૪૯॥
દશયોજનવિસ્તારસ્ત્રિંશદ્યોજનમુચ્છ્રિતઃ।
ધરણ્યાં સમતાં યાતઃ સ બભૂવ ધરાધરઃ॥૫૦॥
સ લિલઙ્ઘયિષુર્ભીમં સલીલં લવણાર્ણવમ્ ।
કલ્લોલાસ્ફાલવેલાન્તમુત્પપાત નભો હરિઃ॥૫૧॥
ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્્રામાયણે વાલ્મીકીયે આદિકાવ્યે સુન્દરકાણ્ડે ષટ્પઞ્ચાશઃ સર્ગઃ