અથ સપ્તપઞ્ચાશઃ સર્ગઃ આપ્લુત્ય ચ મહાવેગઃ પક્ષવાનિવ પર્વતઃ। ભુજઙ્ગયક્ષગન્ધર્વપ્રબુદ્ધકમલોત્પલમ્ ॥૧॥ સ ચન્દ્રકુમુદં રમ્યં સાર્કકારણ્ડવં શુભમ્ । તિષ્યશ્રવણકાદમ્બમભ્રશૈવલશાદ્વલમ્ ॥૨॥ પુનર્વસુમહામીનં લોહિતાઙ્ગમહાગ્રહમ્ । ઐરાવતમહાદ્વીપં સ્વાતીહંસવિલાસિતમ્ ॥૩॥ વાતસઙ્ઘાતજાલોર્મિચન્દ્રાંશુશિશિરામ્બુમત્ । હનૂમાનપરિશ્રાન્તઃ પુપ્લુવે ગગનાર્ણવમ્ ॥૪॥ ગ્રસમાન ઇવાકાશં તારાધિપમિવોલ્લિખન્ । હરન્નિવ સનક્ષત્રં ગગનં સાર્કમણ્ડલમ્ ॥૫॥ અપારમપરિશ્રાન્તશ્ચામ્બુધિં સમગાહત । હનૂમાન્મેઘજાલાનિ વિકર્ષન્નિવ ગચ્છતિ ॥૬॥ પાણ્ડુરારુણવર્ણાનિ નીલમાઞ્જિષ્ઠકાનિ ચ । હરિતારુણવર્ણાનિ મહાભ્રાણિ ચકાશિરે ॥૭॥ પ્રવિશન્નભ્રજાલાનિ નિષ્ક્રમંશ્ચ પુનઃ પુનઃ। પ્રચન્નશ્ચ પ્રકાશશ્ચ ચન્દ્રમા ઇવ દૃશ્યતે ॥૮॥ વિવિધાભ્રઘનાપન્નગોચરો ધવલામ્બરઃ। દૃશ્યાદૃશ્યતનુર્વીરસ્તથા ચન્દ્રાયતેઽમ્બરે ॥૯॥ તાર્ક્ષ્યાયમાણો ગગને સ બભૌ વાયુનન્દનઃ। દારયન્મેઘબૃન્દાનિ નિષ્પતંશ્ચ પુનઃ પુનઃ॥૧૦॥ નદન્નાદેન મહતા મેઘસ્વનમહાસ્વનઃ। પ્રવરાન્રાક્ષસાન્ હત્વા નામ વિશ્રાવ્ય ચાત્મનઃ॥૧૧॥ આકુલાં નગરીં કૃત્વા વ્યથયિત્વા ચ રાવણમ્ । અર્દયિત્વા મહાવીરાન્ વૈદેહીમભિવાદ્ય ચ ॥૧૨॥ આજગામ મહાતેજાઃ પુનર્મધ્યેન સાગરમ્ । પર્વતેન્દ્રં સુનાભં ચ સમુપસ્પૃશ્ય વીર્યવાન્ ॥૧૩॥ જ્યામુક્ત ઇવ નારાચો મહાવેગોઽભ્યુપાગમત્ । સ કિઞ્ચિદારાત્ સમ્પ્રાપ્તઃ સમાલોક્ય મહાગિરિમ્ ॥૧૪॥ મહેન્દ્રં મેઘસઙ્કાશં નનાદ સ મહાકપિઃ। સ પૂરયામાસ કપિર્દિશો દશ સમન્તતઃ॥૧૫॥ નદન્નાદેન મહતા મેઘસ્વનમહાસ્વનઃ। સ તં દેશમનુપ્રાપ્તઃ સુહૃદ્ધર્શનલાલસઃ॥૧૬॥ નનાદ સુમહાનાદં લાઙ્ગૂલં ચાપ્યકમ્પયત્ । તસ્ય નાનદ્યમાનસ્ય સુપર્ણાચરિતે પથિ ॥૧૭॥ ફલતીવાસ્ય ઘોષેણ ગગનં સાર્કમણ્ડલમ્ । યે તુ તત્રોત્તરે કૂલે સમુદ્રસ્ય મહાબલાઃ॥૧૮॥ પૂર્વં સંવિષ્ઠિતાશ્શૂરા વાયુપુત્રદિદૃક્ષવઃ। મહતો વાયુનુન્નસ્ય તોયદસ્યેવ નિઃસ્વનમ્ । શુશ્રુવુસ્તે તદા ઘોષમૂરુવેગં હનૂમતઃ॥૧૯॥ તે દીનમનસઃ સર્વે શુશ્રુવુઃ કાનનૌકસઃ। વાનરેન્દ્રસ્ય નિર્ઘોષં પર્જન્યનિનદોપમમ્ ॥૨૦॥ નિશમ્ય નદતો નાદં વાનરાસ્તે સમન્તતઃ। બભૂવુરુત્સુકાઃ સર્વે સુહૃદ્દર્શનકાઙ્ક્ષિણઃ॥૨૧॥ જામ્બવાન્ સ હરિશ્રેષ્ઠઃ પ્રીતિસંહૃષ્ટમાનસઃ। ઉપામન્ત્ર્ય હરીન્સર્વાનિદં વચનમબ્રવીત્ ॥૨૨॥ સર્વથા કૃતકાર્યોઽસૌ હનૂમાન્નાત્ર સંશયઃ। ન હ્યસ્યાકૃતકાર્યસ્ય નાદ એવંવિધો ભવેત્ ॥૨૩॥ તસ્ય બાહૂરુવેગં ચ નિનાદં ચ મહાત્મનઃ। નિશમ્ય હરયો હૃષ્ટાઃ સમુત્પેતુર્યતસ્તતઃ॥૨૪॥ તે નગાગ્રાન્નગાગ્રાણિ શિખરાચ્છિખરાણિ ચ । પ્રહૃષ્ટાઃ સમપદ્યન્ત હનૂમન્તં દિદૃક્ષવઃ॥૨૫॥ તે પ્રીતાઃ પાદપાગ્રેષુ ગૃહ્ય શાખામવસ્થિતાઃ। વાસાંસિ ચ પ્રકાશાનિ સમાવિધ્યન્ત વાનરાઃ॥૨૬॥ ગિરિગહ્વરસંલીનો યથા ગર્જતિ મારુતઃ। એવં જગર્જ બલવાન્ હનુમાન્મારુતાત્મજઃ॥૨૭॥ તમભ્રઘનસઙ્કાશમાપતન્તં મહાકપિમ્ । દૃષ્ટ્વા તે વાનરાઃ સર્વે તસ્થુઃ પ્રાઞ્જલયસ્તદા ॥૨૮॥ તતસ્તુ વેગવાન્ વીરો ગિરેર્ગિરિનિભઃ કપિઃ। નિપપાત ગિરેસ્તસ્ય શિખરે પાદપાકુલે ॥૨૯॥ હર્ષેણાપૂર્યમાણોઽસૌ રમ્યે પર્વતનિર્ઝરે । છિન્નપક્ષ ઇવાઽકાશાત્પપાત ધરણીધરઃ॥૩૦॥ તતસ્તે પ્રીતમનસઃ સર્વે વાનરપુઙ્ગવાઃ। હનૂમન્તં મહાત્માનં પરિવાર્યોપતસ્થિરે ॥૩૧॥ પરિવાર્ય ચ તે સર્વે પરાં પ્રીતિમુપાગતાઃ। પ્રહૃષ્ટવદનાઃ સર્વે તમાગતમુપાગમન્ ॥૩૨॥ ઉપાયનાનિ ચાદાય મૂલાનિ ચ ફલાનિ ચ । પ્રત્યર્ચયન્હરિશ્રેષ્ઠં હરયો મારુતાત્મજમ્ ॥૩૩॥ વિનેદુર્મુદિતાઃ કેચિત્ કેચિત્ કિલકિલાં તથા । હૃષ્ટાઃ પાદપશાખાશ્ચ આનિન્યુર્વાનરર્ષભાઃ॥૩૪॥ હનૂમાંસ્તુ ગુરૂન્વૃદ્ધાઞ્જામ્બવત્પ્રમુખાંસ્તદા । કુમારમઙ્ગદં ચૈવ સોઽવન્દત મહાકપિઃ॥૩૫॥ સ તાભ્યાં પૂજિતઃ પૂજ્યઃ કપિભિશ્ચ પ્રસાદિતઃ। દૃષ્ટા દેવીતિ વિક્રાન્તઃ સઙ્ક્ષેપેણ ન્યવેદયત્ ॥૩૬॥ નિષસાદ ચ હસ્તેન ગૃહીત્વા વાલિનઃ સુતમ્ । રમણીયે વનોદ્દેશે મહેન્દ્રસ્ય ગિરેસ્તદા ॥૩૭॥ હનૂમાનબ્રવીત્ પૃષ્ટસ્તદા તાન્વાનરર્ષભાન્ । અશોકવનિકાસંસ્થા દૃષ્ટા સા જનકાત્મજા ॥૩૮॥ રક્ષ્યમાણા સુઘોરાભી રાક્ષસીભિરનિન્દિતા । એકવેણીધરા બાલા રામદર્શનલાલસા ॥૩૯॥ ઉપવાસપરિશ્રાન્તા મલિના જટિલા કૃશા । તતો દૃષ્ટેતિ વચનં મહાર્થમમૃતોપમમ્ ॥૪૦॥ નિશમ્ય મારુતેઃ સર્વે મુદિતા વાનરા ભવન્ । ક્ષ્વેડન્ત્યન્યે નદન્ત્યન્યે ગર્જન્ત્યન્યે મહાબલાઃ॥૪૧॥ ચક્રુઃ કિલકિલામન્યે પ્રતિગર્જન્તિ ચાપરે । કેચિદુચ્છ્રિતલાઙ્ગૂલાઃ પ્રહૃષ્ટાઃ કપિકુઞ્જરાઃ॥૪૨॥ આયતાઞ્ચિતદીર્ઘાણિ લાઙ્ગૂલાનિ પ્રવિવ્યધુઃ। અપરે તુ હનૂમન્તં શ્રીમન્તં વાનરોત્તમમ્ ॥૪૩॥ આપ્લુત્ય ગિરિશૃઙ્ગેષુ સંસ્પૃશન્તિ સ્મ હર્ષિતાઃ। ઉક્તવાક્યં હનૂમન્તમઙ્ગદસ્તુ તદાબ્રવીત્ ॥૪૪॥ સર્વેષાં હરિવીરાણાં મધ્યે વાચમનુત્તમામ્ । સત્ત્વે વીર્યે ન તે કશ્ચિત્સમો વાનર વિદ્યતે ॥૪૫॥ યદવપ્લુત્ય વિસ્તીર્ણં સાગરં પુનરાગતઃ। જીવિતસ્ય પ્રદાતા નસ્ત્વમેકો વાનરોત્તમ ॥૪૬॥ ત્વત્પ્રસાદાત્ સમેષ્યામઃ સિદ્ધાર્થા રાઘવેણ હ । અહો સ્વામિનિ તે ભક્તિરહો વીર્યમહો ધૃતિઃ॥૪૭॥ દિષ્ટ્યા દૃષ્ટા ત્વયા દેવી રામપત્ની યશસ્વિની । દિષ્ટ્યા ત્યક્ષ્યતિ કાકુત્સ્થઃ શોકં સીતા વિયોગજમ્ ॥૪૮॥ તતોઽઙ્ગદં હનૂમન્તં જામ્બવન્તં ચ વાનરાઃ। પરિવાર્ય પ્રમુદિતા ભેજિરે વિપુલાઃ શિલાઃ॥૪૯॥ ઉપવિષ્ટા ગિરેસ્તસ્ય શિલાસુ વિપુલાસુ તે । શ્રોતુકામાઃ સમુદ્રસ્ય લઙ્ઘનં વાનરોત્તમાઃ॥૫૦॥ દર્શનં ચાપિ લઙ્કાયાઃ સીતાયા રાવણસ્ય ચ । તસ્થુઃ પ્રાઞ્જલયઃ સર્વે હનૂમદ્વદનોન્મુખાઃ॥૫૧॥ તસ્થૌ તત્રાઙ્ગદઃ શ્રીમાન્વાનરૈર્બહુભિર્વૃતઃ। ઉપાસ્યમાનો વિબુધૈર્દિવિ દેવપતિર્યથા ॥૫૨॥ હનૂમતા કીર્તિમતા યશસ્વિના તથાઙ્ગદેનાઙ્ગદનદ્ધબાહુના । મુદા તદાધ્યાસિતમુન્નતં મહન્ મહીધરાગ્રં જ્વલિતં શ્રિયાભવત્ ॥૫૩॥ ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્્રામાયણે વાલ્મીકીયે આદિકાવ્યે સુન્દરકાણ્ડે સપ્તપઞ્ચાશઃ સર્ગઃ