ಅಥ ತೃತೀಯಃ ಸರ್ಗಃ ಸ ಲಮ್ಬಶಿಖರೇ ಲಮ್ಬೇ ಲಮ್ಬತೋಯದಸನ್ನಿಭೇ । ಸತ್ತ್ವಮಾಸ್ಥಾಯ ಮೇಧಾವೀ ಹನುಮಾನ್ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ॥೧॥ ನಿಶಿ ಲಙ್ಕಾಂ ಮಹಾಸತ್ತ್ವೋ ವಿವೇಶ ಕಪಿಕುಞ್ಜರಃ। ರಮ್ಯಕಾನನತೋಯಾಢ್ಯಾಂ ಪುರೀಂ ರಾವಣಪಾಲಿತಾಮ್ ॥೨॥ ಶಾರದಾಮ್ಬುಧರಪ್ರಖ್ಯೈರ್ಭವನೈರುಪಶೋಭಿತಾಮ್ । ಸಾಗರೋಪಮನಿರ್ಘೋಷಾಂ ಸಾಗರಾನಿಲಸೇವಿತಾಮ್ ॥೩॥ ಸುಪುಷ್ಟಬಲಸಮ್ಪುಷ್ಟಾಂ ಯಥೈವ ವಿಟಪಾವತೀಮ್ । ಚಾರುತೋರಣನಿರ್ಯೂಹಾಂ ಪಾಣ್ಡುರದ್ವಾರತೋರಣಾಮ್ ॥೪॥ ಭುಜಗಾಚರಿತಾಂ ಗುಪ್ತಾಂ ಶುಭಾಂ ಭೋಗವತೀಮಿವ । ತಾಂ ಸವಿದ್ಯುದ್ಘನಾಕೀರ್ಣಾಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ಗಣನಿಷೇವಿತಾಮ್ ॥೫॥ ಚಣ್ಡಮಾರುತನಿರ್ಹ್ರಾದಾಂ ಯಥಾ ಚಾಪ್ಯಮರಾವತೀಮ್ । ಶಾತಕುಮ್ಭೇನ ಮಹತಾ ಪ್ರಾಕಾರೇಣಾಭಿಸಂವೃತಾಮ್ ॥೬॥ ಕಿಙ್ಕಿಣೀಜಾಲಘೋಷಾಭಿಃ ಪತಾಕಾಭಿರಲಙ್ಕೃತಾಮ್ । ಆಸಾದ್ಯ ಸಹಸಾ ಹೃಷ್ಟಃ ಪ್ರಾಕಾರಮಭಿಪೇದಿವಾನ್ ॥೭॥ ವಿಸ್ಮಯಾವಿಷ್ಟಹೃದಯಃ ಪುರೀಮಾಲೋಕ್ಯ ಸರ್ವತಃ। ಜಾಮ್ಬೂನದಮಯೈರ್ದ್ವಾರೈರ್ವೈದೂರ್ಯಕೃತವೇದಿಕೈಃ॥೮॥ ವಜ್ರಸ್ಫಟಿಕಮುಕ್ತಾಭಿರ್ಮಣಿಕುಟ್ಟಿಮಭೂಷಿತೈಃ। ತಪ್ತಹಾಟಕನಿರ್ಯೂಹೈ ರಾಜತಾಮಲಪಾಣ್ಡುರೈಃ॥೯॥ ವೈದೂರ್ಯಕೃತಸೋಪಾನೈಃ ಸ್ಫಾಟಿಕಾನ್ತರಪಾಂಸುಭಿಃ। ಚಾರುಸಞ್ಜವನೋಪೇತೈಃ ಖಮಿವೋತ್ಪತಿತೈಃ ಶುಭೈಃ॥೧೦॥ ಕ್ರೌಞ್ಚಬರ್ಹಿಣಸಙ್ಘುಷ್ಟೈ ರಾಜಹಂಸನಿಷೇವಿತೈಃ। ತೂರ್ಯಾಭರಣನಿರ್ಘೋಷೈಃ ಸರ್ವತಃ ಪರಿನಾದಿತಾಮ್ ॥೧೧॥ ವಸ್ವೋಕಸಾರಪ್ರತಿಮಾಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ನಗರೀಂ ತತಃ। ಖಮಿವೋತ್ಪತಿತಾಂ ಲಙ್ಕಾಂ ಜಹರ್ಷ ಹನುಮಾನ್ ಕಪಿಃ॥೧೨॥ ತಾಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಪುರೀಂ ಲಙ್ಕಾಂ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪತೇಃ ಶುಭಾಮ್ । ಅನುತ್ತಮಾಮೃದ್ಧಿಮತೀಂ ಚಿನ್ತಯಾಮಾಸ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥೧೩॥ ನೇಯಮನ್ಯೇನ ನಗರೀ ಶಕ್ಯಾ ಧರ್ಷಯಿತುಂ ಬಲಾತ್ । ರಕ್ಷಿತಾ ರಾವಣಬಲೈರುದ್ಯತಾಯುಧಪಾಣಿಭಿಃ॥೧೪॥ ಕುಮುದಾಙ್ಗದಯೋರ್ವಾಪಿ ಸುಷೇಣಸ್ಯ ಮಹಾಕಪೇಃ। ಪ್ರಸಿದ್ಧೇಯಂ ಭವೇದ್ ಭೂಮಿರ್ಮೈನ್ದದ್ವಿವಿದಯೋರಪಿ ॥೧೫॥ ವಿವಸ್ವತಸ್ತನೂಜಸ್ಯ ಹರೇಶ್ಚ ಕುಶಪರ್ವಣಃ। ಋಕ್ಷಸ್ಯ ಕಪಿಮುಖ್ಯಸ್ಯ ಮಮ ಚೈವ ಗತಿರ್ಭವೇತ್ ॥೧೬॥ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಚ ಮಹಾಬಾಹೋ ರಾಘವಸ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮಮ್ । ಲಕ್ಷ್ಮಣಸ್ಯ ಚ ವಿಕ್ರಾನ್ತಮಭವತ್ ಪ್ರೀತಿಮಾನ್ ಕಪಿಃ॥೧೭॥ ತಾಂ ರತ್ನವಸನೋಪೇತಾಂ ಗೋಷ್ಠಾಗಾರಾವತಂಸಿಕಾಮ್ । ಯನ್ತ್ರಾಗಾರಸ್ತನೀಮೃದ್ಧಾಂ ಪ್ರಮದಾಮಿವ ಭೂಷಿತಾಮ್ ॥೧೮॥ ತಾಂ ನಷ್ಟತಿಮಿರಾಂ ದೀಪೈರ್ಭಾಸ್ವರೈಶ್ಚ ಮಹಾಗ್ರಹೈಃ। ನಗರೀಂ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ಸ ದದರ್ಶ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೧೯॥ ಅಥ ಸಾ ಹರಿಶಾರ್ದೂಲಂ ಪ್ರವಿಶನ್ತಂ ಮಹಾಕಪಿಮ್ । ನಗರೀ ಸ್ವೇನ ರೂಪೇಣ ದದರ್ಶ ಪವನಾತ್ಮಜಮ್ ॥೨೦॥ ಸಾ ತಂ ಹರಿವರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲಙ್ಕಾ ರಾವಣಪಾಲಿತಾ । ಸ್ವಯಮೇವೋತ್ಥಿತಾ ತತ್ರ ವಿಕೃತಾನನದರ್ಶನಾ ॥೨೧॥ ಪುರಸ್ತಾತ್ ತಸ್ಯ ವೀರಸ್ಯ ವಾಯುಸೂನೋರತಿಷ್ಠತ । ಮುಞ್ಚಮಾನಾ ಮಹಾನಾದಮಬ್ರವೀತ್ ಪವನಾತ್ಮಜಮ್ ॥೨೨॥ ಕಸ್ತ್ವಂ ಕೇನ ಚ ಕಾರ್ಯೇಣ ಇಹ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ವನಾಲಯ । ಕಥಯಸ್ವೇಹ ಯತ್ ತತ್ತ್ವಂ ಯಾವತ್ ಪ್ರಾಣಾ ಧರನ್ತಿ ತೇ ॥೨೩॥ ನ ಶಕ್ಯಂ ಖಲ್ವಿಯಂ ಲಙ್ಕಾ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ವಾನರ ತ್ವಯಾ । ರಕ್ಷಿತಾ ರಾವಣಬಲೈರಭಿಗುಪ್ತಾ ಸಮನ್ತತಃ॥೨೪॥ ಅಥ ತಾಮಬ್ರವೀದ್ ವೀರೋ ಹನುಮಾನಗ್ರತಃ ಸ್ಥಿತಾಮ್ । ಕಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತತ್ ತತ್ತ್ವಂ ಯನ್ಮಾಂ ತ್ವಂ ಪರಿಪೃಚ್ಛಸೇ ॥೨೫॥ ಕಾ ತ್ವಂ ವಿರೂಪನಯನಾ ಪುರದ್ವಾರೇಽವತಿಷ್ಠಸೇ । ಕಿಮರ್ಥಂ ಚಾಪಿ ಮಾಂ ಕ್ರೋಧಾನ್ನಿರ್ಭರ್ತ್ಸಯಸಿ ದಾರುಣೇ ॥೨೬॥ ಹನುಮದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಲಙ್ಕಾ ಸಾ ಕಾಮರೂಪಿಣೀ । ಉವಾಚ ವಚನಂ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಪರುಷಂ ಪವನಾತ್ಮಜಮ್ ॥೨೭॥ ಅಹಂ ರಾಕ್ಷಸರಾಜಸ್ಯ ರಾವಣಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ। ಆಜ್ಞಾಪ್ರತೀಕ್ಷಾ ದುರ್ಧರ್ಷಾ ರಕ್ಷಾಮಿ ನಗರೀಮಿಮಾಮ್ ॥೨೮॥ ನ ಶಕ್ಯಂ ಮಾಮವಜ್ಞಾಯ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ನಗರೀಮಿಮಾಮ್ । ಅದ್ಯ ಪ್ರಾಣೈಃ ಪರಿತ್ಯಕ್ತಃ ಸ್ವಪ್ಸ್ಯಸೇ ನಿಹತೋ ಮಯಾ ॥೨೯॥ ಅಹಂ ಹಿ ನಗರೀ ಲಙ್ಕಾ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ಲವಙ್ಗಮ । ಸರ್ವತಃ ಪರಿರಕ್ಷಾಮಿ ಅತಸ್ತೇ ಕಥಿತಂ ಮಯಾ ॥೩೦॥ ಲಙ್ಕಾಯಾ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಹನೂಮಾನ್ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ। ಯತ್ನವಾನ್ ಸ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸ್ಥಿತಃ ಶೈಲ ಇವಾಪರಃ॥೩೧॥ ಸ ತಾಂ ಸ್ತ್ರೀರೂಪವಿಕೃತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಾನರಪುಙ್ಗವಃ। ಆಬಭಾಷೇಽಥ ಮೇಧಾವೀ ಸತ್ತ್ವವಾನ್ ಪ್ಲವಗರ್ಷಭಃ॥೩೨॥ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನಗರೀಂ ಲಙ್ಕಾಂ ಸಾಟ್ಟಪ್ರಾಕಾರತೋರಣಾಮ್ । ಇತ್ಯರ್ಥಮಿಹ ಸಮ್ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪರಂ ಕೌತೂಹಲಂ ಹಿ ಮೇ ॥೩೩॥ ವನಾನ್ಯುಪವನಾನೀಹ ಲಙ್ಕಾಯಾಃ ಕಾನನಾನಿ ಚ । ಸರ್ವತೋ ಗೃಹಮುಖ್ಯಾನಿ ದ್ರಷ್ಟುಮಾಗಮನಂ ಹಿ ಮೇ ॥೩೪॥ ತಸ್ಯ ತದ್ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಲಙ್ಕಾ ಸಾ ಕಾಮರೂಪಿಣೀ । ಭೂಯ ಏವ ಪುನರ್ವಾಕ್ಯಂ ಬಭಾಷೇ ಪರುಷಾಕ್ಷರಮ್ ॥೩೫॥ ಮಾಮನಿರ್ಜಿತ್ಯ ದುರ್ಬುದ್ಧೇ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಪಾಲಿತಾಮ್ । ನ ಶಕ್ಯಂ ಹ್ಯದ್ಯ ತೇ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಪುರೀಯಂ ವಾನರಾಧಮ ॥೩೬॥ ತತಃ ಸ ಹರಿಶಾರ್ದೂಲಸ್ತಾಮುವಾಚ ನಿಶಾಚರೀಮ್ । ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುರೀಮಿಮಾಂ ಭದ್ರೇ ಪುನರ್ಯಾಸ್ಯೇ ಯಥಾಗತಮ್ ॥೩೭॥ ತತಃ ಕೃತ್ವಾ ಮಹಾನಾದಂ ಸಾ ವೈ ಲಙ್ಕಾ ಭಯಙ್ಕರಮ್ । ತಲೇನ ವಾನರಶ್ರೇಷ್ಠಂ ತಾಡಯಾಮಾಸ ವೇಗಿತಾ ॥೩೮॥ ತತಃ ಸ ಹರಿಶಾರ್ದೂಲೋ ಲಙ್ಕಯಾ ತಾಡಿತೋ ಭೃಶಮ್ । ನನಾದ ಸುಮಹಾನಾದಂ ವೀರ್ಯವಾನ್ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ॥೩೯॥ ತತಃ ಸಂವರ್ತಯಾಮಾಸ ವಾಮಹಸ್ತಸ್ಯ ಸೋಽಙ್ಗುಲೀಃ। ಮುಷ್ಟಿನಾಭಿಜಘಾನೈನಾಂ ಹನುಮಾನ್ ಕ್ರೋಧಮೂರ್ಚ್ಛಿತಃ॥೪೦॥ ಸ್ತ್ರೀ ಚೇತಿ ಮನ್ಯಮಾನೇನ ನಾತಿಕ್ರೋಧಃ ಸ್ವಯಂ ಕೃತಃ। ಸಾ ತು ತೇನ ಪ್ರಹಾರೇಣ ವಿಹ್ವಲಾಙ್ಗೀ ನಿಶಾಚರೀ । ಪಪಾತ ಸಹಸಾ ಭೂಮೌ ವಿಕೃತಾನನದರ್ಶನಾ ॥೪೧॥ ತತಸ್ತು ಹನುಮಾನ್ ವೀರಸ್ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿನಿಪಾತಿತಾಮ್ । ಕೃಪಾಂ ಚಕಾರ ತೇಜಸ್ವೀ ಮನ್ಯಮಾನಃ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಚ ತಾಮ್ ॥೪೨॥ ತತೋ ವೈ ಭೃಶಮುದ್ವಿಗ್ನಾ ಲಙ್ಕಾ ಸಾ ಗದ್ಗದಾಕ್ಷರಮ್ । ಉವಾಚಾಗರ್ವಿತಂ ವಾಕ್ಯಂ ಹನುಮನ್ತಂ ಪ್ಲವಙ್ಗಮಮ್ ॥೪೩॥ ಪ್ರಸೀದ ಸುಮಹಾಬಾಹೋ ತ್ರಾಯಸ್ವ ಹರಿಸತ್ತಮ । ಸಮಯೇ ಸೌಮ್ಯ ತಿಷ್ಠನ್ತಿ ಸತ್ತ್ವವನ್ತೋ ಮಹಾಬಲಾಃ॥೪೪॥ ಅಹಂ ತು ನಗರೀ ಲಙ್ಕಾ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ಲವಙ್ಗಮ । ನಿರ್ಜಿತಾಹಂ ತ್ವಯಾ ವೀರ ವಿಕ್ರಮೇಣ ಮಹಾಬಲ ॥೪೫॥ ಇದಂ ಚ ತಥ್ಯಂ ಶೃಣು ಮೇ ಬ್ರುವನ್ತ್ಯಾ ವೈ ಹರೀಶ್ವರ । ಸ್ವಯಂ ಸ್ವಯಮ್ಭುವಾ ದತ್ತಂ ವರದಾನಂ ಯಥಾ ಮಮ ॥೪೬॥ ಯದಾ ತ್ವಾಂ ವಾನರಃ ಕಶ್ಚಿದ್ ವಿಕ್ರಮಾದ್ ವಶಮಾನಯೇತ್ । ತದಾ ತ್ವಯಾ ಹಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ರಕ್ಷಸಾಂ ಭಯಮಾಗತಮ್ ॥೪೭॥ ಸ ಹಿ ಮೇ ಸಮಯಃ ಸೌಮ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತೋಽದ್ಯ ತವ ದರ್ಶನಾತ್ । ಸ್ವಯಮ್ಭೂವಿಹಿತಃ ಸತ್ಯೋ ನ ತಸ್ಯಾಸ್ತಿ ವ್ಯತಿಕ್ರಮಃ॥೪೮॥ ಸೀತಾನಿಮಿತ್ತಂ ರಾಜ್ಞಸ್ತು ರಾವಣಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ। ರಕ್ಷಸಾಂ ಚೈವ ಸರ್ವೇಷಾಂ ವಿನಾಶಃ ಸಮುಪಾಗತಃ॥೪೯॥ ತತ್ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠ ಪುರೀಂ ರಾವಣಪಾಲಿತಾಮ್ । ವಿಧತ್ಸ್ವ ಸರ್ವಕಾರ್ಯಾಣಿ ಯಾನಿ ಯಾನೀಹ ವಾಞ್ಛಸಿ ॥೫೦॥ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಶಾಪೋಪಹತಾಂ ಹರೀಶ್ವರ ಪುರೀಂ ಶುಭಾಂ ರಾಕ್ಷಸಮುಖ್ಯಪಾಲಿತಾಮ್ । ಯದೃಚ್ಛಯಾ ತ್ವಂ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಂ ಸತೀಂ ವಿಮಾರ್ಗ ಸರ್ವತ್ರ ಗತೋ ಯಥಾಸುಖಮ್ ॥೫೧॥ ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ತೃತೀಯಃ ಸರ್ಗಃ