ಅಥ ಷಷ್ಠಃ ಸರ್ಗಃ
ಸ ನಿಕಾಮಂ ವಿಮಾನೇಷು ವಿಚರನ್ಕಾಮರೂಪಧೃಕ್ ।
ವಿಚಚಾರ ಕಪಿರ್ಲಙ್ಕಾಂ ಲಾಘವೇನ ಸಮನ್ವಿತಃ॥೧॥
ಆಸಸಾದ ಚ ಲಕ್ಷ್ಮೀವಾನ್ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರನಿವೇಶನಮ್ ।
ಪ್ರಾಕಾರೇಣಾರ್ಕವರ್ಣೇನ ಭಾಸ್ವರೇಣಾಭಿಸಂವೃತಮ್ ॥೨॥
ರಕ್ಷಿತಂ ರಾಕ್ಷಸೈರ್ಭೀಮೈಃ ಸಿಂಹೈರಿವ ಮಹದ್ವನಮ್ ।
ಸಮೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಭವನಂ ಚಕಾಶೇ ಕಪಿಕುಞ್ಜರಃ॥೩॥
ರೂಪ್ಯಕೋಪಹಿತೈಶ್ಚಿತ್ರೈಸ್ತೋರಣೈರ್ಹೇಮಭೂಷಣೈಃ।
ವಿಚಿತ್ರಾಭಿಶ್ಚ ಕಕ್ಷ್ಯಾಭಿರ್ದ್ವಾರೈಶ್ಚ ರುಚಿರೈರ್ವೃತಮ್ ॥೪॥
ಗಜಾಸ್ಥಿತೈರ್ಮಹಾಮಾತ್ರೈಃ ಶೂರೈಶ್ಚ ವಿಗತಶ್ರಮೈಃ।
ಉಪಸ್ಥಿತಮಸಂಹಾರ್ಯೈರ್ಹಯೈಃ ಸ್ಯನ್ದನಯಾಯಿಭಿಃ॥೫॥
ಸಿಂಹವ್ಯಾಘ್ರತನುತ್ರಾಣೈರ್ದಾನ್ತಕಾಞ್ಚನರಾಜತೀಃ।
ಘೋಷವದ್ಭಿರ್ವಿಚಿತ್ರೈಶ್ಚ ಸದಾ ವಿಚರಿತಂ ರಥೈಃ॥೬॥
ಬಹುರತ್ನಸಮಾಕೀರ್ಣಂ ಪರಾರ್ಧ್ಯಾಸನಭೂಷಿತಮ್ ।
ಮಹಾರಥಸಮಾವಾಪಂ ಮಹಾರಥಮಹಾಸನಮ್ ॥೭॥
ದೃಶ್ಯೈಶ್ಚ ಪರಮೋದಾರೈಸ್ತೈಸ್ತೈಶ್ಚ ಮೃಗಪಕ್ಷಿಭಿಃ।
ವಿವಿಧೈರ್ಬಹುಸಾಹಸ್ರೈಃ ಪರಿಪೂರ್ಣಂ ಸಮನ್ತತಃ॥೮॥
ವಿನೀತೈರನ್ತಪಾಲೈಶ್ಚ ರಕ್ಷೋಭಿಶ್ಚ ಸುರಕ್ಷಿತಮ್ ।
ಮುಖ್ಯಾಭಿಶ್ಚ ವರಸ್ತ್ರೀಭಿಃ ಪರಿಪೂರ್ಣಂ ಸಮನ್ತತಃ॥೯॥
ಮುದಿತಪ್ರಮದಾ ರತ್ನಂ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರನಿವೇಶನಮ್ ।
ವರಾಭರಣಸಂಹ್ರಾದೈ ಸಮುದ್ರಸ್ವನನಿಃಸ್ವನಮ್ ॥೧೦॥
ತದ್ರಾಜಗುಣಸಮ್ಪನ್ನಂ ಮುಖ್ಯೈಶ್ಚ ವರಚನ್ದನೈಃ।
ಮಹಾಜನಸಮಾಕೀರ್ಣಂ ಸಿಂಹೈರಿವ ಮಹದ್ವನಮ್ ॥೧೧॥
ಭೇರೀಮೃದಙ್ಗಾಭಿರುತಂ ಶಙ್ಖಘೋಷವಿನಾದಿತಮ್ ।
ನಿತ್ಯಾರ್ಚಿತಂ ಪರ್ವಸುತಂ ಪೂಜಿತಂ ರಾಕ್ಷಸೈಃ ಸದಾ ॥೧೨॥
ಸಮುದ್ರಮಿವ ಗಮ್ಭೀರಂ ಸಮುದ್ರಸಮನಿಃಸ್ವನಮ್ ।
ಮಹಾತ್ಮನೋ ಮಹದ್ವೇಶ್ಮ ಮಹಾರತ್ನಪರಿಚ್ಛದಮ್ ॥೧೩॥
ಮಹಾರತ್ನಸಮಾಕೀರ್ಣಂ ದದರ್ಶ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ।
ವಿರಾಜಮಾನಂ ವಪುಷಾ ಗಜಾಶ್ವರಥಸಙ್ಕುಲಮ್ ॥೧೪॥
ಲಙ್ಕಾಭರಣಮಿತ್ಯೇವ ಸೋಽಮನ್ಯತ ಮಹಾಕಪಿಃ।
ಚಚಾರ ಹನುಮಾಂಸ್ತತ್ರ ರಾವಣಸ್ಯ ಸಮೀಪತಃ॥೧೫॥
ಗೃಹಾದ್ಗೃಹಂ ರಾಕ್ಷಸಾನಾಮುದ್ಯಾನಾನಿ ಚ ಸರ್ವಶಃ।
ವೀಕ್ಷಮಾಣೋಽಪ್ಯಸನ್ತ್ರಸ್ತಃ ಪ್ರಾಸಾದಾಂಶ್ಚ ಚಚಾರ ಸಃ॥೧೬॥
ಅವಪ್ಲುತ್ಯ ಮಹಾವೇಗಃ ಪ್ರಹಸ್ತಸ್ಯ ನಿವೇಶನಮ್ ।
ತತೋಽನ್ಯತ್ಪುಪ್ಲುವೇ ವೇಶ್ಮ ಮಹಾಪಾರ್ಶ್ವಸ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥೧೭॥
ಅಥ ಮೇಘಪ್ರತೀಕಾಶಂ ಕುಮ್ಭಕರ್ಣನಿವೇಶನಮ್ ।
ವಿಭೀಷಣಸ್ಯ ಚ ತಥಾ ಪುಪ್ಲುವೇ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೧೮॥
ಮಹೋದರಸ್ಯ ಚ ತಥಾ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಸ್ಯ ಚೈವ ಹಿ ।
ವಿದ್ಯುಜ್ಜಿಹ್ವಸ್ಯ ಭವನಂ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾಲೇಸ್ತಥೈವ ಚ ॥೧೯॥
ವಜ್ರದಂಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಚ ತಥಾ ಪುಪ್ಲುವೇ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ।
ಶುಕಸ್ಯ ಚ ಮಹಾವೇಗಃ ಸಾರಣಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ॥೨೦॥
ತಥಾ ಚೇನ್ದ್ರಜಿತೋ ವೇಶ್ಮ ಜಗಾಮ ಹರಿಯೂಥಪಃ।
ಜಮ್ಬುಮಾಲೇಃ ಸುಮಾಲೇಶ್ಚ ಜಗಾಮ ಹರಿಸತಮಃ॥೨೧॥
ರಶ್ಮಿಕೇತೋಶ್ಚ ಭವನಂ ಸೂರ್ಯಶತ್ರೋಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ವಜ್ರಕಾಯಸ್ಯ ಚ ತಥಾ ಪುಪ್ಲುವೇ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೨೨॥
ಧೂಮ್ರಾಕ್ಷಸ್ಯಾಥ ಸಮ್ಪಾತೇರ್ಭವನಂ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ।
ವಿದ್ಯುದ್ರೂಪಸ್ಯ ಭೀಮಸ್ಯ ಘನಸ್ಯ ವಿಘನಸ್ಯ ಚ ॥೨೩॥
ಶುಕನಾಭಸ್ಯ ಚಕ್ರಸ್ಯ ಶಠಸ್ಯ ಕಪಟಸ್ಯ ಚ ।
ಹ್ರಸ್ವಕರ್ಣಸ್ಯ ದಂಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಲೋಮಶಸ್ಯ ಚ ರಕ್ಷಸಃ॥೨೪॥
ಯುದ್ಧೋನ್ಮತ್ತಸ್ಯ ಮತ್ತಸ್ಯ ಧ್ವಜಗ್ರೀವಸ್ಯ ಸಾದಿನಃ।
ವಿದ್ಯುಜ್ಜಿಹ್ವದ್ವಿಜಿಹ್ವಾನಾಂ ತಥಾ ಹಸ್ತಿಮುಖಸ್ಯ ಚ ॥೨೫॥
ಕರಾಲಸ್ಯ ಪಿಶಾಚಸ್ಯ ಶೋಣಿತಾಕ್ಷಸ್ಯ ಚೈವ ಹಿ ।
ಪ್ಲವಮಾನಃ ಕ್ರಮೇಣೈವ ಹನೂಮಾನ್ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ॥೨೬॥
ತೇಷು ತೇಷು ಮಹಾರ್ಹೇಷು ಭವನೇಷು ಮಹಾಯಶಾಃ।
ತೇಷಾಮೃದ್ಧಿಮತಾಮೃದ್ಧಿಂ ದದರ್ಶ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೨೭॥
ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ಭವನಾನಿ ಸಮನ್ತತಃ।
ಆಸಸಾದಾಥ ಲಕ್ಷ್ಮೀವಾನ್ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರನಿವೇಶನಮ್ ॥೨೮॥
ರಾವಣಸ್ಯೋಪಶಾಯಿನ್ಯೋ ದದರ್ಶ ಹರಿಸತ್ತಮಃ।
ವಿಚರನ್ಹರಿಶಾರ್ದೂಲೋ ರಾಕ್ಷಸೀರ್ವಿಕೃತೇಕ್ಷಣಾಃ॥೨೯॥
ಶೂಲಮುದ್ಗರಹಸ್ತಾಂಶ್ಚ ಶಕ್ತಿತೋಮರಧಾರಿಣಃ।
ದದರ್ಶ ವಿವಿಧಾನ್ಗುಲ್ಮಾಂಸ್ತಸ್ಯ ರಕ್ಷಃಪತೇರ್ಗೃಹೇ ॥೩೦॥
ರಾಕ್ಷಸಾಂಶ್ಚ ಮಹಾಕಾಯಾನ್ನಾನಾಪ್ರಹರಣೋದ್ಯತಾನ್ ।
ರಕ್ತಾಞ್ಶ್ವೇತಾನ್ಸಿತಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಹರೀಂಶ್ಚಾಪಿ ಮಹಾಜವಾನ್ ॥೩೧॥
ಕುಲೀನಾನ್ರೂಪಸಮ್ಪನ್ನಾನ್ಗಜಾನ್ಪರಗಜಾರುಜಾನ್ ।
ಶಿಕ್ಷಿತಾನ್ ಗಜಶಿಕ್ಷಾಯಾಮೈರಾವತಸಮಾನ್ಯುಧಿ ॥೩೨॥
ನಿಹನ್ತೄನ್ಪರಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಗೃಹೇ ತಸ್ಮಿನ್ದದರ್ಶ ಸಃ।
ಕ್ಷರತಶ್ಚ ಯಥಾ ಮೇಘಾನ್ಸ್ರವತಶ್ಚ ಯಥಾ ಗಿರೀನ್ ॥೩೩॥
ಮೇಘಸ್ತನಿತನಿರ್ಘೋಷಾನ್ದುರ್ಧರ್ಷಾನ್ಸಮರೇ ಪರೈಃ।
ಸಹಸ್ರಂ ವಾಹಿನೀಸ್ತತ್ರ ಜಾಮ್ಬೂನದಪರಿಷ್ಕೃತಾಃ॥೩೪॥
ಹೇಮಜಾಲೈರವಿಚ್ಛಿನ್ನಾಸ್ತರುಣಾದಿತ್ಯಸಂನಿಭಾಃ।
ದದರ್ಶ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ರಾವಣಸ್ಯ ನಿವೇಶನೇ ॥೩೫॥
ಶಿಬಿಕಾ ವಿವಿಧಾಕಾರಾಃ ಸ ಕಪಿರ್ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ।
ಲತಾಗೃಹಾಣಿ ಚಿತ್ರಾಣಿ ಚಿತ್ರಶಾಲಾಗೃಹಾಣಿ ಚ ॥೩೬॥
ಕ್ರೀಡಾಗೃಹಾಣಿ ಚಾನ್ಯಾನಿ ದಾರುಪರ್ವತಕಾನಿ ಚ ।
ಕಾಮಸ್ಯ ಗೃಹಕಂ ರಮ್ಯಂ ದಿವಾಗೃಹಕಮೇವ ಚ ॥೩೭॥
ದದರ್ಶ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ರಾವಣಸ್ಯ ನಿವೇಶನೇ ।
ಸ ಮನ್ದರಸಮಪ್ರಖ್ಯಂ ಮಯೂರಸ್ಥಾನಸಙ್ಕುಲಮ್ ॥೩೮॥
ಧ್ವಜಯಷ್ಟಿಭಿರಾಕೀರ್ಣಂ ದದರ್ಶ ಭವನೋತ್ತಮಮ್ ।
ಅನನ್ತರತ್ನನಿಚಯಂ ನಿಧಿಜಾಲಂ ಸಮನ್ತತಃ।
ಧೀರನಿಷ್ಠಿತಕರ್ಮಾಙ್ಗಂ ಗೃಹಂ ಭೂತಪತೇರಿವ ॥೩೯॥
ಅರ್ಚಿರ್ಭಿಶ್ಚಾಪಿ ರತ್ನಾನಾಂ ತೇಜಸಾ ರಾವಣಸ್ಯ ಚ ।
ವಿರರಾಜ ಚ ತದ್ವೇಶ್ಮ ರಶ್ಮಿವಾನಿವ ರಶ್ಮಿಭಿಃ॥೪೦॥
ಜಾಮ್ಬೂನದಮಯಾನ್ಯೇವ ಶಯನಾನ್ಯಾಸನಾನಿ ಚ ।
ಭಾಜನಾನಿ ಚ ಶುಭ್ರಾಣಿ ದದರ್ಶ ಹರಿಯೂಥಪಃ॥೪೧॥
ಮಧ್ವಾಸವಕೃತಕ್ಲೇದಂ ಮಣಿಭಾಜನಸಙ್ಕುಲಮ್ ।
ಮನೋರಮಮಸಮ್ಬಾಧಂ ಕುಬೇರಭವನಂ ಯಥಾ ॥೪೨॥
ನೂಪುರಾಣಾಂ ಚ ಘೋಷೇಣ ಕಾಞ್ಚೀನಾಂ ನಿಃಸ್ವನೇನ ಚ ।
ಮೃದಙ್ಗತಲನಿರ್ಘೋಷೈರ್ಘೋಷವದ್ಭಿರ್ವಿನಾದಿತಮ್ ॥೪೩॥
ಪ್ರಾಸಾದಸಙ್ಘಾತಯುತಂ ಸ್ತ್ರೀರತ್ನಶತಸಙ್ಕುಲಮ್ ।
ಸುವ್ಯೂಢಕಕ್ಷ್ಯಂ ಹನುಮಾನ್ಪ್ರವಿವೇಶ ಮಹಾಗೃಹಮ್ ॥೪೪॥
ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ಷಷ್ಠಃ ಸರ್ಗಃ