ಅಥ ದಶಮಃ ಸರ್ಗಃ ತತ್ರ ದಿವ್ಯೋಪಮಂ ಮುಖ್ಯಂ ಸ್ಫಾಟಿಕಂ ರತ್ನಭೂಷಿತಮ್ । ಅವೇಕ್ಷಮಾಣೋ ಹನುಮಾನ್ ದದರ್ಶ ಶಯನಾಸನಮ್ ॥೧॥ ದಾನ್ತಕಾಞ್ಚನಚಿತ್ರಾಙ್ಗೈರ್ವೈದೂರ್ಯೈಶ್ಚ ವರಾಸನೈಃ। ಮಹಾರ್ಹಾಸ್ತರಣೋಪೇತೈರುಪಪನ್ನಂ ಮಹಾಧನೈಃ॥೨॥ ತಸ್ಯ ಚೈಕತಮೇ ದೇಶೇ ದಿವ್ಯಮಾಲ್ಯೋಪಶೋಭಿತಮ್ । ದದರ್ಶ ಪಾಣ್ಡುರಂ ಛತ್ರಂ ತಾರಾಧಿಪತಿಸಂನಿಭಮ್ ॥೩॥ ಜಾತರೂಪಪರಿಕ್ಷಿಪ್ತಂ ಚಿತ್ರಭಾನೋಃ ಸಮಪ್ರಭಮ್ । ಅಶೋಕಮಾಲಾವಿತತಂ ದದರ್ಶ ಪರಮಾಸನಮ್ ॥೪॥ ವಾಲವ್ಯಜನಹಸ್ತಾಭಿರ್ವೀಜ್ಯಮಾನಂ ಸಮನ್ತತಃ। ಗನ್ಧೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈರ್ಜುಷ್ಟಂ ವರಧೂಪೇನ ಧೂಪಿತಮ್ ॥೫॥ ಪರಮಾಸ್ತರಣಾಸ್ತೀರ್ಣಮಾವಿಕಾಜಿನಸಂವೃತಮ್ । ದಾಮಭಿರ್ವರಮಾಲ್ಯಾನಾಂ ಸಮನ್ತಾದುಪಶೋಭಿತಮ್ ॥೬॥ ತಸ್ಮಿಞ್ಜೀಮೂತಸಙ್ಕಾಶಂ ಪ್ರದೀಪ್ತೋಜ್ಜ್ವಲಕುಣ್ಡಲಮ್ । ಲೋಹಿತಾಕ್ಷಂ ಮಹಾಬಾಹುಂ ಮಹಾರಜತವಾಸಸಂ ॥೭॥ ಲೋಹಿತೇನಾನುಲಿಪ್ತಾಙ್ಗಂ ಚನ್ದನೇನ ಸುಗನ್ಧಿನಾ । ಸನ್ಧ್ಯಾರಕ್ತಮಿವಾಕಾಶೇ ತೋಯದಂ ಸತಡಿದ್ಗುಣಮ್ ॥೮॥ ವೃತಮಾಭರಣೈರ್ದಿವ್ಯೈಃ ಸುರೂಪಂ ಕಾಮರೂಪಿಣಮ್ । ಸವೃಕ್ಷವನಗುಲ್ಮಾಢ್ಯಂ ಪ್ರಸುಪ್ತಮಿವ ಮನ್ದರಮ್ ॥೯॥ ಕ್ರೀಡಿತ್ವೋಪರತಂ ರಾತ್ರೌ ವರಾಭರಣಭೂಷಿತಮ್ । ಪ್ರಿಯಂ ರಾಕ್ಷಸಕನ್ಯಾನಾಂ ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ಸುಖಾವಹಮ್ ॥೧೦॥ ಪೀತ್ವಾಪ್ಯುಪರತಂ ಚಾಪಿ ದದರ್ಶ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ। ಭಾಸ್ವರೇ ಶಯನೇ ವೀರಂ ಪ್ರಸುಪ್ತಂ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪಮ್ ॥೧೧॥ ನಿಃಶ್ವಸನ್ತಂ ಯಥಾ ನಾಗಂ ರಾವಣಂ ವಾನರೋತ್ತಮಃ। ಆಸಾದ್ಯ ಪರಮೋದ್ವಿಗ್ನಃ ಸೋಪಾಸರ್ಪತ್ಸುಭೀತವತ್ ॥೧೨॥ ಅಥಾರೋಹಣಮಾಸಾದ್ಯ ವೇದಿಕಾನ್ತರಮಾಶ್ರಿತಃ। ಕ್ಷೀವಂ ರಾಕ್ಷಸಶಾರ್ದೂಲಂ ಪ್ರೇಕ್ಷತೇ ಸ್ಮ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೧೩॥ ಶುಶುಭೇ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ಸ್ವಪತಃ ಶಯನಂ ಶುಭಮ್ । ಗನ್ಧಹಸ್ತಿನಿ ಸಂವಿಷ್ಟೇ ಯಥಾ ಪ್ರಸ್ರವಣಂ ಮಹತ್ ॥೧೪॥ ಕಾಞ್ಚನಾಙ್ಗದಸಂನದ್ಧೌ ದದರ್ಶ ಸ ಮಹಾತ್ಮನಃ। ವಿಕ್ಷಿಪ್ತೌ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ಭುಜಾವಿನ್ದ್ರಧ್ವಜೋಪಮೌ ॥೧೫॥ ಐರಾವತವಿಷಾಣಾಗ್ರೈರಾಪೀಡಿನಕೃತವ್ರಣೌ । ವಜ್ರೋಲ್ಲಿಖಿತಪೀನಾಂಸೌ ವಿಷ್ಣುಚಕ್ರಪರಿಕ್ಷತೌ ॥೧೬॥ ಪೀನೌ ಸಮಸುಜಾತಾಂಸೌ ಸಙ್ಗತೌ ಬಲಸಂಯುತೌ । ಸುಲಕ್ಷಣ ನಖಾಙ್ಗುಷ್ಠೌ ಸ್ವಙ್ಗುಲೀಯಕಲಕ್ಷಿತೌ ॥೧೭॥ ಸಂಹತೌ ಪರಿಘಾಕಾರೌ ವೃತ್ತೌ ಕರಿಕರೋಪಮೌ । ವಿಕ್ಷಿಪ್ತೌ ಶಯನೇ ಶುಭ್ರೇ ಪಞ್ಚಶೀರ್ಷಾವಿವೋರಗೌ ॥೧೮॥ ಶಶಕ್ಷತಜಕಲ್ಪೇನ ಸುಶೀತೇನ ಸುಗನ್ಧಿನಾ । ಚನ್ದನೇನ ಪರಾರ್ಧ್ಯೇನ ಸ್ವನುಲಿಪ್ತೌ ಸ್ವಲಙ್ಕೃತೌ ॥೧೯॥ ಉತ್ತಮಸ್ತ್ರೀವಿಮೃದಿತೌ ಗನ್ಧೋತ್ತಮನಿಷೇವಿತೌ । ಯಕ್ಷಪನ್ನಗಗನ್ಧರ್ವದೇವದಾನವರಾವಿಣೌ ॥೨೦॥ ದದರ್ಶ ಸ ಕಪಿಸ್ತಸ್ಯ ಬಾಹೂ ಶಯನಸಂಸ್ಥಿತೌ । ಮನ್ದರಸ್ಯಾನ್ತರೇ ಸುಪ್ತೌ ಮಹಾಹೀ ರುಷಿತಾವಿವ ॥೨೧॥ ತಾಭ್ಯಾಂ ಸ ಪರಿಪೂರ್ಣಾಭ್ಯಾಮುಭಾಭ್ಯಾಂ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ। ಶುಶುಭೇಽಚಲಸಙ್ಕಾಶಃ ಶೃಙ್ಗಾಭ್ಯಾಮಿವ ಮನ್ದರಃ॥೨೨॥ ಚೂತಪುಂನಾಗಸುರಭಿರ್ಬಕುಲೋತ್ತಮಸಂಯುತಃ। ಮೃಷ್ಟಾನ್ನರಸಸಂಯುಕ್ತಃ ಪಾನಗನ್ಧಪುರಃಸರಃ॥೨೩॥ ತಸ್ಯ ರಾಕ್ಷಸರಾಜಸ್ಯ ನಿಶ್ಚಕ್ರಾಮ ಮಹಾಮುಖಾತ್ । ಶಯಾನಸ್ಯ ವಿನಿಃಶ್ವಾಸಃ ಪೂರಯನ್ನಿವ ತದ್ಗೃಹಮ್ ॥೨೪॥ ಮುಕ್ತಾಮಣಿವಿಚಿತ್ರೇಣ ಕಾಞ್ಚನೇನ ವಿರಾಜಿತಾ । ಮುಕುಟೇನಾಪವೃತ್ತೇನ ಕುಣ್ಡಲೋಜ್ಜ್ವಲಿತಾನನಮ್ ॥೨೫॥ ರಕ್ತಚನ್ದನದಿಗ್ಧೇನ ತಥಾ ಹಾರೇಣ ಶೋಭಿನಾ । ಪೀನಾಯತವಿಶಾಲೇನ ವಕ್ಷಸಾಭಿವಿರಾಜಿತಾ ॥೨೬॥ ಪಾಣ್ಡುರೇಣಾಪವಿದ್ಧೇನ ಕ್ಷೌಮೇಣ ಕ್ಷತಜೇಕ್ಷಣಮ್ । ಮಹಾರ್ಹೇಣ ಸುಸಂವೀತಂ ಪೀತೇನೋತ್ತರವಾಸಸಾ ॥೨೭॥ ಮಾಷರಾಶಿಪ್ರತೀಕಾಶಂ ನಿಃಶ್ವಸನ್ತಂ ಭುಜಙ್ಗವತ್ । ಗಾಙ್ಗೇ ಮಹತಿ ತೋಯಾನ್ತೇ ಪ್ರಸುಪ್ತಮಿವ ಕುಞ್ಜರಮ್ ॥೨೮॥ ಚತುರ್ಭಿಃ ಕಾಞ್ಚನೈರ್ದೀಪೈರ್ದೀಪ್ಯಮಾನಂ ಚತುರ್ದಿಶಮ್ । ಪ್ರಕಾಶೀಕೃತಸರ್ವಾಙ್ಗಂ ಮೇಘಂ ವಿದ್ಯುದ್ಗಣೈರಿವ ॥೨೯॥ ಪಾದಮೂಲಗತಾಶ್ಚಾಪಿ ದದರ್ಶ ಸುಮಹಾತ್ಮನಃ। ಪತ್ನೀಃ ಸ ಪ್ರಿಯಭಾರ್ಯಸ್ಯ ತಸ್ಯ ರಕ್ಷಃಪತೇರ್ಗೃಹೇ ॥೩೦॥ ಶಶಿಪ್ರಕಾಶವದನಾ ವರಕುಣ್ಡಲಭೂಷಣಾಃ। ಅಮ್ಲಾನಮಾಲ್ಯಾಭರಣಾ ದದರ್ಶ ಹರಿಯೂಥಪಃ॥೩೧॥ ನೃತ್ಯವಾದಿತ್ರಕುಶಲಾ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಭುಜಾಙ್ಕಗಾಃ। ವರಾಭರಣಧಾರಿಣ್ಯೋ ನಿಷಣ್ಣಾ ದದೃಶೇ ಕಪಿಃ॥೩೨॥ ವಜ್ರವೈದೂರ್ಯಗರ್ಭಾಣಿ ಶ್ರವಣಾನ್ತೇಷು ಯೋಷಿತಾಮ್ । ದದರ್ಶ ತಾಪನೀಯಾನಿ ಕುಣ್ಡಲಾನ್ಯಙ್ಗದಾನಿ ಚ ॥೩೩॥ ತಾಸಾಂ ಚನ್ದ್ರೋಪಮೈರ್ವಕ್ತ್ರೈಃ ಶುಭೈರ್ಲಲಿತಕುಣ್ಡಲೈಃ। ವಿರರಾಜ ವಿಮಾನಂ ತನ್ನಭಸ್ತಾರಾಗಣೈರಿವ ॥೩೪॥ ಮದವ್ಯಾಯಾಮಖಿನ್ನಾಸ್ತಾ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ಯೋಷಿತಃ। ತೇಷು ತೇಷ್ವವಕಾಶೇಷು ಪ್ರಸುಪ್ತಾಸ್ತನುಮಧ್ಯಮಾಃ॥೩೫॥ ಅಙ್ಗಹಾರೈಸ್ತಥೈವಾನ್ಯಾ ಕೋಮಲೈರ್ನೃತ್ಯಶಾಲಿನೀ । ವಿನ್ಯಸ್ತಶುಭಸರ್ವಾಙ್ಗೀ ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ವರವರರ್ಣಿನೀ ॥೩೬॥ ಕಾಚಿದ್ವೀಣಾಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ಸಮ್ಪ್ರಕಾಶತೇ । ಮಹಾನದೀಪ್ರಕೀರ್ಣೇವ ನಲಿನೀ ಪೋತಮಾಶ್ರಿತಾ ॥೩೭॥ ಅನ್ಯಾ ಕಕ್ಷಗತೇನೈವ ಮಡ್ಡುಕೇನಾಸಿತೇಕ್ಷಣಾ । ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ಭಾಮಿನೀ ಭಾತಿ ಬಾಲಪುತ್ರೇವ ವತ್ಸಲಾ ॥೩೮॥ ಪಟಹಂ ಚಾರುಸರ್ವಾಙ್ಗೀ ನ್ಯಸ್ಯ ಶೇತೇ ಶುಭಸ್ತನೀ । ಚಿರಸ್ಯ ರಮಣಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯೇವ ಕಾಮಿನೀ ॥೩೯॥ ಕಾಚಿದ್ ವೀಣಾಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಸುಪ್ತಾ ಕಮಲಲೋಚನಾ । ವರಂ ಪ್ರಿಯತಮಂ ಗೃಹ್ಯ ಸಕಾಮೇವ ಹಿ ಕಾಮಿನಿ ॥೪೦॥ ವಿಪಞ್ಚೀಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯಾನ್ಯಾ ನಿಯತಾ ನೃತ್ಯಶಾಲಿನೀ । ನಿದ್ರಾವಶಮನುಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸಹಕಾನ್ತೇವ ಭಾಮಿನೀ ॥೪೧॥ ಅನ್ಯಾ ಕನಕಸಙ್ಕಾಶೈರ್ಮೃದುಪೀನೈರ್ಮನೋರಮೈಃ। ಮೃದಙ್ಗಂ ಪರಿವಿದ್ಧ್ಯಾಙ್ಗೈಃ ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ಮತ್ತಲೋಚನಾ ॥೪೨॥ ಭುಜಪಾಶಾನ್ತರಸ್ಥೇನ ಕಕ್ಷಗೇನ ಕೃಶೋದರೀ । ಪಣವೇನ ಸಹಾನಿನ್ದ್ಯಾ ಸುಪ್ತಾ ಮದಕೃತಶ್ರಮಾ ॥೪೩॥ ಡಿಣ್ಡಿಮಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯಾನ್ಯಾ ತಥೈವಾಸಕ್ತಡಿಣ್ಡಿಮಾ । ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ತರುಣಂ ವತ್ಸಮುಪಗುಹ್ಯೇವ ಭಾಮಿನೀ ॥೪೪॥ ಕಾಚಿದಾಡಮ್ಬರಂ ನಾರೀ ಭುಜಸಮ್ಭೋಗಪೀಡಿತಮ್ । ಕೃತ್ವಾ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷೀ ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ಮದಮೋಹಿತಾ ॥೪೫॥ ಕಲಶೀಮಪವಿದ್ಧ್ಯಾನ್ಯಾ ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ಭಾತಿ ಭಾಮಿನೀ । ವಸನ್ತೇ ಪುಷ್ಪಶಬಲಾ ಮಾಲೇವ ಪರಿಮಾರ್ಜಿತಾ ॥೪೬॥ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ಚ ಕುಚೌ ಕಾಚಿತ್ಸುವರ್ಣಕಲಶೋಪಮೌ । ಉಪಗೂಹ್ಯಾಬಲಾ ಸುಪ್ತಾ ನಿದ್ರಾಬಲಪರಾಜಿತಾ ॥೪೭॥ ಅನ್ಯಾ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷೀ ಪೂರ್ಣೇನ್ದುಸದೃಶಾನನಾ । ಅನ್ಯಾಮಾಲಿಙ್ಗ್ಯ ಸುಶ್ರೋಣೀಂ ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ಮದವಿಹ್ವಲಾ ॥೪೮॥ ಆತೋದ್ಯಾನಿ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ವರಸ್ತ್ರಿಯಃ। ನಿಪೀಡ್ಯ ಚ ಕುಚೈಃ ಸುಪ್ತಾಃ ಕಾಮಿನ್ಯಃ ಕಾಮುಕಾನಿವ ॥೪೯॥ ತಾಸಾಮೇಕಾನ್ತವಿನ್ಯಸ್ತೇ ಶಯಾನಾಂ ಶಯನೇ ಶುಭೇ । ದದರ್ಶ ರೂಪಸಮ್ಪನ್ನಾಮಥ ತಾಂ ಸ ಕಪಿಃ ಸ್ತ್ರಿಯಮ್ ॥೫೦॥ ಮುಕ್ತಾಮಣಿಸಮಾಯುಕ್ತೈರ್ಭೂಷಣೈಃ ಸುವಿಭೂಷಿತಾಮ್ । ವಿಭೂಷಯನ್ತೀಮಿವ ಚ ಸ್ವಶ್ರಿಯಾ ಭವನೋತ್ತಮಮ್ ॥೫೧॥ ಗೌರೀಂ ಕನಕವರ್ಣಾಭಾಮಿಷ್ಟಾಮನ್ತಃಪುರೇಶ್ವರೀಮ್ । ಕಪಿರ್ಮನ್ದೋದರೀಂ ತತ್ರ ಶಯಾನಾಂ ಚಾರುರೂಪಿಣೀಮ್ ॥೫೨॥ ಸ ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಭೂಷಿತಾಂ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ। ತರ್ಕಯಾಮಾಸ ಸೀತೇತಿ ರೂಪಯೌವನಸಮ್ಪದಾ । ಹರ್ಷೇಣ ಮಹತಾ ಯುಕ್ತೋ ನನನ್ದ ಹರಿಯೂಥಪಃ॥೫೩॥ ಆಸ್ಫೋಟಯಾಮಾಸ ಚುಚುಮ್ಬ ಪುಚ್ಛಂ ನನನ್ದ ಚಿಕ್ರೀಡ ಜಗೌ ಜಗಾಮ । ಸ್ತಮ್ಭಾನರೋಹನ್ನಿಪಪಾತ ಭೂಮೌ ನಿದರ್ಶಯನ್ ಸ್ವಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಕಪೀನಾಮ್ ॥೫೪॥ ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ದಶಮಃ ಸರ್ಗಃ