ಅಥ ಏಕಾದಶಃ ಸರ್ಗಃ
ಅವಧೂಯ ಚ ತಾಂ ಬುದ್ಧಿಂ ಬಭೂವಾವಸ್ಥಿತಸ್ತದಾ ।
ಜಗಾಮ ಚಾಪರಾಂ ಚಿನ್ತಾಂ ಸೀತಾಂ ಪ್ರತಿ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೧॥
ನ ರಾಮೇಣ ವಿಯುಕ್ತಾ ಸಾ ಸ್ವಪ್ತುಮರ್ಹತಿ ಭಾಮಿನೀ ।
ನ ಭೋಕ್ತುಂ ನಾಪ್ಯಲಙ್ಕರ್ತುಂ ನ ಪಾನಮುಪಸೇವಿತುಮ್ ॥೨॥
ನಾನ್ಯಂ ನರಮುಪಸ್ಥಾತುಂ ಸುರಾಣಾಮಪಿ ಚೇಶ್ವರಮ್ ।
ನ ಹಿ ರಾಮಸಮಃ ಕಶ್ಚಿದ್ವಿದ್ಯತೇ ತ್ರಿದಶೇಷ್ವಪಿ ॥೩॥
ಅನ್ಯೇಯಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ಭೂಯಸ್ತತ್ರ ಚಚಾರ ಸಃ।
ಪಾನಭೂಮೌ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸೀತಾಸನ್ದರ್ಶರ್ನೋತ್ಸುಕಃ॥೪॥
ಕ್ರೀಡಿತೇನಾಪರಾಃ ಕ್ಲಾನ್ತಾ ಗೀತೇನ ಚ ತಥಾಪರಾಃ।
ನೃತ್ಯೇನ ಚಾಪರಾಃ ಕ್ಲಾನ್ತಾಃ ಪಾನವಿಪ್ರಹತಾಸ್ತಥಾ ॥೫॥
ಮುರಜೇಷು ಮೃದಙ್ಗೇಷು ಚೇಲಿಕಾಸು ಚ ಸಂಸ್ಥಿತಾಃ।
ತಥಾಽಽಸ್ತರಣಮುಖ್ಯೇಷು ಸಂವಿಷ್ಟಾಶ್ಚಾಪರಾಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ॥೬॥
ಅಙ್ಗನಾನಾಂ ಸಹಸ್ರೇಣ ಭೂಷಿತೇನ ವಿಭೂಷಣೈಃ।
ರೂಪಸಂಲಾಪಶೀಲೇನ ಯುಕ್ತಗೀತಾರ್ಥಭಾಷಿಣಾ ॥೭॥
ದೇಶಕಾಲಾಭಿಯುಕ್ತೇನ ಯುಕ್ತವಾಕ್ಯಾಭಿಧಾಯಿನಾ ।
ರತಾಧಿಕೇನ ಸಂಯುಕ್ತಾಂ ದದರ್ಶ ಹರಿಯೂಥಪಃ॥೮॥
ಅನ್ಯತ್ರಾಪಿ ವರಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ರುಪಸಂಲಾಪಶಾಯಿನಾಮ್ ।
ಸಹಸ್ರಂ ಯುವತೀನಾಂ ತು ಪ್ರಸುಪ್ತಂ ಸ ದದರ್ಶ ಹ ॥೯॥
ದೇಶಕಾಲಾಭಿಯುಕ್ತಂ ತು ಯುಕ್ತವಾಕ್ಯಾಭಿಧಾಯಿ ತತ್ ।
ರತಾವಿರತಸಂಸುಪ್ತಂ ದದರ್ಶ ಹರಿಯುಥಪಃ॥೧೦॥
ತಾಸಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಶುಶುಭೇ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ।
ಗೋಷ್ಠೇ ಮಹತಿ ಮುಖ್ಯಾನಾಂ ಗವಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಯಥಾ ವೃಷಃ॥೧೧॥
ಸ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರಃ ಶುಶುಭೇ ತಾಭಿಃ ಪರಿವೃತಃ ಸ್ವಯಮ್ ।
ಕರೇಣುಭಿರ್ಯಥಾರಣ್ಯೇ ಪರಿಕೀರ್ಣೋ ಮಹಾದ್ವಿಪಃ॥೧೨॥
ಸರ್ವಕಾಮೈರುಪೇತಾಂ ಚ ಪಾನಭೂಮಿಂ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ದದರ್ಶ ಕಪಿಶಾರ್ದೂಲಸ್ತಸ್ಯ ರಕ್ಷಃಪತೇರ್ಗೃಹೇ ॥೧೩॥
ಮೃಗಾಣಾಂ ಮಹಿಷಾಣಾಂ ಚ ವರಾಹಾಣಾಂ ಚ ಭಾಗಶಃ।
ತತ್ರ ನ್ಯಸ್ತಾನಿ ಮಾಂಸಾನಿ ಪಾನಭೂಮೌ ದದರ್ಶ ಸಃ॥೧೪॥
ರೌಕ್ಮೇಷು ಚ ವಿಶಲೇಷು ಭಾಜನೇಷ್ವಪ್ಯಭಕ್ಷಿತಾನ್ ।
ದದರ್ಶ ಕಪಿಶಾರ್ದೂಲೋ ಮಯೂರಾನ್ಕುಕ್ಕುಟಾಂಸ್ತಥಾ ॥೧೫॥
ವರಾಹವಾಧ್ರೀಣಸಕಾನ್ದಧಿಸೌವರ್ಚಲಾಯುತಾನ್ ।
ಶಲ್ಯಾನ್ಮೃಗಮಯೂರಾಂಶ್ಚ ಹನೂಮಾನನ್ವವೈಕ್ಷತ ॥೧೬॥
ಕೃಕಲಾನ್ ವಿವಿಧಾಂಶ್ಛಾಗಾಞ್ಛಶಕಾನರ್ಧಭಕ್ಷಿತಾನ್ ।
ಮಹಿಷಾನೇಕಶಲ್ಯಾಂಶ್ಚ ಮೇಷಾಂಶ್ಚ ಕೃತನಿಷ್ಠಿತಾನ್ ॥೧೭॥
ಲೇಹ್ಯಾನುಚ್ಚಾವಚಾನ್ ಪೇಯಾನ್ ಭೋಜ್ಯಾನ್ಯುಞ್ಚಾವಚಾನಿ ಚ ।
ತಥಾಮ್ಲಲವಣೋತ್ತಂಸೈರ್ವಿವಿಧೈ ರಾಗಖಾಣ್ಡವೈಃ॥೧೮॥
ಮಹಾನೂಪುರಕೇಯೂರೈರಪವಿದ್ಧೈರ್ಮಹಾಧನೈಃ।
ಪಾನಭಾಜನವಿಕ್ಷಿಪ್ತೈಃ ಫಲೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈರಪಿ ॥೧೯॥
ಕೃತಪುಷ್ಪೋಪಹಾರಾ ಭೂರಧಿಕಾಂ ಪುಷ್ಯತಿ ಶ್ರಿಯಮ್ ।
ತತ್ರ ತತ್ರ ಚ ವಿನ್ಯಸ್ತೈಃ ಸುಶ್ಲಿಷ್ಟಶಯನಾಸನೈಃ॥೨೦॥
ಪಾನಭೂಮಿರ್ವಿನಾ ವಹ್ನಿಂ ಪ್ರದೀಪ್ತೇವೋಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।
ಬಹುಪ್ರಕಾರೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ವರಸಂಸ್ಕಾರಸಂಸ್ಕೃತೈಃ॥೨೧॥
ಮಾಂಸೈಃ ಕುಶಲಸಂಯುಕ್ತೈಃ ಪಾನಭೂಮಿಗತೈಃ ಪೃಥಕ್ ।
ದಿವ್ಯಾಃ ಪ್ರಸನ್ನಾವಿವಿಧಾಃ ಸುರಾಃ ಕೃತಸುರಾ ಅಪಿ ॥೨೨॥
ಶರ್ಕರಾಸವಮಾಧ್ವೀಕಾಃ ಪುಷ್ಪಾಸವಫಲಾಸವಾಃ।
ವಾಸಚೂರ್ಣೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈರ್ಮೃಷ್ಟಾಸ್ತೈಸ್ತೈಃ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ॥೨೩॥
ಸನ್ತತಾ ಶುಶುಭೇ ಭೂಮಿರ್ಮಾಲ್ಯೈಶ್ಚ ಬಹುಸಂಸ್ಥಿತೈಃ।
ಹಿರಣ್ಮಯೈಶ್ಚ ಕಲಶೈರ್ಭಾಜನೈಃ ಸ್ಫಾಟಿಕೈರಪಿ ॥೨೪॥
ಜಾಮ್ಬೂನದಮಯೈಶ್ಚಾನ್ಯೈಃ ಕರಕೈರಭಿಸಂವೃತಾ ।
ರಾಜತೇಷು ಚ ಕುಮ್ಭೇಷು ಜಾಮ್ಬೂನದಮಯೇಷು ಚ ॥೨೫॥
ಪಾನಶ್ರೇಷ್ಠಾಂ ತಥಾ ಭೂಮಿಂ ಕಪಿಸ್ತತ್ರ ದದರ್ಶ ಸಃ।
ಸೋಽಪಶ್ಯಚ್ಛಾತಕುಮ್ಭಾನಿ ಸೀಧೋರ್ಮಣಿಮಯಾನಿ ಚ ॥೨೬॥
ತಾನಿ ತಾನಿ ಚ ಪೂರ್ಣಾನಿ ಭಾಜನಾನಿ ಮಹಾಕಪಿಃ।
ಕ್ವಚಿದರ್ಧಾವಶೇಷಾಣಿ ಕ್ವಚಿತ್ಪೀತಾನ್ಯಶೇಷತಃ॥೨೭॥
ಕ್ವಚಿನ್ನೈವ ಪ್ರಪೀತಾನಿ ಪಾನಾನಿ ಸ ದದರ್ಶ ಹ ।
ಕ್ವಚಿದ್ಭಕ್ಷ್ಯಾಂಶ್ಚ ವಿವಿಧಾನ್ಕ್ವಚಿತ್ಪಾನಾನಿ ಭಾಗಶಃ॥೨೮॥
ಕ್ವಚಿದರ್ಧಾವಶೇಷಾಣಿ ಪಶ್ಯನ್ವೈ ವಿಚಚಾರ ಹ ।
ಶಯನಾನ್ಯತ್ರ ನಾರೀಣಾಂ ಶೂನ್ಯಾನಿ ಬಹುಧಾ ಪುನಃ।
ಪರಸ್ಪರಂ ಸಮಾಶ್ಲಿಷ್ಯ ಕಾಶ್ಚಿತ್ಸುಪ್ತಾವರಾಙ್ಗನಾಃ॥೨೯॥
ಕಾಚಿಚ್ಚ ವಸ್ತ್ರಮನ್ಯಸ್ಯಾ ಅಪಹೃತ್ಯೋಪಗುಹ್ಯ ಚ ।
ಉಪಗಮ್ಯಾಬಲಾ ಸುಪ್ತಾ ನಿದ್ರಾಬಲಪರಾಜಿತಾ ॥೩೦॥
ತಾಸಾಮುಚ್ಛ್ವಾಸವಾತೇನ ವಸ್ತ್ರಂ ಮಾಲ್ಯಂ ಚ ಗಾತ್ರಜಮ್ ।
ನಾತ್ಯರ್ಥಂ ಸ್ಪನ್ದತೇ ಚಿತ್ರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಮನ್ದಮಿವಾನಿಲಮ್ ॥೩೧॥
ಚನ್ದನಸ್ಯ ಚ ಶೀತಸ್ಯ ಶೀಧೋರ್ಮಧುರಸಸ್ಯ ಚ ।
ವಿವಿಧಸ್ಯ ಚ ಮಾಲ್ಯಸ್ಯ ಪುಷ್ಪಸ್ಯ ವಿವಿಧಸ್ಯ ಚ ॥೩೨॥
ಬಹುಧಾ ಮಾರುತಸ್ತಸ್ಯ ಗನ್ಧಂ ವಿವಿಧಮುದ್ವಹನ್ ।
ಸ್ನಾನಾನಾಂ ಚನ್ದನಾನಾಂ ಚ ಧೂಪಾನಾಂ ಚೈವ ಮೂರ್ಛಿತಃ॥೩೩॥
ಪ್ರವವೌ ಸುರಭಿರ್ಗನ್ಧೋ ವಿಮಾನೇ ಪುಷ್ಪಕೇ ತದಾ ।
ಶ್ಯಾಮಾವದಾತಾಸ್ತತ್ರಾನ್ಯಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್ಕೃಷ್ಣಾ ವರಾಙ್ಗನಾಃ॥೩೪॥
ಕಾಶ್ಚಿತ್ಕಾಞ್ಚನವರ್ಣಾಙ್ಗ್ಯಃ ಪ್ರಮದಾ ರಾಕ್ಷಸಾಲಯೇ ।
ತಾಸಾಂ ನಿದ್ರಾವಶತ್ವಾಚ್ಚ ಮದನೇನ ವಿಮೂರ್ಛಿತಮ್ ॥೩೫॥
ಪದ್ಮಿನೀನಾಂ ಪ್ರಸುಪ್ತಾನಾಂ ರೂಪಮಾಸೀದ್ಯಥೈವ ಹಿ ।
ಏವಂ ಸರ್ವಮಶೇಷೇಣ ರಾವಣಾನ್ತಃಪುರಂ ಕಪಿಃ।
ದದರ್ಶ ಸ ಮಹಾತೇಜಾ ನ ದದರ್ಶ ಚ ಜಾನಕೀಮ್ ॥೩೬॥
ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣಶ್ಚ ತತಸ್ತಾಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ।
ಜಗಾಮ ಮಹತೀಂ ಶಙ್ಕಾಂ ಧರ್ಮಸಾಧ್ವಸಶಙ್ಕಿತಃ॥೩೭॥
ಪರದಾರಾವರೋಧಸ್ಯ ಪ್ರಸುಪ್ತಸ್ಯ ನಿರೀಕ್ಷಣಮ್ ।
ಇದಂ ಖಲು ಮಮಾತ್ಯರ್ಥಂ ಧರ್ಮಲೋಪಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥೩೮॥
ನ ಹಿ ಮೇ ಪರದಾರಾಣಾಂ ದೃಷ್ಟಿರ್ವಿಷಯವರ್ತಿನೀ ।
ಅಯಂ ಚಾತ್ರ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಃ ಪರದಾರಪರಿಗ್ರಹಃ॥೩೯॥
ತಸ್ಯ ಪ್ರಾದುರಭೂಚ್ಚಿನ್ತಾಪುನರನ್ಯಾ ಮನಸ್ವಿನಃ।
ನಿಶ್ಚಿತೈಕಾನ್ತಚಿತ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿಶ್ಚಯದರ್ಶಿನೀ ॥೪೦॥
ಕಾಮಂ ದೃಷ್ಟಾ ಮಯಾ ಸರ್ವಾ ವಿಶ್ವಸ್ತಾ ರಾವಣಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ನ ತು ಮೇ ಮನಸಾ ಕಿಞ್ಚಿದ್ವೈಕೃತ್ಯಮುಪಪದ್ಯತೇ ॥೪೧॥
ಮನೋ ಹಿ ಹೇತುಃ ಸರ್ವೇಷಾಮಿನ್ದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಪ್ರವರ್ತನೇ ।
ಶುಭಾಶುಭಾಸ್ವವಸ್ಥಾಸು ತಚ್ಚ ಮೇ ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ ॥೪೨॥
ನಾನ್ಯತ್ರ ಹಿ ಮಯಾ ಶಕ್ಯಾ ವೈದೇಹೀ ಪರಿಮಾರ್ಗಿತುಮ್ ।
ಸ್ತ್ರಿಯೋ ಹಿ ಸ್ತ್ರೀಷು ದೃಶ್ಯನ್ತೇ ಸದಾ ಸಮ್ಪರಿಮಾರ್ಗಣೇ ॥೪೩॥
ಯಸ್ಯ ಸತ್ತ್ವಸ್ಯ ಯಾ ಯೋನಿಸ್ತಸ್ಯಾಂ ತತ್ಪರಿಮಾರ್ಗತೇ ।
ನ ಶಕ್ಯಂ ಪ್ರಮದಾ ನಷ್ಟಾ ಮೃಗೀಷು ಪರಿಮಾರ್ಗಿತುಮ್ ॥೪೪॥
ತದಿದಂ ಮಾರ್ಗಿತಂ ತಾವಚ್ಛುದ್ಧೇನ ಮನಸಾ ಮಯಾ ।
ರಾವಣಾನ್ತಃಪುರಂ ಸರ್ವಂ ದೃಶ್ಯತೇ ನ ಚ ಜಾನಕೀ ॥೪೫॥
ದೇವಗನ್ಧರ್ವಕನ್ಯಾಶ್ಚ ನಾಗಕನ್ಯಾಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಅವೇಕ್ಷಮಾಣೋ ಹನುಮಾನ್ನೈವಾಪಶ್ಯತ ಜಾನಕೀಮ್ ॥೪೬॥
ತಾಮಪಶ್ಯನ್ಕಪಿಸ್ತತ್ರ ಪಶ್ಯಂಶ್ಚಾನ್ಯಾ ವರಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ಅಪಕ್ರಮ್ಯ ತದಾ ವೀರಃ ಪ್ರಸ್ಥಾತುಮುಪಚಕ್ರಮೇ ॥೪೭॥
ಸ ಭೂಯಃ ಸರ್ವತಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಮಾರುತಿರ್ಯತ್ನಮಾಶ್ರಿತಃ।
ಆಪಾನಭೂಮಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ತಾಂ ವಿಚೇತುಂ ಪ್ರಚಕ್ರಮೇ ॥೪೮॥
ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ಏಕಾದಶಃ ಸರ್ಗಃ