ಅಥ ವಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ ಸ ತಾಂ ಪರಿವೃತಾಂ ದೀನಾಂ ನಿರಾನನ್ದಾಂ ತಪಸ್ವಿನೀಮ್ । ಸಾಕಾರೈರ್ಮಧುರೈರ್ವಾಕ್ಯೈರ್ನ್ಯದರ್ಶಯತ ರಾವಣಃ॥೧॥ ಮಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಾಗನಾಸೋರುಗೂಹಮಾನಾ ಸ್ತನೋದರಮ್ । ಅದರ್ಶನಮಿವಾತ್ಮಾನಂ ಭಯಾನ್ನೇತುಂ ತ್ವಮಿಚ್ಛಸಿ ॥೨॥ ಕಾಮಯೇ ತ್ವಾಂ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ ಬಹುಮನ್ಯಸ್ವ ಮಾಂ ಪ್ರಿಯೇ । ಸರ್ವಾಙ್ಗಗುಣಸಮ್ಪನ್ನೇ ಸರ್ವಲೋಕಮನೋಹರೇ ॥೩॥ ನೇಹ ಕೇಚಿನ್ಮನುಷ್ಯಾ ವಾ ರಾಕ್ಷಸಾಃ ಕಾಮರೂಪಿಣಃ। ವ್ಯಪಸರ್ಪತು ತೇ ಸೀತೇ ಭಯಂ ಮತ್ತಃ ಸಮುತ್ಥಿತಮ್ ॥೪॥ ಸ್ವಧರ್ಮೋ ರಕ್ಷಸಾಂ ಭೀರು ಸರ್ವದೈವ ನ ಸಂಶಯಃ। ಗಮನಂ ವಾ ಪರಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಹರಣಂ ಸಮ್ಪ್ರಮಥ್ಯ ವಾ ॥೫॥ ಏವಂ ಚೈವಮಕಾಮಾಂ ತ್ವಾಂ ನ ಚ ಸ್ಪ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಮೈಥಿಲಿ । ಕಾಮಂ ಕಾಮಃ ಶರೀರೇ ಮೇ ಯಥಾಕಾಮಂ ಪ್ರವರ್ತತಾಮ್ ॥೬॥ ದೇವಿ ನೇಹ ಭಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಮಯಿ ವಿಶ್ವಸಿಹಿ ಪ್ರಿಯೇ । ಪ್ರಣಯಸ್ವ ಚ ತತ್ತ್ವೇನ ಮೈವಂ ಭೂಃ ಶೋಕಲಾಲಸಾ ॥೭॥ ಏಕವೇಣೀ ಧರಾಶಯ್ಯಾ ಧ್ಯಾನಂ ಮಲಿನಮಮ್ಬರಮ್ । ಅಸ್ಥಾನೇಽಪ್ಯುಪವಾಸಶ್ಚ ನೈತಾನ್ಯೌಪಯಿಕಾನಿ ತೇ ॥೮॥ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಚ ಮಾಲ್ಯಾನಿ ಚನ್ದನಾನ್ಯಗರೂಣಿ ಚ । ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ವಾಸಾಂಸಿ ದಿವ್ಯಾನ್ಯಾಭರಣಾನಿ ಚ ॥೯॥ ಮಹಾರ್ಹಾಣಿ ಚ ಪಾನಾನಿ ಶಯನಾನ್ಯಾಸನಾನಿ ಚ । ಗೀತಂ ನೃತ್ಯಂ ಚ ವಾದ್ಯಂ ಚ ಲಭ ಮಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಮೈಥಿಲಿ ॥೧೦॥ ಸ್ತ್ರೀರತ್ನಮಸಿ ಮೈವಂ ಭೂಃ ಕುರು ಗಾತ್ರೇಷು ಭೂಷಣಮ್ । ಮಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಹಿ ಕಥಂ ವಾ ಸ್ಯಾಸ್ತ್ವಮನರ್ಹಾ ಸುವಿಗ್ರಹೇ ॥೧೧॥ ಇದಂ ತೇ ಚಾರು ಸಞ್ಜಾತಂ ಯೌವನಂ ಹ್ಯತಿವರ್ತತೇ । ಯದತೀತಂ ಪುನರ್ನೈತಿ ಸ್ರೋತಃ ಸ್ರೋತಸ್ವಿನಾಮಿವ ॥೧೨॥ ತ್ವಾಂ ಕೃತ್ವೋಪರತೋ ಮನ್ಯೇ ರೂಪಕರ್ತಾ ಸ ವಿಶ್ವಕೃತ್ । ನಹಿ ರೂಪೋಪಮಾ ಹ್ಯನ್ಯಾ ತವಾಸ್ತಿ ಶುಭದರ್ಶನೇ ॥೧೩॥ ತ್ವಾಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ವೈದೇಹಿ ರೂಪಯೌವನಶಾಲಿನೀಮ್ । ಕಃ ಪುನರ್ನಾತಿವರ್ತೇತ ಸಾಕ್ಷಾದಪಿ ಪಿತಾಮಹಃ॥೧೪॥ ಯದ್ಯತ್ಪಶ್ಯಾಮಿ ತೇ ಗಾತ್ರಂ ಶೀತಾಂಶುಸದೃಶಾನನೇ । ತಸ್ಮಿಂಸ್ತಸ್ಮಿನ್ಪೃಥುಶ್ರೋಣಿ ಚಕ್ಷುರ್ಮಮ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥೧೫॥ ಭವ ಮೈಥಿಲಿ ಭಾರ್ಯಾ ಮೇ ಮೋಹಮೇತಂ ವಿಸರ್ಜಯ । ಬಹ್ವೀನಾಮುತ್ತಮಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಮಮಾಗ್ರಮಹಿಷೀ ಭವ ॥೧೬॥ ಲೋಕೇಭ್ಯೋ ಯಾನಿ ರತ್ನಾನಿ ಸಮ್ಪ್ರಮಥ್ಯಾಹೃತಾನಿ ಮೇ । ತಾನಿ ತೇ ಭೀರು ಸರ್ವಾಣಿ ರಾಜ್ಯಂ ಚೈವ ದದಾಮಿ ತೇ ॥೧೭॥ ವಿಜಿತ್ಯ ಪೃಥಿವೀಂ ಸರ್ವಾಂ ನಾನಾನಗರಮಾಲಿನೀಮ್ ಜನಕಾಯ ಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ತವ ಹೇತೋರ್ವಿಲಾಸಿನಿ ॥೧೮॥ ನೇಹ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಲೋಕೇಽನ್ಯಂ ಯೋ ಮೇ ಪ್ರತಿಬಲೋ ಭವೇತ್ । ಪಶ್ಯ ಮೇ ಸುಮಹದ್ವೀರ್ಯಮಪ್ರತಿದ್ವನ್ದ್ವಮಾಹವೇ ॥೧೯॥ ಅಸಕೃತ್ಸಂಯುಗೇ ಭಗ್ನಾ ಮಯಾ ವಿಮೃದಿತಧ್ವಜಾಃ। ಅಶಕ್ತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಸ್ಥಾತುಂ ಮಮ ಸುರಾಸುರಾಃ॥೨೦॥ ಇಚ್ಛ ಮಾಂ ಕ್ರಿಯತಾಮದ್ಯ ಪ್ರತಿಕರ್ಮ ತವೋತ್ತಮಮ್ । ಸುಪ್ರಭಾಣ್ಯವಸಜ್ಜನ್ತಾಂ ತವಾಙ್ಗೇ ಭೂಷಣಾನಿ ಹಿ ॥೨೧॥ ಸಾಧು ಪಶ್ಯಾಮಿ ತೇ ರೂಪಂ ಸುಯುಕ್ತಂ ಪ್ರತಿಕರ್ಮಣಾ । ಪ್ರತಿಕರ್ಮಾಭಿಸಂಯುಕ್ತಾ ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯೇನ ವರಾನನೇ ॥೨೨॥ ಭುಙ್ಕ್ಷ್ವ ಭೋಗಾನ್ಯಥಾಕಾಮಂ ಪಿಬ ಭೀರು ರಮಸ್ವ ಚ । ಯಥೇಷ್ಟಂ ಚ ಪ್ರಯಚ್ಛ ತ್ವಂ ಪೃಥಿವೀಂ ವಾ ಧನಾನಿ ಚ ॥೨೩॥ ಲಲಸ್ವ ಮಯಿ ವಿಸ್ರಬ್ಧಾ ಧೃಷ್ಟಮಾಜ್ಞಾಪಯಸ್ವ ಚ । ಮತ್ಪ್ರಸಾದಾಲ್ಲಲನ್ತ್ಯಾಶ್ಚ ಲಲತಾಂ ಬಾನ್ಧವಸ್ತವ ॥೨೪॥ ಋದ್ಧಿಂ ಮಮಾನುಪಶ್ಯ ತ್ವಂ ಶ್ರಿಯಂ ಭದ್ರೇ ಯಶಸ್ವಿನಿ । ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ರಾಮೇಣ ಸುಭಗೇ ಚೀರವಾಸಿನಾ ॥೨೫॥ ನಿಕ್ಷಿಪ್ತವಿಜಯೋ ರಾಮೋ ಗತಶ್ರೀರ್ವನಗೋಚರಃ। ವ್ರತೀ ಸ್ಥಣ್ಡಿಲಶಾಯೀ ಚ ಶಙ್ಕೇ ಜೀವತಿ ವಾ ನ ವಾ ॥೨೬॥ ನ ಹಿ ವೈದೇಹಿ ರಾಮಸ್ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ವಾಪ್ಯುಪಲಭ್ಯತೇ । ಪುರೋ ಬಲಾಕೈರಸಿತೈರ್ಮೇಘೈರ್ಜ್ಯೋತ್ಸ್ನಾಮಿವಾವೃತಾಮ್ ॥೨೭॥ ನ ಚಾಪಿ ಮಮ ಹಸ್ತಾತ್ತ್ವಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತುಮರ್ಹತಿ ರಾಘವಃ। ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುಃ ಕೀರ್ತಿಮಿನ್ದ್ರಹಸ್ತಗತಾಮಿವ ॥೨೮॥ ಚಾರುಸ್ಮಿತೇ ಚಾರುದತಿ ಚಾರುನೇತ್ರೇ ವಿಲಾಸಿನಿ । ಮನೋ ಹರಸಿ ಮೇ ಭೀರು ಸುಪರ್ಣಃ ಪನ್ನಗಂ ಯಥಾ ॥೨೯॥ ಕ್ಲಿಷ್ಟಕೌಶೇಯವಸನಾಂ ತನ್ವೀಮಪ್ಯನಲಙ್ಕೃತಾಮ್ । ತ್ವಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ವೇಷು ದಾರೇಷು ರತಿಂ ನೋಪಲಭಾಮ್ಯಹಮ್ ॥೩೦॥ ಅನ್ತಃಪುರನಿವಾಸಿನ್ಯಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಸರ್ವಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ। ಯಾವತ್ಯೋ ಮಮ ಸರ್ವಾಸಾಮೈಶ್ವರ್ಯಂ ಕುರು ಜಾನಕಿ ॥೩೧॥ ಮಮ ಹ್ಯಸಿತಕೇಶಾನ್ತೇ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಪ್ರವರಸ್ತ್ರಿಯಃ। ತಾಸ್ತ್ವಾಂ ಪರಿಚರಿಷ್ಯನ್ತಿ ಶ್ರಿಯಮಪ್ಸರಸೋ ಯಥಾ ॥೩೨॥ ಯಾನಿ ವೈಶ್ರವಣೇ ಸುಭ್ರು ರತ್ನಾನಿ ಚ ಧನಾನಿ ಚ । ತಾನಿ ಲೋಕಾಂಶ್ಚ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಮಯಾ ಭುಙ್ಕ್ಷ್ವ ಯಥಾಸುಖಮ್ ॥೩೩॥ ನ ರಾಮಸ್ತಪಸಾ ದೇವಿ ನ ಬಲೇನ ಚ ವಿಕ್ರಮೈಃ। ನ ಧನೇನ ಮಯಾ ತುಲ್ಯಸ್ತೇಜಸಾ ಯಶಸಾಪಿ ವಾ ॥೩೪॥ ಪಿಬ ವಿಹರ ರಮಸ್ವ ಭುಙ್ಕ್ಷ್ವ ಭೋಗಾನ್ ಧನನಿಚಯಂ ಪ್ರದಿಶಾಮಿ ಮೇದಿನೀಂ ಚ । ಮಯಿ ಲಲ ಲಲನೇ ಯಥಾಸುಖಂ ತ್ವಂ ತ್ವಯಿ ಚ ಸಮೇತ್ಯ ಲಲನ್ತು ಬಾನ್ಧವಾಸ್ತೇ ॥೩೫॥ ಕುಸುಮಿತತರುಜಾಲಸನ್ತತಾನಿ ಭ್ರಮರಯುತಾನಿ ಸಮುದ್ರತೀರಜಾನಿ । ಕನಕವಿಮಲಹಾರಭೂಷಿತಾಙ್ಗೀ ವಿಹರ ಮಯಾ ಸಹ ಭೀರು ಕಾನನಾನಿ ॥೩೬॥ ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ವಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ