ಅಥ ಪಞ್ಚವಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ
ಅಥ ತಾಸಾಂ ವದನ್ತೀನಾಂ ಪರುಷಂ ದಾರುಣಂ ಬಹು ।
ರಾಕ್ಷಸೀನಾಮಸೌಮ್ಯಾನಾಂ ರುರೋದ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ ॥೧॥
ಏವಮುಕ್ತಾ ತು ವೈದೇಹೀ ರಾಕ್ಷಸೀಭಿರ್ಮನಸ್ವಿನೀ ।
ಉವಾಚ ಪರಮತ್ರಸ್ತಾ ಬಾಷ್ಪಗದ್ಗದಯಾ ಗಿರಾ ॥೨॥
ನ ಮಾನುಷೀ ರಾಕ್ಷಸಸ್ಯ ಭಾರ್ಯಾ ಭವಿತುಮರ್ಹತಿ ।
ಕಾಮಂ ಖಾದತ ಮಾಂ ಸರ್ವಾ ನ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ವೋ ವಚಃ॥೩॥
ಸಾ ರಾಕ್ಷಸೀಮಧ್ಯಗತಾ ಸೀತಾ ಸುರಸುತೋಪಮಾ ।
ನ ಶರ್ಮ ಲೇಭೇ ಶೋಕಾರ್ತಾ ರಾವಣೇನೇವ ಭರ್ತ್ಸಿತಾ ॥೪॥
ವೇಪತೇ ಸ್ಮಾಧಿಕಂ ಸೀತಾ ವಿಶನ್ತೀವಾಙ್ಗಮಾತ್ಮನಃ।
ವನೇ ಯೂಥಪರಿಭ್ರಷ್ಟಾ ಮೃಗೀ ಕೋಕೈರಿವಾರ್ದಿತಾ ॥೫॥
ಸಾ ತ್ವಶೋಕಸ್ಯ ವಿಪುಲಾಂ ಶಾಖಾಮಾಲಮ್ಬ್ಯ ಪುಷ್ಪಿತಾಮ್ ।
ಚಿನ್ತಯಾಮಾಸ ಶೋಕೇನ ಭರ್ತಾರಂ ಭಗ್ನಮಾನಸಾ ॥೬॥
ಸಾ ಸ್ನಾಪಯನ್ತೀ ವಿಪುಲೌ ಸ್ತನೌ ನೇತ್ರಜಲಸ್ರವೈಃ।
ಚಿನ್ತಯನ್ತೀ ನ ಶೋಕಸ್ಯ ತದಾನ್ತಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥೭॥
ಸಾ ವೇಪಮಾನಾ ಪತಿತಾ ಪ್ರವಾತೇ ಕದಲೀ ಯಥಾ ।
ರಾಕ್ಷಸೀನಾಂ ಭಯತ್ರಸ್ತಾ ವಿವರ್ಣವದನಾಭವತ್ ॥೮॥
ತಸ್ಯಾಃ ಸಾ ದೀರ್ಘಬಹುಲಾ ವೇಪನ್ತ್ಯಾಃ ಸೀತಯಾ ತದಾ ।
ದದೃಶೇ ಕಮ್ಪಿತಾ ವೇಣೀ ವ್ಯಾಲೀವ ಪರಿಸರ್ಪತೀ ॥೯॥
ಸಾ ನಿಃಶ್ವಸನ್ತೀ ಶೋಕಾರ್ತಾ ಕೋಪೋಪಹತಚೇತನಾ ।
ಆರ್ತಾ ವ್ಯಸೃಜದಶ್ರೂಣಿ ಮೈಥಿಲೀ ವಿಲಲಾಪ ಚ ॥೧೦॥
ಹಾ ರಾಮೇತಿ ಚ ದುಃಖಾರ್ತಾ ಹಾ ಪುನರ್ಲಕ್ಷ್ಮಣೇತಿ ಚ ।
ಹಾ ಶ್ವಶ್ರೂರ್ಮಮ ಕೌಸಲ್ಯೇ ಹಾ ಸುಮಿತ್ರೇತಿ ಭಾಮಿನೀ ॥೧೧॥
ಲೋಕಪ್ರವಾದಃ ಸತ್ಯೋಽಯಂ ಪಣ್ಡಿತೈಃ ಸಮುದಾಹೃತಃ।
ಅಕಾಲೇ ದುರ್ಲಭೋ ಮೃತ್ಯುಃ ಸ್ತ್ರಿಯಾ ವಾ ಪುರುಷಸ್ಯ ವಾ ॥೧೨॥
ಯತ್ರಾಹಮಾಭಿಃ ಕ್ರೂರಾಭೀ ರಾಕ್ಷಸೀಭಿರಿಹಾರ್ದಿತಾ ।
ಜೀವಾಮಿ ಹೀನಾ ರಾಮೇಣ ಮುಹೂರ್ತಮಪಿ ದುಃಖಿತಾ ॥೧೩॥
ಏಷಾಲ್ಪಪುಣ್ಯಾ ಕೃಪಣಾ ವಿನಶಿಷ್ಯಾಮ್ಯನಾಥವತ್ ।
ಸಮುದ್ರಮಧ್ಯೇ ನೌಃ ಪೂರ್ಣಾ ವಾಯುವೇಗೈರಿವಾಹತಾ ॥೧೪॥
ಭರ್ತಾರಂ ತಮಪಶ್ಯನ್ತೀ ರಾಕ್ಷಸೀವಶಮಾಗತಾ ।
ಸೀದಾಮಿ ಖಲು ಶೋಕೇನ ಕೂಲಂ ತೋಯಹತಂ ಯಥಾ ॥೧೫॥
ತಂ ಪದ್ಮದಲಪತ್ರಾಕ್ಷಂ ಸಿಂಹವಿಕ್ರಾನ್ತಗಾಮಿನಮ್ ।
ಧನ್ಯಾಃ ಪಶ್ಯನ್ತಿ ಮೇ ನಾಥಂ ಕೃತಜ್ಞಂ ಪ್ರಿಯವಾದಿನಮ್ ॥೧೬॥
ಸರ್ವಥಾ ತೇನ ಹೀನಾಯಾ ರಾಮೇಣ ವಿದಿತಾತ್ಮನಾ ।
ತೀಕ್ಷ್ಣಂ ವಿಷಮಿವಾಸ್ವಾದ್ಯ ದುರ್ಲಭಂ ಮಮ ಜೀವನಮ್ ॥೧೭॥
ಕೀದೃಶಂ ತು ಮಹಾಪಾಪಂ ಮಯಾ ದೇಹಾನ್ತರೇ ಕೃತಮ್ ।
ತೇನೇದಂ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ಘೋರಂ ಮಹಾದುಃಖಂ ಸುದಾರುಣಮ್ ॥೧೮॥
ಜೀವಿತಂ ತ್ಯಕ್ತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಶೋಕೇನ ಮಹತಾ ವೃತಾ ।
ರಾಕ್ಷಸೀಭಿಶ್ಚ ರಕ್ಷನ್ತ್ಯಾ ರಾಮೋ ನಾಸಾದ್ಯತೇ ಮಯಾ ॥೧೯॥
ಧಿಗಸ್ತು ಖಲು ಮಾನುಷ್ಯಂ ಧಿಗಸ್ತು ಪರವಶ್ಯತಾಮ್ ।
ನ ಶಕ್ಯಂ ಯತ್ಪರಿತ್ಯಕ್ತುಮಾತ್ಮಚ್ಛನ್ದೇನ ಜೀವಿತಮ್ ॥೨೦॥
ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ಪಞ್ಚವಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ