ಅಥ ತ್ರಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ
ಹನುಮಾನಪಿ ವಿಕ್ರಾನ್ತಃ ಸರ್ವಂ ಶುಶ್ರಾವ ತತ್ತ್ವತಃ।
ಸೀತಾಯಾಸ್ತ್ರಿಜಟಾಯಾಶ್ಚ ರಾಕ್ಷಸೀನಾಂ ಚ ತರ್ಜಿತಮ್ ॥೧॥
ಅವೇಕ್ಷಮಾಣಸ್ತಾಂ ದೇವೀಂ ದೇವತಾಮಿವ ನನ್ದನೇ ।
ತತೋ ಬಹುವಿಧಾಂ ಚಿನ್ತಾಂ ಚಿನ್ತಯಾಮಾಸ ವಾನರಃ॥೨॥
ಯಾಂ ಕಪೀನಾಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸುಬಹೂನ್ ಯಯುತಾನಿ ಚ ।
ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸು ಮಾರ್ಗನ್ತೇ ಸೇಯಮಾಸಾದಿತಾ ಮಯಾ ॥೩॥
ಚಾರೇಣ ತು ಸುಯುಕ್ತೇನ ಶತ್ರೋಃ ಶಕ್ತಿಮವೇಕ್ಷತಾ ।
ಗೂಢೇನ ಚರತಾ ತಾವದವೇಕ್ಷಿತಮಿದಂ ಮಯಾ ॥೪॥
ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ವಿಶೇಷಶ್ಚ ಪುರೀ ಚೇಯಂ ನಿರೀಕ್ಷಿತಾ ।
ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪತೇರಸ್ಯ ಪ್ರಭಾವೋ ರಾವಣಸ್ಯ ಚ ॥೫॥
ಯಥಾ ತಸ್ಯಾಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ಸರ್ವಸತ್ತ್ವದಯಾವತಃ।
ಸಮಾಶ್ವಾಸಯಿತುಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪತಿದರ್ಶನಕಾಙ್ಕ್ಷಿಣೀಮ್ ॥೬॥
ಅಹಮಾಶ್ವಾಸಯಾಮ್ಯೇನಾಂ ಪೂರ್ಣಚನ್ದ್ರನಿಭಾನನಾಮ್ ।
ಅದೃಷ್ಟದುಃಖಾಂ ದುಃಖಸ್ಯ ನ ಹ್ಯನ್ತಮಧಿಗಚ್ಛತೀಮ್ ॥೭॥
ಯದಿ ಹ್ಯಹಂ ಸತೀಮೇನಾಂ ಶೋಕೋಪಹತಚೇತನಾಮ್ ।
ಅನಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ದೋಷವದ್ಗಮನಂ ಭವೇತ್ ॥೮॥
ಗತೇ ಹಿ ಮಯಿ ತತ್ರೇಯಂ ರಾಜಪುತ್ರೀ ಯಶಸ್ವಿನೀ ।
ಪರಿತ್ರಾಣಮಪಶ್ಯನ್ತೀ ಜಾನಕೀ ಜೀವಿತಂ ತ್ಯಜೇತ್ ॥೯॥
ಯಥಾ ಚ ಸ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪೂರ್ಣಚನ್ದ್ರನಿಭಾನನಃ।
ಸಮಾಶ್ವಾಸಯಿತುಂ ನ್ಯಾಯ್ಯಃ ಸೀತಾದರ್ಶನಲಾಲಸಃ॥೧೦॥
ನಿಶಾಚರೀಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಕ್ಷಮಂ ಚಾಭಿಭಾಷಿತಮ್ ।
ಕಥಂ ನು ಖಲು ಕರ್ತವ್ಯಮಿದಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಗತೋ ಹ್ಯಹಮ್ ॥೧೧॥
ಅನೇನ ರಾತ್ರಿಶೇಷೇಣ ಯದಿ ನಾಶ್ವಾಸ್ಯತೇ ಮಯಾ ।
ಸರ್ವಥಾ ನಾಸ್ತಿ ಸನ್ದೇಹಃ ಪರಿತ್ಯಕ್ಷ್ಯತಿ ಜೀವಿತಮ್ ॥೧೨॥
ರಾಮಸ್ತು ಯದಿ ಪೃಚ್ಛೇನ್ಮಾಂ ಕಿಂ ಮಾಂ ಸೀತಾಬ್ರವೀದ್ವಚಃ।
ಕಿಮಹಂ ತಂ ಪ್ರತಿಬ್ರೂಯಾಮಸಮ್ಭಾಷ್ಯ ಸುಮಧ್ಯಮಾಮ್ ॥೧೩॥
ಸೀತಾಸನ್ದೇಶರಹಿತಂ ಮಾಮಿತಸ್ತ್ವರಯಾ ಗತಮ್ ।
ನಿರ್ದಹೇದಪಿ ಕಾಕುತ್ಸ್ಥಃ ಕ್ರೋಧತೀವ್ರೇಣ ಚಕ್ಷುಷಾ ॥೧೪॥
ಯದಿ ವೋದ್ಯೋಜಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಭರ್ತಾರಂ ರಾಮಕಾರಣಾತ್ ।
ವ್ಯರ್ಥಮಾಗಮನಂ ತಸ್ಯ ಸಸೈನ್ಯಸ್ಯ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥೧೫॥
ಅನ್ತರಂ ತ್ವಹಮಾಸಾದ್ಯ ರಾಕ್ಷಸೀನಾಮವಸ್ಥಿತಃ।
ಶನೈರಾಶ್ವಾಸಯಾಮ್ಯದ್ಯ ಸನ್ತಾಪಬಹುಲಾಮಿಮಾಮ್ ॥೧೬॥
ಅಹಂ ಹ್ಯತಿತನುಶ್ಚೈವ ವಾನರಶ್ಚ ವಿಶೇಷತಃ।
ವಾಚಂ ಚೋದಾಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಾನುಷೀಮಿಹ ಸಂಸ್ಕೃತಾಮ್ ॥೧೭॥
ಯದಿ ವಾಚಂ ಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ದ್ವಿಜಾತಿರಿವ ಸಂಸ್ಕೃತಾಮ್ ।
ರಾವಣಂ ಮನ್ಯಮಾನಾ ಮಾಂ ಸೀತಾ ಭೀತಾ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥೧೮॥
ಅವಶ್ಯಮೇವ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಮಾನುಷಂ ವಾಕ್ಯಮರ್ಥವತ್ ।
ಮಯಾ ಸಾನ್ತ್ವಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಾ ನಾನ್ಯಥೇಯಮನಿನ್ದಿತಾ ॥೧೯॥
ಸೇಯಮಾಲೋಕ್ಯ ಮೇ ರೂಪಂ ಜಾನಕೀ ಭಾಷಿತಂ ತಥಾ ।
ರಕ್ಷೋಭಿಸ್ತ್ರಾಸಿತಾ ಪೂರ್ವಂ ಭೂಯಸ್ತ್ರಾಸಮುಪೈಷ್ಯತಿ ॥೨೦॥
ತತೋ ಜಾತಪರಿತ್ರಾಸಾ ಶಬ್ದಂ ಕುರ್ಯಾನ್ಮನಸ್ವಿನೀ ।
ಜಾನಾನಾ ಮಾಂ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ರಾವಣಂ ಕಾಮರೂಪಿಣಮ್ ॥೨೧॥
ಸೀತಯಾ ಚ ಕೃತೇ ಶಬ್ದೇ ಸಹಸಾ ರಾಕ್ಷಸೀಗಣಃ।
ನಾನಾಪ್ರಹರಣೋ ಘೋರಃ ಸಮೇಯಾದನ್ತಕೋಪಮಃ॥೨೨॥
ತತೋ ಮಾಂ ಸಮ್ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಸರ್ವತೋ ವಿಕೃತಾನನಾಃ।
ವಧೇ ಚ ಗ್ರಹಣೇ ಚೈವ ಕುರ್ಯುರ್ಯತ್ನಂ ಮಹಾಬಲಾಃ॥೨೩॥
ತಂ ಮಾಂ ಶಾಖಾಃ ಪ್ರಶಾಖಾಶ್ಚ ಸ್ಕನ್ಧಾಂಶ್ಚೋತ್ತಮಶಾಖಿನಾಮ್ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚ ಪರಿಧಾವನ್ತಂ ಭವೇಯುಃ ಪರಿಶಙ್ಕಿತಾಃ॥೨೪॥
ಮಮ ರೂಪಂ ಚ ಸಮ್ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವನೇ ವಿಚರತೋ ಮಹತ್ ।
ರಾಕ್ಷಸ್ಯೋ ಭಯವಿತ್ರಸ್ತಾ ಭವೇಯುರ್ವಿಕೃತಸ್ವರಾಃ॥೨೫॥
ತತಃ ಕುರ್ಯುಃ ಸಮಾಹ್ವಾನಂ ರಾಕ್ಷಸ್ಯೋ ರಕ್ಷಸಾಮಪಿ ।
ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರನಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ರಾಕ್ಷಸೇನ್ದ್ರನಿವೇಶನೇ ॥೨೬॥
ತೇ ಶೂಲಶರನಿಸ್ತ್ರಿಂಶವಿವಿಧಾಯುಧಪಾಣಯಃ।
ಆಪತೇಯುರ್ವಿಮರ್ದೇಽಸ್ಮಿನ್ ವೇಗೇನೋದ್ವೇಗಕಾರಣಾತ್ ॥೨೭॥
ಸಂರುದ್ಧಸ್ತೈಸ್ತು ಪರಿತೋ ವಿಧಮೇ ರಾಕ್ಷಸಂ ಬಲಮ್ ।
ಶಕ್ನುಯಾಂ ನ ತು ಸಮ್ಪ್ರಾಪ್ತುಂ ಪರಂ ಪಾರಂ ಮಹೋದಧೇಃ॥೨೮॥
ಮಾಂ ವಾ ಗೃಹ್ಣೀಯುರಾವೃತ್ಯ ಬಹವಃ ಶೀಘ್ರಕಾರಿಣಃ।
ಸ್ಯಾದಿಯಂ ಚಾಗೃಹೀತಾರ್ಥಾ ಮಮ ಚ ಗ್ರಹಣಂ ಭವೇತ್ ॥೨೯॥
ಹಿಂಸಾಭಿರುಚಯೋ ಹಿಂಸ್ಯುರಿಮಾಂ ವಾ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಮ್ ।
ವಿಪನ್ನಂ ಸ್ಯಾತ್ ತತಃ ಕಾರ್ಯಂ ರಾಮಸುಗ್ರೀವಯೋರಿದಮ್ ॥೩೦॥
ಉದ್ದೇಶೇ ನಷ್ಟಮಾರ್ಗೇಽಸ್ಮಿನ್ ರಾಕ್ಷಸೈಃ ಪರಿವಾರಿತೇ ।
ಸಾಗರೇಣ ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ತೇ ಗುಪ್ತೇ ವಸತಿ ಜಾನಕೀ ॥೩೧॥
ವಿಶಸ್ತೇ ವಾ ಗೃಹೀತೇ ವಾ ರಕ್ಷೋಭಿರ್ಮಯಿ ಸಂಯುಗೇ ।
ನಾನ್ಯಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ರಾಮಸ್ಯ ಸಹಾಯಂ ಕಾರ್ಯಸಾಧನೇ ॥೩೨॥
ವಿಮೃಶಂಶ್ಚ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಯೋ ಹತೇ ಮಯಿ ವಾನರಃ।
ಶತಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಲಙ್ಘಯೇತ ಮಹೋದಧಿಮ್ ॥೩೩॥
ಕಾಮಂ ಹನ್ತುಂ ಸಮರ್ಥೋಽಸ್ಮಿ ಸಹಸ್ರಾಣ್ಯಪಿ ರಕ್ಷಸಾಮ್ ।
ನ ತು ಶಕ್ಷ್ಯಾಮ್ಯಹಂ ಪ್ರಾಪ್ತುಂ ಪರಂ ಪಾರಂ ಮಹೋದಧೇಃ॥೩೪॥
ಅಸತ್ಯಾನಿ ಚ ಯುದ್ಧಾನಿ ಸಂಶಯೋ ಮೇ ನ ರೋಚತೇ ।
ಕಶ್ಚ ನಿಃಸಂಶಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಸಸಂಶಯಮ್ ॥೩೫॥
ಏಷ ದೋಷೋ ಮಹಾನ್ಹಿ ಸ್ಯಾನ್ಮಮ ಸೀತಾಭಿಭಾಷಣೇ ।
ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗಶ್ಚ ವೈದೇಹ್ಯಾ ಭವೇದನಭಿಭಾಷಣೇ ॥೩೬॥
ಭೂತಾಶ್ಚಾರ್ಥಾ ವಿರುಧ್ಯನ್ತಿ ದೇಶಕಾಲವಿರೋಧಿತಾಃ।
ವಿಕ್ಲವಂ ದೂತಮಾಸಾದ್ಯ ತಮಃ ಸೂರ್ಯೋದಯೇ ಯಥಾ ॥೩೭॥
ಅರ್ಥಾನರ್ಥಾನ್ತರೇ ಬುದ್ಧಿರ್ನಿಶ್ಚಿತಾಪಿ ನ ಶೋಭತೇ ।
ಘಾತಯನ್ತಿ ಹಿ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ದೂತಾಃ ಪಣ್ಡಿತಮಾನಿನಃ॥೩೮॥
ನ ವಿನಶ್ಯೇತ್ಕಥಂ ಕಾರ್ಯಂ ವೈಕ್ಲವ್ಯಂ ನ ಕಥಂ ಮಮ ।
ಲಙ್ಘನಂ ಚ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಕಥಂ ನು ನ ವೃಥಾ ಭವೇತ್ ॥೩೯॥
ಕಥಂ ನು ಖಲು ವಾಕ್ಯಂ ಮೇ ಶೃಣುಯಾನ್ನೋದ್ವಿಜೇತ ಚ ।
ಇತಿ ಸಞ್ಚಿನ್ತ್ಯ ಹನುಮಾಂಶ್ಚಕಾರ ಮತಿಮಾನ್ ಮತಿಮ್ ॥೪೦॥
ರಾಮಮಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಾಣಂ ಸುಬನ್ಧುಮನುಕೀರ್ತಯನ್ ।
ನೈನಾಮುದ್ವೇಜಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತದ್ಬನ್ಧುಗತಚೇತನಾಮ್ ॥೪೧॥
ಇಕ್ಷ್ವಾಕೂಣಾಂ ವರಿಷ್ಠಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ವಿದಿತಾತ್ಮನಃ।
ಶುಭಾನಿ ಧರ್ಮಯುಕ್ತಾನಿ ವಚನಾನಿ ಸಮರ್ಪಯನ್ ॥೪೨॥
ಶ್ರಾವಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಮಧುರಾಂ ಪ್ರಬ್ರುವನ್ ಗಿರಮ್ ।
ಶ್ರದ್ಧಾಸ್ಯತಿ ಯಥಾ ಸೀತಾ ತಥಾ ಸರ್ವಂ ಸಮಾದಧೇ ॥೪೩॥
ಇತಿ ಸ ಬಹುವಿಧಂ ಮಹಾಪ್ರಭಾವೋ
	ಜಗತಿಪತೇಃ ಪ್ರಮದಾಮವೇಕ್ಷಮಾಣಃ।
ಮಧುರಮವಿತಥಂ ಜಗಾದ ವಾಕ್ಯಂ
	ದ್ರುಮವಿಟಪಾನ್ತರಮಾಸ್ಥಿತೋ ಹನೂಮಾನ್ ॥೪೪॥
ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ತ್ರಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ