ಅಥ ಪಞ್ಚಪಞ್ಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ ಸನ್ದೀಪ್ಯಮಾನಾಂ ವಿತ್ರಸ್ತಾಂ ತ್ರಸ್ತರಕ್ಷೋಗಣಾಂ ಪುರೀಮ್ । ಅವೇಕ್ಷ್ಯ ಹಾನುಮಾಁಲ್ಲಙ್ಕಾಂ ಚಿನ್ತಯಾಮಾಸ ವಾನರಃ॥೧॥ ತಸ್ಯಾಭೂತ್ಸುಮಹಾಂಸ್ತ್ರಾಸಃ ಕುತ್ಸಾ ಚಾತ್ಮನ್ಯಜಾಯತ । ಲಙ್ಕಾಂ ಪ್ರದಹತಾ ಕರ್ಮ ಕಿಂಸ್ವಿತ್ಕೃತಮಿದಂ ಮಯಾ ॥೨॥ ಧನ್ಯಾಃ ಖಲು ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಯೇ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕೋಪಮುತ್ಥಿತಮ್ । ನಿರುನ್ಧನ್ತಿ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ದೀಪ್ತಮಗ್ನಿಮಿವಾಮ್ಭಸಾ ॥೩॥ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಾಪಂ ನ ಕುರ್ಯಾತ್ಕಃ ಕ್ರುದ್ಧೋ ಹನ್ಯಾದ್ಗುರೂನಪಿ । ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪರುಷಯಾ ವಾಚಾ ನರಸ್ಸಾಧೂನಧಿಕ್ಷಿಪೇತ್ ॥೪॥ ವಾಚ್ಯಾವಾಚ್ಯಂ ಪ್ರಕುಪಿತೋ ನ ವಿಜಾನಾತಿ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ । ನಾಕಾರ್ಯಮಸ್ತಿ ಕ್ರುದ್ಧಸ್ಯ ನಾವಾಚ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥೫॥ ಯಃ ಸಮುತ್ಪತಿತಂ ಕ್ರೋಧಂ ಕ್ಷಮಯೈವ ನಿರಸ್ಯತಿ । ಯಥೋರಗಸ್ತ್ವಚಂ ಜೀರ್ಣಾಂ ಸ ವೈ ಪುರುಷ ಉಚ್ಯತೇ ॥೬॥ ಧಿಗಸ್ತು ಮಾಂ ಸುದುರ್ಬುದ್ಧಿಂ ನಿರ್ಲಜ್ಜಂ ಪಾಪಕೃತ್ತಮಮ್ । ಅಚಿನ್ತಯತ್ವಾ ತಾಂ ಸೀತಾಮಗ್ನಿದಂ ಸ್ವಾಮಿಘಾತಕಮ್ ॥೭॥ ಯದಿ ದಗ್ಧಾ ತ್ವಿಯಂ ಸರ್ವಾ ನೂನಮಾರ್ಯಾಪಿ ಜಾನಕೀ । ದಗ್ಧಾ ತೇನ ಮಯಾ ಭರ್ತುರ್ಹತಂ ಕಾರ್ಯಮಜಾನತಾ ॥೮॥ ಯದರ್ಥಮಯಮಾರಮ್ಭಸ್ತತ್ಕಾರ್ಯಮವಸಾದಿತಮ್ । ಮಯಾ ಹಿ ದಹತಾ ಲಙ್ಕಾಂ ನ ಸೀತಾ ಪರಿರಕ್ಷಿತಾ ॥೯॥ ಈಷತ್ಕಾರ್ಯಮಿದಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕೃತಮಾಸೀನ್ನ ಸಂಶಯಃ। ತಸ್ಯ ಕ್ರೋಧಾಭಿಭೂತೇನ ಮಯಾ ಮೂಲಕ್ಷಯಃ ಕೃತಃ॥೧೦॥ ವಿನಷ್ಟಾ ಜಾನಕೀ ವ್ಯಕ್ತಂ ನ ಹ್ಯದಗ್ಧಃ ಪ್ರದೃಶ್ಯತೇ । ಲಙ್ಕಾಯಾಃ ಕಶ್ಚಿದುದ್ದೇಶಃ ಸರ್ವಾ ಭಸ್ಮೀಕೃತಾ ಪುರೀ ॥೧೧॥ ಯದಿ ತದ್ವಿಹತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಮಯಾ ಪ್ರಜ್ಞಾವಿಪರ್ಯಯಾತ್ । ಇಹೈವ ಪ್ರಾಣಸಂನ್ಯಾಸೋ ಮಮಾಪಿ ಹ್ಯದ್ಯ ರೋಚತೇ ॥೧೨॥ ಕಿಮಗ್ನೌ ನಿಪತಾಮ್ಯದ್ಯ ಆಹೋಸ್ವಿದ್ವಡವಾಮುಖೇ । ಶರೀರಮಿಹ ಸತ್ತ್ವಾನಾಂ ದದ್ಮಿ ಸಾಗರವಾಸಿನಾಮ್ ॥೧೩॥ ಕಥಂ ನು ಜೀವತಾ ಶಕ್ಯೋ ಮಯಾ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಹರೀಶ್ವರಃ। ತೌ ವಾ ಪುರುಷಶಾರ್ದೂಲೌ ಕಾರ್ಯಸರ್ವಸ್ವಘಾತಿನಾ ॥೧೪॥ ಮಯಾ ಖಲು ತದೇವೇದಂ ರೋಷದೋಷಾತ್ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ । ಪ್ರಥಿತಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಕಪಿತ್ವಮನವಸ್ಥಿತಮ್ ॥೧೫॥ ಧಿಗಸ್ತು ರಾಜಸಂ ಭಾವಮನೀಶಮನವಸ್ಥಿತಮ್ । ಈಶ್ವರೇಣಾಪಿ ಯದ್ರಾಗಾನ್ಮಯಾ ಸೀತಾ ನ ರಕ್ಷಿತಾ ॥೧೬॥ ವಿನಷ್ಟಾಯಾಂ ತು ಸೀತಾಯಾಂ ತಾವುಭೌ ವಿನಶಿಷ್ಯತಃ। ತಯೋರ್ವಿನಾಶೇ ಸುಗ್ರೀವಃ ಸಬನ್ಧುರ್ವಿನಶಿಷ್ಯತಿ ॥೧೭॥ ಏತದೇವ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಭರತೋ ಭ್ರಾತೃವತ್ಸಲಃ। ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಸಹಶತ್ರುಘ್ನಃ ಕಥಂ ಶಕ್ಷ್ಯತಿ ಜೀವಿತುಮ್ ॥೧೮॥ ಇಕ್ಷ್ವಾಕುವಂಶೇ ಧರ್ಮಿಷ್ಠೇ ಗತೇ ನಾಶಮಸಂಶಯಮ್ । ಭವಿಷ್ಯನ್ತಿ ಪ್ರಜಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಶೋಕಸನ್ತಾಪಪೀಡಿತಾಃ॥೧೯॥ ತದಹಂ ಭಾಗ್ಯರಹಿತೋ ಲುಪ್ತಧರ್ಮಾರ್ಥಸಙ್ಗ್ರಹಃ। ರೋಷದೋಷಪರೀತಾತ್ಮಾ ವ್ಯಕ್ತಂ ಲೋಕವಿನಾಶನಃ॥೨೦॥ ಇತಿ ಚಿನ್ತಯತಸ್ತಸ್ಯ ನಿಮಿತ್ತಾನ್ಯುಪಪೇದಿರೇ । ಪೂರ್ವಮಪ್ಯುಪಲಬ್ಧಾನಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪುನರಚಿನ್ತಯತ್ ॥೨೧॥ ಅಥ ವಾ ಚಾರುಸರ್ವಾಙ್ಗೀ ರಕ್ಷಿತಾ ಸ್ವೇನ ತೇಜಸಾ । ನ ನಶಿಷ್ಯತಿ ಕಲ್ಯಾಣೀ ನಾಗ್ನಿರಗ್ನೌ ಪ್ರವರ್ತತೇ ॥೨೨॥ ನಹಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮನಸ್ತಸ್ಯ ಭಾರ್ಯಾಮಮಿತತೇಜಸಃ। ಸ್ವಚರಿತ್ರಾಭಿಗುಪ್ತಾಂ ತಾಂ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಮರ್ಹತಿ ಪಾವಕಃ॥೨೩॥ ನೂನಂ ರಾಮಪ್ರಭಾವೇಣ ವೈದೇಹ್ಯಾಃ ಸುಕೃತೇನ ಚ । ಯನ್ಮಾಂ ದಹನಕರ್ಮಾಯಂ ನಾದಹದ್ಧವ್ಯವಾಹನಃ॥೨೪॥ ತ್ರಯಾಣಾಂ ಭರತಾದೀನಾಂ ಭ್ರಾತೄಣಾಂ ದೇವತಾ ಚ ಯಾ । ರಾಮಸ್ಯ ಚ ಮನಃಕಾನ್ತಾ ಸಾ ಕಥಂ ವಿನಶಿಷ್ಯತಿ ॥೨೫॥ ಯದ್ವಾ ದಹನಕರ್ಮಾಯಂ ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರಭುರವ್ಯಯಃ। ನ ಮೇ ದಹತಿ ಲಾಙ್ಗೂಲಂ ಕಥಮಾರ್ಯಾಂ ಪ್ರಧಕ್ಷ್ಯತಿ ॥೨೬॥ ಪುನಶ್ಚಾಚಿನ್ತಯತ್ತತ್ರ ಹನುಮಾನ್ವಿಸ್ಮಿತಸ್ತದಾ । ಹಿರಣ್ಯನಾಭಸ್ಯ ಗಿರೇರ್ಜಲಮಧ್ಯೇ ಪ್ರದರ್ಶನಮ್ ॥೨೭॥ ತಪಸಾ ಸತ್ಯವಾಕ್ಯೇನ ಅನನ್ಯತ್ವಾಚ್ಚ ಭರ್ತರಿ । ಅಸೌ ವಿನಿರ್ದಹೇದಗ್ನಿಂ ನ ತಾಮಗ್ನಿಃ ಪ್ರಧಕ್ಷ್ಯತಿ ॥೨೮॥ ಸ ತಥಾ ಚಿನ್ತಯಂಸ್ತತ್ರ ದೇವ್ಯಾ ಧರ್ಮಪರಿಗ್ರಹಮ್ । ಶುಶ್ರಾವ ಹನುಮಾಂಸ್ತತ್ರ ಚಾರಣಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಮ್ ॥೨೯॥ ಅಹೋ ಖಲು ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ದುರ್ವಿಗಾಹಂ ಹನೂಮತಾ । ಅಗ್ನಿಂ ವಿಸೃಜತಾ ತೀಕ್ಷ್ಣಂ ಭೀಮಂ ರಾಕ್ಷಸಸದ್ಮನಿ ॥೩೦॥ ಪ್ರಪಲಾಯಿತರಕ್ಷಃ ಸ್ತ್ರೀಬಾಲವೃದ್ಧಸಮಾಕುಲಾ । ಜನಕೋಲಾಹಲಾಧ್ಮಾತಾ ಕ್ರನ್ದನ್ತೀವಾದ್ರಿಕನ್ದರೈಃ ॥೩೧॥ ದಗ್ಧೇಯಂ ನಗರೀ ಲಙ್ಕಾ ಸಾಟ್ಟಪ್ರಾಕಾರತೋರಣಾ । ಜಾನಕೀ ನ ಚ ದಗ್ಧೇತಿ ವಿಸ್ಮಯೋಽದ್ಭುತ ಏವ ನಃ॥೩೨॥ ಇತಿ ಶುಶ್ರಾವ ಹನುಮಾನ್ ವಾಚಂ ತಾಮಮೃತೋಪಮಾಮ್ । ಬಭೂವ ಚಾಸ್ಯ ಮನಸೋ ಹರ್ಷಸ್ತತ್ಕಾಲಸಮ್ಭವಃ॥೩೩॥ ಸ ನಿಮಿತ್ತೈಶ್ಚ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥೈಃ ಕಾರಣೈಶ್ಚ ಮಹಾಗುಣೈಃ। ಋಷಿವಾಕ್ಯೈಶ್ಚ ಹನುಮಾನಭವತ್ಪ್ರೀತಮಾನಸಃ॥೩೪॥ ತತಃ ಕಪಿಃ ಪ್ರಾಪ್ತಮನೋರಥಾರ್ಥ- ಸ್ತಾಮಕ್ಷತಾಂ ರಾಜಸುತಾಂ ವಿದಿತ್ವಾ । ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಸ್ತಾಂ ಪುನರೇವ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರತಿಪ್ರಯಾಣಾಯ ಮತಿಂ ಚಕಾರ ॥೩೫॥ ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ಪಞ್ಚಪಞ್ಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ