ಅಥ ಸಪ್ತಪಞ್ಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ ಆಪ್ಲುತ್ಯ ಚ ಮಹಾವೇಗಃ ಪಕ್ಷವಾನಿವ ಪರ್ವತಃ। ಭುಜಙ್ಗಯಕ್ಷಗನ್ಧರ್ವಪ್ರಬುದ್ಧಕಮಲೋತ್ಪಲಮ್ ॥೧॥ ಸ ಚನ್ದ್ರಕುಮುದಂ ರಮ್ಯಂ ಸಾರ್ಕಕಾರಣ್ಡವಂ ಶುಭಮ್ । ತಿಷ್ಯಶ್ರವಣಕಾದಮ್ಬಮಭ್ರಶೈವಲಶಾದ್ವಲಮ್ ॥೨॥ ಪುನರ್ವಸುಮಹಾಮೀನಂ ಲೋಹಿತಾಙ್ಗಮಹಾಗ್ರಹಮ್ । ಐರಾವತಮಹಾದ್ವೀಪಂ ಸ್ವಾತೀಹಂಸವಿಲಾಸಿತಮ್ ॥೩॥ ವಾತಸಙ್ಘಾತಜಾಲೋರ್ಮಿಚನ್ದ್ರಾಂಶುಶಿಶಿರಾಮ್ಬುಮತ್ । ಹನೂಮಾನಪರಿಶ್ರಾನ್ತಃ ಪುಪ್ಲುವೇ ಗಗನಾರ್ಣವಮ್ ॥೪॥ ಗ್ರಸಮಾನ ಇವಾಕಾಶಂ ತಾರಾಧಿಪಮಿವೋಲ್ಲಿಖನ್ । ಹರನ್ನಿವ ಸನಕ್ಷತ್ರಂ ಗಗನಂ ಸಾರ್ಕಮಣ್ಡಲಮ್ ॥೫॥ ಅಪಾರಮಪರಿಶ್ರಾನ್ತಶ್ಚಾಮ್ಬುಧಿಂ ಸಮಗಾಹತ । ಹನೂಮಾನ್ಮೇಘಜಾಲಾನಿ ವಿಕರ್ಷನ್ನಿವ ಗಚ್ಛತಿ ॥೬॥ ಪಾಣ್ಡುರಾರುಣವರ್ಣಾನಿ ನೀಲಮಾಞ್ಜಿಷ್ಠಕಾನಿ ಚ । ಹರಿತಾರುಣವರ್ಣಾನಿ ಮಹಾಭ್ರಾಣಿ ಚಕಾಶಿರೇ ॥೭॥ ಪ್ರವಿಶನ್ನಭ್ರಜಾಲಾನಿ ನಿಷ್ಕ್ರಮಂಶ್ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ। ಪ್ರಚನ್ನಶ್ಚ ಪ್ರಕಾಶಶ್ಚ ಚನ್ದ್ರಮಾ ಇವ ದೃಶ್ಯತೇ ॥೮॥ ವಿವಿಧಾಭ್ರಘನಾಪನ್ನಗೋಚರೋ ಧವಲಾಮ್ಬರಃ। ದೃಶ್ಯಾದೃಶ್ಯತನುರ್ವೀರಸ್ತಥಾ ಚನ್ದ್ರಾಯತೇಽಮ್ಬರೇ ॥೯॥ ತಾರ್ಕ್ಷ್ಯಾಯಮಾಣೋ ಗಗನೇ ಸ ಬಭೌ ವಾಯುನನ್ದನಃ। ದಾರಯನ್ಮೇಘಬೃನ್ದಾನಿ ನಿಷ್ಪತಂಶ್ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ॥೧೦॥ ನದನ್ನಾದೇನ ಮಹತಾ ಮೇಘಸ್ವನಮಹಾಸ್ವನಃ। ಪ್ರವರಾನ್ರಾಕ್ಷಸಾನ್ ಹತ್ವಾ ನಾಮ ವಿಶ್ರಾವ್ಯ ಚಾತ್ಮನಃ॥೧೧॥ ಆಕುಲಾಂ ನಗರೀಂ ಕೃತ್ವಾ ವ್ಯಥಯಿತ್ವಾ ಚ ರಾವಣಮ್ । ಅರ್ದಯಿತ್ವಾ ಮಹಾವೀರಾನ್ ವೈದೇಹೀಮಭಿವಾದ್ಯ ಚ ॥೧೨॥ ಆಜಗಾಮ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಪುನರ್ಮಧ್ಯೇನ ಸಾಗರಮ್ । ಪರ್ವತೇನ್ದ್ರಂ ಸುನಾಭಂ ಚ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥೧೩॥ ಜ್ಯಾಮುಕ್ತ ಇವ ನಾರಾಚೋ ಮಹಾವೇಗೋಽಭ್ಯುಪಾಗಮತ್ । ಸ ಕಿಞ್ಚಿದಾರಾತ್ ಸಮ್ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಸಮಾಲೋಕ್ಯ ಮಹಾಗಿರಿಮ್ ॥೧೪॥ ಮಹೇನ್ದ್ರಂ ಮೇಘಸಙ್ಕಾಶಂ ನನಾದ ಸ ಮಹಾಕಪಿಃ। ಸ ಪೂರಯಾಮಾಸ ಕಪಿರ್ದಿಶೋ ದಶ ಸಮನ್ತತಃ॥೧೫॥ ನದನ್ನಾದೇನ ಮಹತಾ ಮೇಘಸ್ವನಮಹಾಸ್ವನಃ। ಸ ತಂ ದೇಶಮನುಪ್ರಾಪ್ತಃ ಸುಹೃದ್ಧರ್ಶನಲಾಲಸಃ॥೧೬॥ ನನಾದ ಸುಮಹಾನಾದಂ ಲಾಙ್ಗೂಲಂ ಚಾಪ್ಯಕಮ್ಪಯತ್ । ತಸ್ಯ ನಾನದ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಸುಪರ್ಣಾಚರಿತೇ ಪಥಿ ॥೧೭॥ ಫಲತೀವಾಸ್ಯ ಘೋಷೇಣ ಗಗನಂ ಸಾರ್ಕಮಣ್ಡಲಮ್ । ಯೇ ತು ತತ್ರೋತ್ತರೇ ಕೂಲೇ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಮಹಾಬಲಾಃ॥೧೮॥ ಪೂರ್ವಂ ಸಂವಿಷ್ಠಿತಾಶ್ಶೂರಾ ವಾಯುಪುತ್ರದಿದೃಕ್ಷವಃ। ಮಹತೋ ವಾಯುನುನ್ನಸ್ಯ ತೋಯದಸ್ಯೇವ ನಿಃಸ್ವನಮ್ । ಶುಶ್ರುವುಸ್ತೇ ತದಾ ಘೋಷಮೂರುವೇಗಂ ಹನೂಮತಃ॥೧೯॥ ತೇ ದೀನಮನಸಃ ಸರ್ವೇ ಶುಶ್ರುವುಃ ಕಾನನೌಕಸಃ। ವಾನರೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ನಿರ್ಘೋಷಂ ಪರ್ಜನ್ಯನಿನದೋಪಮಮ್ ॥೨೦॥ ನಿಶಮ್ಯ ನದತೋ ನಾದಂ ವಾನರಾಸ್ತೇ ಸಮನ್ತತಃ। ಬಭೂವುರುತ್ಸುಕಾಃ ಸರ್ವೇ ಸುಹೃದ್ದರ್ಶನಕಾಙ್ಕ್ಷಿಣಃ॥೨೧॥ ಜಾಮ್ಬವಾನ್ ಸ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪ್ರೀತಿಸಂಹೃಷ್ಟಮಾನಸಃ। ಉಪಾಮನ್ತ್ರ್ಯ ಹರೀನ್ಸರ್ವಾನಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥೨೨॥ ಸರ್ವಥಾ ಕೃತಕಾರ್ಯೋಽಸೌ ಹನೂಮಾನ್ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ। ನ ಹ್ಯಸ್ಯಾಕೃತಕಾರ್ಯಸ್ಯ ನಾದ ಏವಂವಿಧೋ ಭವೇತ್ ॥೨೩॥ ತಸ್ಯ ಬಾಹೂರುವೇಗಂ ಚ ನಿನಾದಂ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ। ನಿಶಮ್ಯ ಹರಯೋ ಹೃಷ್ಟಾಃ ಸಮುತ್ಪೇತುರ್ಯತಸ್ತತಃ॥೨೪॥ ತೇ ನಗಾಗ್ರಾನ್ನಗಾಗ್ರಾಣಿ ಶಿಖರಾಚ್ಛಿಖರಾಣಿ ಚ । ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಃ ಸಮಪದ್ಯನ್ತ ಹನೂಮನ್ತಂ ದಿದೃಕ್ಷವಃ॥೨೫॥ ತೇ ಪ್ರೀತಾಃ ಪಾದಪಾಗ್ರೇಷು ಗೃಹ್ಯ ಶಾಖಾಮವಸ್ಥಿತಾಃ। ವಾಸಾಂಸಿ ಚ ಪ್ರಕಾಶಾನಿ ಸಮಾವಿಧ್ಯನ್ತ ವಾನರಾಃ॥೨೬॥ ಗಿರಿಗಹ್ವರಸಂಲೀನೋ ಯಥಾ ಗರ್ಜತಿ ಮಾರುತಃ। ಏವಂ ಜಗರ್ಜ ಬಲವಾನ್ ಹನುಮಾನ್ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ॥೨೭॥ ತಮಭ್ರಘನಸಙ್ಕಾಶಮಾಪತನ್ತಂ ಮಹಾಕಪಿಮ್ । ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೇ ವಾನರಾಃ ಸರ್ವೇ ತಸ್ಥುಃ ಪ್ರಾಞ್ಜಲಯಸ್ತದಾ ॥೨೮॥ ತತಸ್ತು ವೇಗವಾನ್ ವೀರೋ ಗಿರೇರ್ಗಿರಿನಿಭಃ ಕಪಿಃ। ನಿಪಪಾತ ಗಿರೇಸ್ತಸ್ಯ ಶಿಖರೇ ಪಾದಪಾಕುಲೇ ॥೨೯॥ ಹರ್ಷೇಣಾಪೂರ್ಯಮಾಣೋಽಸೌ ರಮ್ಯೇ ಪರ್ವತನಿರ್ಝರೇ । ಛಿನ್ನಪಕ್ಷ ಇವಾಽಕಾಶಾತ್ಪಪಾತ ಧರಣೀಧರಃ॥೩೦॥ ತತಸ್ತೇ ಪ್ರೀತಮನಸಃ ಸರ್ವೇ ವಾನರಪುಙ್ಗವಾಃ। ಹನೂಮನ್ತಂ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಪರಿವಾರ್ಯೋಪತಸ್ಥಿರೇ ॥೩೧॥ ಪರಿವಾರ್ಯ ಚ ತೇ ಸರ್ವೇ ಪರಾಂ ಪ್ರೀತಿಮುಪಾಗತಾಃ। ಪ್ರಹೃಷ್ಟವದನಾಃ ಸರ್ವೇ ತಮಾಗತಮುಪಾಗಮನ್ ॥೩೨॥ ಉಪಾಯನಾನಿ ಚಾದಾಯ ಮೂಲಾನಿ ಚ ಫಲಾನಿ ಚ । ಪ್ರತ್ಯರ್ಚಯನ್ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಹರಯೋ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಮ್ ॥೩೩॥ ವಿನೇದುರ್ಮುದಿತಾಃ ಕೇಚಿತ್ ಕೇಚಿತ್ ಕಿಲಕಿಲಾಂ ತಥಾ । ಹೃಷ್ಟಾಃ ಪಾದಪಶಾಖಾಶ್ಚ ಆನಿನ್ಯುರ್ವಾನರರ್ಷಭಾಃ॥೩೪॥ ಹನೂಮಾಂಸ್ತು ಗುರೂನ್ವೃದ್ಧಾಞ್ಜಾಮ್ಬವತ್ಪ್ರಮುಖಾಂಸ್ತದಾ । ಕುಮಾರಮಙ್ಗದಂ ಚೈವ ಸೋಽವನ್ದತ ಮಹಾಕಪಿಃ॥೩೫॥ ಸ ತಾಭ್ಯಾಂ ಪೂಜಿತಃ ಪೂಜ್ಯಃ ಕಪಿಭಿಶ್ಚ ಪ್ರಸಾದಿತಃ। ದೃಷ್ಟಾ ದೇವೀತಿ ವಿಕ್ರಾನ್ತಃ ಸಙ್ಕ್ಷೇಪೇಣ ನ್ಯವೇದಯತ್ ॥೩೬॥ ನಿಷಸಾದ ಚ ಹಸ್ತೇನ ಗೃಹೀತ್ವಾ ವಾಲಿನಃ ಸುತಮ್ । ರಮಣೀಯೇ ವನೋದ್ದೇಶೇ ಮಹೇನ್ದ್ರಸ್ಯ ಗಿರೇಸ್ತದಾ ॥೩೭॥ ಹನೂಮಾನಬ್ರವೀತ್ ಪೃಷ್ಟಸ್ತದಾ ತಾನ್ವಾನರರ್ಷಭಾನ್ । ಅಶೋಕವನಿಕಾಸಂಸ್ಥಾ ದೃಷ್ಟಾ ಸಾ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ ॥೩೮॥ ರಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾ ಸುಘೋರಾಭೀ ರಾಕ್ಷಸೀಭಿರನಿನ್ದಿತಾ । ಏಕವೇಣೀಧರಾ ಬಾಲಾ ರಾಮದರ್ಶನಲಾಲಸಾ ॥೩೯॥ ಉಪವಾಸಪರಿಶ್ರಾನ್ತಾ ಮಲಿನಾ ಜಟಿಲಾ ಕೃಶಾ । ತತೋ ದೃಷ್ಟೇತಿ ವಚನಂ ಮಹಾರ್ಥಮಮೃತೋಪಮಮ್ ॥೪೦॥ ನಿಶಮ್ಯ ಮಾರುತೇಃ ಸರ್ವೇ ಮುದಿತಾ ವಾನರಾ ಭವನ್ । ಕ್ಷ್ವೇಡನ್ತ್ಯನ್ಯೇ ನದನ್ತ್ಯನ್ಯೇ ಗರ್ಜನ್ತ್ಯನ್ಯೇ ಮಹಾಬಲಾಃ॥೪೧॥ ಚಕ್ರುಃ ಕಿಲಕಿಲಾಮನ್ಯೇ ಪ್ರತಿಗರ್ಜನ್ತಿ ಚಾಪರೇ । ಕೇಚಿದುಚ್ಛ್ರಿತಲಾಙ್ಗೂಲಾಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಃ ಕಪಿಕುಞ್ಜರಾಃ॥೪೨॥ ಆಯತಾಞ್ಚಿತದೀರ್ಘಾಣಿ ಲಾಙ್ಗೂಲಾನಿ ಪ್ರವಿವ್ಯಧುಃ। ಅಪರೇ ತು ಹನೂಮನ್ತಂ ಶ್ರೀಮನ್ತಂ ವಾನರೋತ್ತಮಮ್ ॥೪೩॥ ಆಪ್ಲುತ್ಯ ಗಿರಿಶೃಙ್ಗೇಷು ಸಂಸ್ಪೃಶನ್ತಿ ಸ್ಮ ಹರ್ಷಿತಾಃ। ಉಕ್ತವಾಕ್ಯಂ ಹನೂಮನ್ತಮಙ್ಗದಸ್ತು ತದಾಬ್ರವೀತ್ ॥೪೪॥ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಹರಿವೀರಾಣಾಂ ಮಧ್ಯೇ ವಾಚಮನುತ್ತಮಾಮ್ । ಸತ್ತ್ವೇ ವೀರ್ಯೇ ನ ತೇ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಮೋ ವಾನರ ವಿದ್ಯತೇ ॥೪೫॥ ಯದವಪ್ಲುತ್ಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಸಾಗರಂ ಪುನರಾಗತಃ। ಜೀವಿತಸ್ಯ ಪ್ರದಾತಾ ನಸ್ತ್ವಮೇಕೋ ವಾನರೋತ್ತಮ ॥೪೬॥ ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಸಮೇಷ್ಯಾಮಃ ಸಿದ್ಧಾರ್ಥಾ ರಾಘವೇಣ ಹ । ಅಹೋ ಸ್ವಾಮಿನಿ ತೇ ಭಕ್ತಿರಹೋ ವೀರ್ಯಮಹೋ ಧೃತಿಃ॥೪೭॥ ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಾ ತ್ವಯಾ ದೇವೀ ರಾಮಪತ್ನೀ ಯಶಸ್ವಿನೀ । ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ಯಕ್ಷ್ಯತಿ ಕಾಕುತ್ಸ್ಥಃ ಶೋಕಂ ಸೀತಾ ವಿಯೋಗಜಮ್ ॥೪೮॥ ತತೋಽಙ್ಗದಂ ಹನೂಮನ್ತಂ ಜಾಮ್ಬವನ್ತಂ ಚ ವಾನರಾಃ। ಪರಿವಾರ್ಯ ಪ್ರಮುದಿತಾ ಭೇಜಿರೇ ವಿಪುಲಾಃ ಶಿಲಾಃ॥೪೯॥ ಉಪವಿಷ್ಟಾ ಗಿರೇಸ್ತಸ್ಯ ಶಿಲಾಸು ವಿಪುಲಾಸು ತೇ । ಶ್ರೋತುಕಾಮಾಃ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಲಙ್ಘನಂ ವಾನರೋತ್ತಮಾಃ॥೫೦॥ ದರ್ಶನಂ ಚಾಪಿ ಲಙ್ಕಾಯಾಃ ಸೀತಾಯಾ ರಾವಣಸ್ಯ ಚ । ತಸ್ಥುಃ ಪ್ರಾಞ್ಜಲಯಃ ಸರ್ವೇ ಹನೂಮದ್ವದನೋನ್ಮುಖಾಃ॥೫೧॥ ತಸ್ಥೌ ತತ್ರಾಙ್ಗದಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ವಾನರೈರ್ಬಹುಭಿರ್ವೃತಃ। ಉಪಾಸ್ಯಮಾನೋ ವಿಬುಧೈರ್ದಿವಿ ದೇವಪತಿರ್ಯಥಾ ॥೫೨॥ ಹನೂಮತಾ ಕೀರ್ತಿಮತಾ ಯಶಸ್ವಿನಾ ತಥಾಙ್ಗದೇನಾಙ್ಗದನದ್ಧಬಾಹುನಾ । ಮುದಾ ತದಾಧ್ಯಾಸಿತಮುನ್ನತಂ ಮಹನ್ ಮಹೀಧರಾಗ್ರಂ ಜ್ವಲಿತಂ ಶ್ರಿಯಾಭವತ್ ॥೫೩॥ ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುನ್ದರಕಾಣ್ಡೇ ಸಪ್ತಪಞ್ಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ