അഥ നവമഃ സർഗഃ
തസ്യാലയവരിഷ്ഠസ്യ മധ്യേ വിമലമായതം ।
ദദർശ ഭവനശ്രേഷ്ഠം ഹനൂമാന്മാരുതാത്മജഃ॥1॥
അർധയോജനവിസ്തീർണമായതം യോജനം മഹത് ।
ഭവനം രാക്ഷസേന്ദ്രസ്യ ബഹുപ്രാസാദസങ്കുലം ॥2॥
മാർഗമാണസ്തു വൈദേഹീം സീതാമായതലോചനാം ।
സർവതഃ പരിചക്രാമ ഹനൂമാനരിസൂദനഃ॥3॥
ഉത്തമം രാക്ഷസാവാസം ഹനുമാനവലോകയൻ ।
ആസസാദാഥ ലക്ഷ്മീവാൻ രാക്ഷസേന്ദ്രനിവേശനം ॥4॥
ചതുർവിഷാണൈർദ്വിരദൈസ്ത്രിവിഷാണൈസ്തഥൈവ ച ।
പരിക്ഷിപ്തമസംബാധം രക്ഷ്യമാണമുദായുധൈഃ॥5॥
രാക്ഷസീഭിശ്ച പത്നീഭീ രാവണസ്യ നിവേശനം ।
ആഹൃതാഭിശ്ച വിക്രമ്യ രാജകന്യാഭിരാവൃതം ॥6॥
തന്നക്രമകരാകീർണം തിമിംഗിലഝഷാകുലം ।
വായുവേഗസമാധൂതം പന്നഗൈരിവ സാഗരം ॥7॥
യാ ഹി വൈശ്രവണേ ലക്ഷ്മീര്യാ ചന്ദ്രേ ഹരിവാഹനേ ।
സാ രാവണഗൃഹേ രമ്യാ നിത്യമേവാനപായിനീ ॥8॥
യാ ച രാജ്ഞഃ കുബേരസ്യ യമസ്യ വരുണസ്യ ച ।
താദൃശീ തദ്വിശിഷ്ടാ വാ ഋദ്ധീ രക്ഷോഗൃഹേഷ്വിഹ ॥9॥
തസ്യ ഹർമ്യസ്യ മധ്യസ്ഥവേശ്മ ചാന്യത്സുനിർമിതം ।
ബഹുനിര്യൂഹസംയുക്തം ദദർശ പവനാത്മജഃ॥10॥
ബ്രഹ്മണോഽർഥേ കൃതം ദിവ്യം ദിവി യദ്വിശ്വകർമണാ ।
വിമാനം പുഷ്പകം നാമ സർവരത്നവിഭൂഷിതം ॥11॥
പരേണ തപസാ ലേഭേ യത്കുബേരഃ പിതാമഹാത് ।
കുബേരമോജസാ ജിത്വാ ലേഭേ തദ്രാക്ഷസേശ്വരഃ॥12॥
ഈഹാമൃഗസമായുക്തൈഃ കാർതസ്വരഹിരണ്മയൈഃ।
സുകൃതൈരാചിതം സ്തംഭൈഃ പ്രദീപ്തമിവ ച ശ്രിയാ ॥13॥
മേരുമന്ദരസങ്കാശൈരുല്ലിഖദ്ഭിരിവാംബരം ।
കൂടാഗാരൈഃ ശുഭാഗാരൈഃ സർവതഃ സമലങ്കൃതം ॥14॥
ജ്വലനാർകപ്രതീകാശൈഃ സുകൃതം വിശ്വകർമണാ ।
ഹേമസോപാനയുക്തം ച ചാരുപ്രവരവേദികം ॥15॥
ജാലവാതായനൈര്യുക്തം കാഞ്ചനൈഃ സ്ഫാടികൈരപി ।
ഇന്ദ്രനീലമഹാനീലമണിപ്രവരവേദികം ॥16॥
വിദ്രുമേണ വിചിത്രേണ മണിഭിശ്ച മഹാധനൈഃ।
നിസ്തുലാഭിശ്ച മുക്താഭിസ്തലേനാഭിവിരാജിതം ॥17॥
ചന്ദനേന ച രക്തേന തപനീയനിഭേന ച ।
സുപുണ്യഗന്ധിനാ യുക്തമാദിത്യതരുണോപമം ॥18॥
കൂടാഗാരൈർവരാകാരൈർവിവിധൈഃ സമലങ്കൃതം ।
വിമാനം പുഷ്പകം ദിവ്യമാരുരോഹ മഹാകപിഃ।
തത്രസ്ഥഃ സർവതോ ഗന്ധം പാനഭക്ഷ്യാന്നസംഭവം ॥19॥
ദിവ്യം സംമൂർഛിതം ജിഘ്രന്രൂപവന്തമിവാനിലം ।
സ ഗന്ധസ്തം മഹാസത്ത്വം ബന്ധുർബന്ധുമിവോത്തമം ॥20॥
ഇത ഏഹീത്യുവാചേവ തത്ര യത്ര സ രാവണഃ।
തതസ്താം പ്രസ്ഥിതഃ ശാലാം ദദർശ മഹതീം ശിവാം ॥21॥
രാവണസ്യ മഹാകാന്താം കാന്താമിവ വരസ്ത്രിയം ।
മണിസോപാനവികൃതാം ഹേമജാലവിരാജിതാം ॥22॥
സ്ഫാടികൈരാവൃതതലാം ദന്താന്തരിതരൂപികാം ।
മുക്താവജ്രപ്രവാലൈശ്ച രൂപ്യചാമീകരൈരപി ॥23॥
വിഭൂഷിതാം മണിസ്തംഭൈഃ സുബഹുസ്തംഭഭൂഷിതാം ।
സമൈരൃജുഭിരത്യുച്ചൈഃ സമന്താത്സുവിഭൂഷിതൈഃ॥24॥
സ്തംഭൈഃ പക്ഷൈരിവാത്യുച്ചൈർദിവം സമ്പ്രസ്ഥിതാമിവ ।
മഹത്യാ കുഥയാഽഽസ്തീർണാം പൃഥിവീലക്ഷണാങ്കയാ ॥25॥
പൃഥിവീമിവ വിസ്തീർണാം സരാഷ്ട്രഗൃഹശാലിനീം ।
നാദിതാം മത്തവിഹഗൈർദിവ്യഗന്ധാധിവാസിതാം ॥26॥
പരാർഘ്യാസ്തരണോപേതാം രക്ഷോഽധിപനിഷേവിതാം ।
ധൂമ്രാമഗുരുധൂപേന വിമലാം ഹംസപാണ്ഡുരാം ॥27॥
പത്രപുഷ്പോപഹാരേണ കല്മാഷീമിവ സുപ്രഭാം ।
മനസോ മോദജനനീം വർണസ്യാപി പ്രസാധിനീം ॥28॥
താം ശോകനാശിനീം ദിവ്യാം ശ്രിയഃ സഞ്ജനനീമിവ ।
ഇന്ദ്രിയാണീന്ദ്രിയാർഥൈസ്തു പഞ്ച പഞ്ചഭിരുത്തമൈഃ॥29॥
തർപയാമാസ മാതേവ തദാ രാവണപാലിതാ ।
സ്വർഗോഽയം ദേവലോകോഽയമിന്ദ്രസ്യാപി പുരീ ഭവേത് ।
സിദ്ധിർവേയം പരാ ഹി സ്യാദിത്യമന്യത മാരുതിഃ॥30॥
പ്രധ്യായത ഇവാപശ്യത്പ്രദീപാംസ്തത്ര കാഞ്ചനാൻ ।
ധൂർതാനിവ മഹാധൂർതൈർദേവനേന പരാജിതാൻ ॥31॥
ദീപാനാം ച പ്രകാശേന തേജസാ രാവണസ്യ ച ।
അർചിർഭിർഭൂഷണാനാം ച പ്രദീപ്തേത്യഭ്യമന്യത ॥32॥
തതോഽപശ്യത്കുഥാസീനം നാനാവർണാംബരസ്രജം ।
സഹസ്രം വരനാരീണാം നാനാവേഷവിഭൂഷിതം ॥33॥
പരിവൃത്തേഽർധരാത്രേ തു പാനനിദ്രാവശംഗതം ।
ക്രീഡിത്വോപരതം രാത്രൗ പ്രസുപ്തം ബലവത്തദാ ॥34॥
തത്പ്രസുപ്തം വിരുരുചേ നിഃശബ്ദാന്തരഭൂഷിതം ।
നിഃശബ്ദഹംസഭ്രമരം യഥാ പദ്മവനം മഹത് ॥35॥
താസാം സംവൃതദാന്താനി മീലിതാക്ഷീണി മാരുതിഃ।
അപശ്യത്പദ്മഗന്ധീനി വദനാനി സുയോഷിതാം ॥36॥
പ്രബുദ്ധാനീവ പദ്മാനി താസാം ഭൂത്വാ ക്ഷപാക്ഷയേ ।
പുനഃസംവൃതപത്രാണി രാത്രാവിവ ബഭുസ്തദാ ॥37॥
ഇമാനി മുഖപദ്മാനി നിയതം മത്തഷട്പദാഃ।
അംബുജാനീവ ഫുല്ലാനി പ്രാർഥയന്തി പുനഃ പുനഃ॥38॥
ഇതി വാമന്യത ശ്രീമാനുപപത്ത്യാ മഹാകപിഃ।
മേനേ ഹി ഗുണതസ്താനി സമാനി സലിലോദ്ഭവൈഃ॥39॥
സാ തസ്യ ശുശുഭേ ശാലാ താഭിഃ സ്ത്രീഭിർവിരാജിതാ ।
ശരദീവ പ്രസന്നാ ദ്യൗസ്താരാഭിരഭിശോഭിതാ ॥40॥
സ ച താഭിഃ പരിവൃതഃ ശുശുഭേ രാക്ഷസാധിപഃ।
യഥാ ഹ്യുഡുപതിഃ ശ്രീമാംസ്താരാഭിരിവ സംവൃതഃ॥41॥
യാശ്ച്യവന്തേഽമ്ബരാത്താരാഃ പുണ്യശേഷസമാവൃതാഃ।
ഇമാസ്താഃ സംഗതാഃ കൃത്സ്നാ ഇതി മേനേ ഹരിസ്തദാ ॥42॥
താരാണാമിവ സുവ്യക്തം മഹതീനാം ശുഭാർചിഷാം ।
പ്രഭാവർണപ്രസാദാശ്ച വിരേജുസ്തത്ര യോഷിതാം ॥43॥
വ്യാവൃത്തകചപീനസ്രക്പ്രകീർണവരഭൂഷണാഃ।
പാനവ്യായാമകാലേഷു നിദ്രോപഹതചേതസഃ॥44॥
വ്യാവൃത്തതിലകാഃ കാശ്ചിത്കാശ്ചിദുദ്ഭ്രാന്തനൂപുരാഃ।
പാർശ്വേ ഗലിതഹാരാശ്ച കാശ്ചിത്പരമയോഷിതഃ॥45॥
മുക്താഹാരവൃതാശ്ചാന്യാഃ കാശ്ചിത്പ്രസ്രസ്തവാസസഃ।
വ്യാവിദ്ധരശനാദാമാഃ കിശോര്യ ഇവ വാഹിതാഃ॥46॥
അകുണ്ഡലധരാശ്ചാന്യാ വിച്ഛിന്നമൃദിതസ്രജഃ।
ഗജേന്ദ്രമൃദിതാഃ ഫുല്ലാ ലതാ ഇവ മഹാവനേ ॥47॥
ചന്ദ്രാംശുകിരണാഭാശ്ച ഹാരാഃ കാസാങ്ചിദുദ്ഗതാഃ।
ഹംസാ ഇവ ബഭുഃ സുപ്താഃ സ്തനമധ്യേഷു യോഷിതാം ॥48॥
അപരാസാം ച വൈദൂര്യാഃ കാദംബാ ഇവ പക്ഷിണഃ।
ഹേമസൂത്രാണി ചാന്യാസാം ചക്രവാകാ ഇവാഭവൻ ॥49॥
ഹംസകാരണ്ഡവോപേതാശ്ചക്രവാകോപശോഭിതാഃ।
ആപഗാ ഇവ താ രേജുർജഘനൈഃ പുലിനൈരിവ ॥50॥
കിങ്കിണീജാലസങ്കാശാസ്താ ഹേമവിപുലാംബുജാഃ।
ഭാവഗ്രാഹാ യശസ്തീരാഃ സുപ്താ നദ്യ ഇവാബഭുഃ॥51॥
മൃദുഷ്വംഗേഷു കാസാഞ്ചിത്കുചാഗ്രേഷു ച സംസ്ഥിതാഃ।
ബഭൂവുർഭൂഷണാനീവ ശുഭാ ഭൂഷണരാജയഃ॥52॥
അംശുകാന്താശ്ച കാസാഞ്ചിന്മുഖമാരുതകമ്പിതാഃ।
ഉപര്യുപരി വക്ത്രാണാം വ്യാധൂയന്തേ പുനഃ പുനഃ॥53॥
താഃ പതാകാ ഇവോദ്ധൂതാഃ പത്നീനാം രുചിരപ്രഭാഃ।
നാനാവർണസുവർണാനാം വക്ത്രമൂലേഷു രേജിരേ ॥54॥
വവൽഗുശ്ചാത്ര കാസാഞ്ചിത്കുണ്ഡലാനി ശുഭാർചിഷാം ।
മുഖമാരുതസങ്കമ്പൈർമന്ദം മന്ദം ച യോഷിതാം ॥55॥
ശർകരാസവഗന്ധഃ സ പ്രകൃത്യാ സുരഭിഃ സുഖഃ।
താസാം വദനനിഃശ്വാസഃ സിഷേവേ രാവണം തദാ ॥56॥
രാവണാനനശങ്കാശ്ച കാശ്ചിദ്രാവണയോഷിതഃ।
മുഖാനി ച സപത്നീനാമുപാജിഘ്രൻപുനഃ പുനഃ॥57॥
അത്യർഥം സക്തമനസോ രാവണേ താ വരസ്ത്രിയഃ।
അസ്വതന്ത്രാഃ സപത്നീനാം പ്രിയമേവാചരംസ്തദാ ॥58॥
ബാഹൂനുപനിധായാന്യാഃ പാരിഹാര്യവിഭൂഷിതാൻ ।
അംശുകാനി ച രമ്യാണി പ്രമദാസ്തത്ര ശിശ്യിരേ ॥59॥
അന്യാ വക്ഷസി ചാന്യസ്യാസ്തസ്യാഃ കാചിത്പുനർഭുജം ।
അപരാ ത്വങ്കമന്യസ്യാസ്തസ്യാശ്ചാപ്യപരാ കുചൗ ॥60॥
ഊരുപാർശ്വകടീപൃഷ്ഠമന്യോന്യസ്യ സമാശ്രിതാഃ।
പരസ്പരനിവിഷ്ടാംഗ്യോ മദസ്നേഹവശാനുഗാഃ॥61॥
അന്യോന്യസ്യാംഗസംസ്പർശാത്പ്രീയമാണാഃ സുമധ്യമാഃ।
ഏകീകൃതഭുജാഃ സർവാഃ സുഷുപുസ്തത്ര യോഷിതഃ॥62॥
അന്യോന്യഭുജസൂത്രേണ സ്ത്രീമാലാഗ്രഥിതാ ഹി സാ ।
മാലേവ ഗ്രഥിതാ സൂത്രേ ശുശുഭേ മത്തഷട്പദാ ॥63॥
ലതാനാം മാധവേ മാസി ഫുല്ലാനാം വായുസേവനാത് ।
അന്യോന്യമാലാഗ്രഥിതം സംസക്തകുസുമോച്ചയം ॥64॥
പ്രതിവേഷ്ടിതസുസ്കന്ധമന്യോന്യഭ്രമരാകുലം ।
ആസീദ്വനമിവോദ്ധൂതം സ്ത്രീവനം രാവണസ്യ തത് ॥65॥
ഉചിതേഷ്വപി സുവ്യക്തം ന താസാം യോഷിതാം തദാ ।
വിവേകഃ ശക്യ ആധാതും ഭൂഷണാംഗാംബരസ്രജാം ॥63॥
രാവണേ സുഖസംവിഷ്ടേ താഃ സ്ത്രിയോ വിവിധപ്രഭാഃ।
ജ്വലന്തഃ കാഞ്ചനാ ദീപാഃ പ്രേക്ഷന്തോ നിമിഷാ ഇവ ॥67॥
രാജർഷിവിപ്രദൈത്യാനാം ഗന്ധർവാണാം ച യോഷിതഃ।
രക്ഷസാം ചാഭവൻകന്യാസ്തസ്യ കാമവശംഗതാഃ॥68॥
യുദ്ധകാമേന താഃ സർവാ രാവണേന ഹൃതാഃ സ്ത്രിയഃ।
സമദാ മദനേനൈവ മോഹിതാഃ കാശ്ചിദാഗതാഃ॥69॥
ന തത്ര കാശ്ചിത് പ്രമദാഃ പ്രസഹ്യ
	വീര്യോപപന്നേന ഗുണേന ലബ്ധാഃ।
ന ചാന്യകാമാപി ന ചാന്യപൂർവാ
	വിനാ വരാർഹാം ജനകാത്മജാം തു ॥70॥
ന ചാകുലീനാ ന ച ഹീനരൂപാ
	നാദക്ഷിണാ നാനുപചാര യുക്താ ।
ഭാര്യാഭവത്തസ്യ ന ഹീനസത്ത്വാ
	ന ചാപി കാന്തസ്യ ന കാമനീയാ ॥71॥
ബഭൂവ ബുദ്ധിസ്തു ഹരീശ്വരസ്യ
	യദീദൃശീ രാഘവധർമപത്നീ ।
ഇമാ മഹാരാക്ഷസരാജഭാര്യാഃ
	സുജാതമസ്യേതി ഹി സാധുബുദ്ധേഃ॥72॥
പുനശ്ച സോഽചിന്തയദാ്ത്തരൂപോ
	ധ്രുവം വിശിഷ്ടാ ഗുണതോ ഹി സീതാ ।
അഥായമസ്യാം കൃതവാൻ മഹാത്മാ
	ലങ്കേശ്വരഃ കഷ്ടമനാര്യകർമ ॥73॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ നവമഃ സർഗഃ