അഥ ഏകാദശഃ സർഗഃ
അവധൂയ ച താം ബുദ്ധിം ബഭൂവാവസ്ഥിതസ്തദാ ।
ജഗാമ ചാപരാം ചിന്താം സീതാം പ്രതി മഹാകപിഃ॥1॥
ന രാമേണ വിയുക്താ സാ സ്വപ്തുമർഹതി ഭാമിനീ ।
ന ഭോക്തും നാപ്യലങ്കർതും ന പാനമുപസേവിതും ॥2॥
നാന്യം നരമുപസ്ഥാതും സുരാണാമപി ചേശ്വരം ।
ന ഹി രാമസമഃ കശ്ചിദ്വിദ്യതേ ത്രിദശേഷ്വപി ॥3॥
അന്യേയമിതി നിശ്ചിത്യ ഭൂയസ്തത്ര ചചാര സഃ।
പാനഭൂമൗ ഹരിശ്രേഷ്ഠഃ സീതാസന്ദർശർനോത്സുകഃ॥4॥
ക്രീഡിതേനാപരാഃ ക്ലാന്താ ഗീതേന ച തഥാപരാഃ।
നൃത്യേന ചാപരാഃ ക്ലാന്താഃ പാനവിപ്രഹതാസ്തഥാ ॥5॥
മുരജേഷു മൃദംഗേഷു ചേലികാസു ച സംസ്ഥിതാഃ।
തഥാഽഽസ്തരണമുഖ്യേഷു സംവിഷ്ടാശ്ചാപരാഃ സ്ത്രിയഃ॥6॥
അംഗനാനാം സഹസ്രേണ ഭൂഷിതേന വിഭൂഷണൈഃ।
രൂപസംലാപശീലേന യുക്തഗീതാർഥഭാഷിണാ ॥7॥
ദേശകാലാഭിയുക്തേന യുക്തവാക്യാഭിധായിനാ ।
രതാധികേന സംയുക്താം ദദർശ ഹരിയൂഥപഃ॥8॥
അന്യത്രാപി വരസ്ത്രീണാം രുപസംലാപശായിനാം ।
സഹസ്രം യുവതീനാം തു പ്രസുപ്തം സ ദദർശ ഹ ॥9॥
ദേശകാലാഭിയുക്തം തു യുക്തവാക്യാഭിധായി തത് ।
രതാവിരതസംസുപ്തം ദദർശ ഹരിയുഥപഃ॥10॥
താസാം മധ്യേ മഹാബാഹുഃ ശുശുഭേ രാക്ഷസേശ്വരഃ।
ഗോഷ്ഠേ മഹതി മുഖ്യാനാം ഗവാം മധ്യേ യഥാ വൃഷഃ॥11॥
സ രാക്ഷസേന്ദ്രഃ ശുശുഭേ താഭിഃ പരിവൃതഃ സ്വയം ।
കരേണുഭിര്യഥാരണ്യേ പരികീർണോ മഹാദ്വിപഃ॥12॥
സർവകാമൈരുപേതാം ച പാനഭൂമിം മഹാത്മനഃ।
ദദർശ കപിശാർദൂലസ്തസ്യ രക്ഷഃപതേർഗൃഹേ ॥13॥
മൃഗാണാം മഹിഷാണാം ച വരാഹാണാം ച ഭാഗശഃ।
തത്ര ന്യസ്താനി മാംസാനി പാനഭൂമൗ ദദർശ സഃ॥14॥
രൗക്മേഷു ച വിശലേഷു ഭാജനേഷ്വപ്യഭക്ഷിതാൻ ।
ദദർശ കപിശാർദൂലോ മയൂരാൻകുക്കുടാംസ്തഥാ ॥15॥
വരാഹവാധ്രീണസകാന്ദധിസൗവർചലായുതാൻ ।
ശല്യാന്മൃഗമയൂരാംശ്ച ഹനൂമാനന്വവൈക്ഷത ॥16॥
കൃകലാൻ വിവിധാംശ്ഛാഗാഞ്ഛശകാനർധഭക്ഷിതാൻ ।
മഹിഷാനേകശല്യാംശ്ച മേഷാംശ്ച കൃതനിഷ്ഠിതാൻ ॥17॥
ലേഹ്യാനുച്ചാവചാൻ പേയാൻ ഭോജ്യാന്യുഞ്ചാവചാനി ച ।
തഥാമ്ലലവണോത്തംസൈർവിവിധൈ രാഗഖാണ്ഡവൈഃ॥18॥
മഹാനൂപുരകേയൂരൈരപവിദ്ധൈർമഹാധനൈഃ।
പാനഭാജനവിക്ഷിപ്തൈഃ ഫലൈശ്ച വിവിധൈരപി ॥19॥
കൃതപുഷ്പോപഹാരാ ഭൂരധികാം പുഷ്യതി ശ്രിയം ।
തത്ര തത്ര ച വിന്യസ്തൈഃ സുശ്ലിഷ്ടശയനാസനൈഃ॥20॥
പാനഭൂമിർവിനാ വഹ്നിം പ്രദീപ്തേവോപലക്ഷ്യതേ ।
ബഹുപ്രകാരൈർവിവിധൈർവരസംസ്കാരസംസ്കൃതൈഃ॥21॥
മാംസൈഃ കുശലസംയുക്തൈഃ പാനഭൂമിഗതൈഃ പൃഥക് ।
ദിവ്യാഃ പ്രസന്നാവിവിധാഃ സുരാഃ കൃതസുരാ അപി ॥22॥
ശർകരാസവമാധ്വീകാഃ പുഷ്പാസവഫലാസവാഃ।
വാസചൂർണൈശ്ച വിവിധൈർമൃഷ്ടാസ്തൈസ്തൈഃ പൃഥക്പൃഥക് ॥23॥
സന്തതാ ശുശുഭേ ഭൂമിർമാല്യൈശ്ച ബഹുസംസ്ഥിതൈഃ।
ഹിരണ്മയൈശ്ച കലശൈർഭാജനൈഃ സ്ഫാടികൈരപി ॥24॥
ജാംബൂനദമയൈശ്ചാന്യൈഃ കരകൈരഭിസംവൃതാ ।
രാജതേഷു ച കുംഭേഷു ജാംബൂനദമയേഷു ച ॥25॥
പാനശ്രേഷ്ഠാം തഥാ ഭൂമിം കപിസ്തത്ര ദദർശ സഃ।
സോഽപശ്യച്ഛാതകുംഭാനി സീധോർമണിമയാനി ച ॥26॥
താനി താനി ച പൂർണാനി ഭാജനാനി മഹാകപിഃ।
ക്വചിദർധാവശേഷാണി ക്വചിത്പീതാന്യശേഷതഃ॥27॥
ക്വചിന്നൈവ പ്രപീതാനി പാനാനി സ ദദർശ ഹ ।
ക്വചിദ്ഭക്ഷ്യാംശ്ച വിവിധാൻക്വചിത്പാനാനി ഭാഗശഃ॥28॥
ക്വചിദർധാവശേഷാണി പശ്യന്വൈ വിചചാര ഹ ।
ശയനാന്യത്ര നാരീണാം ശൂന്യാനി ബഹുധാ പുനഃ।
പരസ്പരം സമാശ്ലിഷ്യ കാശ്ചിത്സുപ്താവരാംഗനാഃ॥29॥
കാചിച്ച വസ്ത്രമന്യസ്യാ അപഹൃത്യോപഗുഹ്യ ച ।
ഉപഗമ്യാബലാ സുപ്താ നിദ്രാബലപരാജിതാ ॥30॥
താസാമുച്ഛ്വാസവാതേന വസ്ത്രം മാല്യം ച ഗാത്രജം ।
നാത്യർഥം സ്പന്ദതേ ചിത്രം പ്രാപ്യ മന്ദമിവാനിലം ॥31॥
ചന്ദനസ്യ ച ശീതസ്യ ശീധോർമധുരസസ്യ ച ।
വിവിധസ്യ ച മാല്യസ്യ പുഷ്പസ്യ വിവിധസ്യ ച ॥32॥
ബഹുധാ മാരുതസ്തസ്യ ഗന്ധം വിവിധമുദ്വഹൻ ।
സ്നാനാനാം ചന്ദനാനാം ച ധൂപാനാം ചൈവ മൂർഛിതഃ॥33॥
പ്രവവൗ സുരഭിർഗന്ധോ വിമാനേ പുഷ്പകേ തദാ ।
ശ്യാമാവദാതാസ്തത്രാന്യാഃ കാശ്ചിത്കൃഷ്ണാ വരാംഗനാഃ॥34॥
കാശ്ചിത്കാഞ്ചനവർണാംഗ്യഃ പ്രമദാ രാക്ഷസാലയേ ।
താസാം നിദ്രാവശത്വാച്ച മദനേന വിമൂർഛിതം ॥35॥
പദ്മിനീനാം പ്രസുപ്താനാം രൂപമാസീദ്യഥൈവ ഹി ।
ഏവം സർവമശേഷേണ രാവണാന്തഃപുരം കപിഃ।
ദദർശ സ മഹാതേജാ ന ദദർശ ച ജാനകീം ॥36॥
നിരീക്ഷമാണശ്ച തതസ്താഃ സ്ത്രിയഃ സ മഹാകപിഃ।
ജഗാമ മഹതീം ശങ്കാം ധർമസാധ്വസശങ്കിതഃ॥37॥
പരദാരാവരോധസ്യ പ്രസുപ്തസ്യ നിരീക്ഷണം ।
ഇദം ഖലു മമാത്യർഥം ധർമലോപം കരിഷ്യതി ॥38॥
ന ഹി മേ പരദാരാണാം ദൃഷ്ടിർവിഷയവർതിനീ ।
അയം ചാത്ര മയാ ദൃഷ്ടഃ പരദാരപരിഗ്രഹഃ॥39॥
തസ്യ പ്രാദുരഭൂച്ചിന്താപുനരന്യാ മനസ്വിനഃ।
നിശ്ചിതൈകാന്തചിത്തസ്യ കാര്യനിശ്ചയദർശിനീ ॥40॥
കാമം ദൃഷ്ടാ മയാ സർവാ വിശ്വസ്താ രാവണസ്ത്രിയഃ।
ന തു മേ മനസാ കിഞ്ചിദ്വൈകൃത്യമുപപദ്യതേ ॥41॥
മനോ ഹി ഹേതുഃ സർവേഷാമിന്ദ്രിയാണാം പ്രവർതനേ ।
ശുഭാശുഭാസ്വവസ്ഥാസു തച്ച മേ സുവ്യവസ്ഥിതം ॥42॥
നാന്യത്ര ഹി മയാ ശക്യാ വൈദേഹീ പരിമാർഗിതും ।
സ്ത്രിയോ ഹി സ്ത്രീഷു ദൃശ്യന്തേ സദാ സമ്പരിമാർഗണേ ॥43॥
യസ്യ സത്ത്വസ്യ യാ യോനിസ്തസ്യാം തത്പരിമാർഗതേ ।
ന ശക്യം പ്രമദാ നഷ്ടാ മൃഗീഷു പരിമാർഗിതും ॥44॥
തദിദം മാർഗിതം താവച്ഛുദ്ധേന മനസാ മയാ ।
രാവണാന്തഃപുരം സർവം ദൃശ്യതേ ന ച ജാനകീ ॥45॥
ദേവഗന്ധർവകന്യാശ്ച നാഗകന്യാശ്ച വീര്യവാൻ ।
അവേക്ഷമാണോ ഹനുമാന്നൈവാപശ്യത ജാനകീം ॥46॥
താമപശ്യൻകപിസ്തത്ര പശ്യംശ്ചാന്യാ വരസ്ത്രിയഃ।
അപക്രമ്യ തദാ വീരഃ പ്രസ്ഥാതുമുപചക്രമേ ॥47॥
സ ഭൂയഃ സർവതഃ ശ്രീമാൻ മാരുതിര്യത്നമാശ്രിതഃ।
ആപാനഭൂമിമുത്സൃജ്യ താം വിചേതും പ്രചക്രമേ ॥48॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ഏകാദശഃ സർഗഃ