അഥ ഏകോനവിംശഃ സർഗഃ
തസ്മിന്നേവ തതഃ കാലേ രാജപുത്രീ ത്വനിന്ദിതാ ।
രൂപയൗവനസമ്പന്നം ഭൂഷണോത്തമഭൂഷിതം ॥1॥
തതോ ദൃഷ്ട്വൈവ വൈദേഹീ രാവണം രാക്ഷസാധിപം ।
പ്രാവേപത വരാരോഹാ പ്രവാതേ കദലീ യഥാ ॥2॥
ഊരുഭ്യാമുദരം ഛാദ്യ ബാഹുഭ്യാം ച പയോധരൗ ।
ഉപവിഷ്ടാ വിശാലാക്ഷീ രുദതീ വരവർണിനീ ॥3॥
ദശഗ്രീവസ്തു വൈദേഹീം രക്ഷിതാം രാക്ഷസീഗണൈഃ।
ദദർശ ദീനാം ദുഃഖാർതാം നാവം സന്നാമിവാർണവേ ॥4॥
അസംവൃതായാമാസീനാം ധരണ്യാം സംശിതവ്രതാം ।
ഛിന്നാം പ്രപതിതാം ഭൂമൗ ശാഖാമിവ വനസ്പതേഃ॥5॥
മലമണ്ഡനദിഗ്ധാംഗീം മണ്ഡനാർഹാമമണ്ഡനാം ।
മൃണാലീ പങ്കദിഗ്ധേവ വിഭാതി ന വിഭാതി ച ॥6॥
സമീപം രാജസിംഹസ്യ രാമസ്യ വിദിതാത്മനഃ।
സങ്കല്പഹയസംയുക്തൈര്യാന്തീമിവ മനോരഥൈഃ॥7॥
ശുഷ്യന്തീം രുദതീമേകാം ധ്യാനശോകപരായണാം ।
ദുഃഖസ്യാന്തമപശ്യന്തീം രാമാം രാമമനുവ്രതാം ॥8॥
ചേഷ്ടമാനാമഥാവിഷ്ടാം പന്നഗേന്ദ്രവധൂമിവ ।
ധൂപ്യമാനാം ഗ്രഹേണേവ രോഹിണീം ധൂമകേതുനാ ॥9॥
വൃത്തശീലേ കുലേ ജാതാമാചാരവതി ധാർമികേ ।
പുനഃ സംസ്കാരമാപന്നാം ജാതമിവ ച ദുഷ്കുലേ ॥10॥
സന്നാമിവ മഹാകീർതിം ശ്രദ്ധാമിവ വിമാനിതാം ।
പ്രജ്ഞാമിവ പരിക്ഷീണാമാശാം പ്രതിഹതാമിവ ॥11॥
ആയതീമിവ വിധ്വസ്താമാജ്ഞാം പ്രതിഹതാമിവ ।
ദീപ്താമിവ ദിശം കാലേ പൂജാമപഹതാമിവ ॥12॥
പൗർണമാസീമിവ നിശാം തമോഗ്രസ്തേന്ദുമണ്ഡലാം ।
പദ്മിനീമിവ വിധ്വസ്താം ഹതശൂരാം ചമൂമിവ ॥13॥
പ്രഭാമിവ തമോധ്വസ്താമുപക്ഷീണാമിവാപഗാം ।
വേദീമിവ പരാമൃഷ്ടാം ശാന്താമഗ്നിശിഖാമിവ ॥14॥
ഉത്കൃഷ്ടപർണകമലാം വിത്രാസിതവിഹംഗമാം ।
ഹസ്തിഹസ്തപരാമൃഷ്ടാമാകുലാമിവ പദ്മിനീം ॥15॥
പതിശോകാതുരാം ശുഷ്കാം നദീം വിസ്രാവിതാമിവ ।
പരയാ മൃജയാ ഹീനാം കൃഷ്ണപക്ഷേ നിശാമിവ ॥16॥
സുകുമാരീം സുജാതാംഗീം രത്നഗർഭഗൃഹോചിതാം ।
തപ്യമാനാമിവോഷ്ണേന മൃണാലീമചിരോദ്ധൃതാം ॥17॥
ഗൃഹീതാമാലിതാം സ്തംഭേ യൂഥപേന വിനാകൃതാം ।
നിഃശ്വസന്തീം സുദുഃഖാർതാം ഗജരാജവധൂമിവ ॥18॥
ഏകയാ ദീർഘയാ വേണ്യാ ശോഭമാനാമയത്നതഃ।
നീലയാ നീരദാപായേ വനരാജ്യാ മഹീമിവ ॥19॥
ഉപവാസേന ശോകേന ധ്യാനേന ച ഭയേന ച ।
പരിക്ഷീണാം കൃശാം ദീനാമല്പാഹാരാം തപോധനാം ॥20॥
ആയാചമാനാം ദുഃഖാർതാം പ്രാഞ്ജലിം ദേവതാമിവ ।
ഭാവേന രഘുമുഖ്യസ്യ ദശഗ്രീവപരാഭവം ॥21॥
സമീക്ഷമാണാം രുദതീമനിന്ദിതാം
	സുപക്ഷ്മതാമ്രായതശുക്ലലോചനാം ।
അനുവ്രതാം രാമമതീവ മൈഥിലീം
	പ്രലോഭയാമാസ വധായ രാവണഃ॥22॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ഏകോനവിംശഃ സർഗഃ