അഥ പഞ്ചവിംശഃ സർഗഃ
അഥ താസാം വദന്തീനാം പരുഷം ദാരുണം ബഹു ।
രാക്ഷസീനാമസൗമ്യാനാം രുരോദ ജനകാത്മജാ ॥1॥
ഏവമുക്താ തു വൈദേഹീ രാക്ഷസീഭിർമനസ്വിനീ ।
ഉവാച പരമത്രസ്താ ബാഷ്പഗദ്ഗദയാ ഗിരാ ॥2॥
ന മാനുഷീ രാക്ഷസസ്യ ഭാര്യാ ഭവിതുമർഹതി ।
കാമം ഖാദത മാം സർവാ ന കരിഷ്യാമി വോ വചഃ॥3॥
സാ രാക്ഷസീമധ്യഗതാ സീതാ സുരസുതോപമാ ।
ന ശർമ ലേഭേ ശോകാർതാ രാവണേനേവ ഭർത്സിതാ ॥4॥
വേപതേ സ്മാധികം സീതാ വിശന്തീവാംഗമാത്മനഃ।
വനേ യൂഥപരിഭ്രഷ്ടാ മൃഗീ കോകൈരിവാർദിതാ ॥5॥
സാ ത്വശോകസ്യ വിപുലാം ശാഖാമാലംബ്യ പുഷ്പിതാം ।
ചിന്തയാമാസ ശോകേന ഭർതാരം ഭഗ്നമാനസാ ॥6॥
സാ സ്നാപയന്തീ വിപുലൗ സ്തനൗ നേത്രജലസ്രവൈഃ।
ചിന്തയന്തീ ന ശോകസ്യ തദാന്തമധിഗച്ഛതി ॥7॥
സാ വേപമാനാ പതിതാ പ്രവാതേ കദലീ യഥാ ।
രാക്ഷസീനാം ഭയത്രസ്താ വിവർണവദനാഭവത് ॥8॥
തസ്യാഃ സാ ദീർഘബഹുലാ വേപന്ത്യാഃ സീതയാ തദാ ।
ദദൃശേ കമ്പിതാ വേണീ വ്യാലീവ പരിസർപതീ ॥9॥
സാ നിഃശ്വസന്തീ ശോകാർതാ കോപോപഹതചേതനാ ।
ആർതാ വ്യസൃജദശ്രൂണി മൈഥിലീ വിലലാപ ച ॥10॥
ഹാ രാമേതി ച ദുഃഖാർതാ ഹാ പുനർലക്ഷ്മണേതി ച ।
ഹാ ശ്വശ്രൂർമമ കൗസല്യേ ഹാ സുമിത്രേതി ഭാമിനീ ॥11॥
ലോകപ്രവാദഃ സത്യോഽയം പണ്ഡിതൈഃ സമുദാഹൃതഃ।
അകാലേ ദുർലഭോ മൃത്യുഃ സ്ത്രിയാ വാ പുരുഷസ്യ വാ ॥12॥
യത്രാഹമാഭിഃ ക്രൂരാഭീ രാക്ഷസീഭിരിഹാർദിതാ ।
ജീവാമി ഹീനാ രാമേണ മുഹൂർതമപി ദുഃഖിതാ ॥13॥
ഏഷാല്പപുണ്യാ കൃപണാ വിനശിഷ്യാമ്യനാഥവത് ।
സമുദ്രമധ്യേ നൗഃ പൂർണാ വായുവേഗൈരിവാഹതാ ॥14॥
ഭർതാരം തമപശ്യന്തീ രാക്ഷസീവശമാഗതാ ।
സീദാമി ഖലു ശോകേന കൂലം തോയഹതം യഥാ ॥15॥
തം പദ്മദലപത്രാക്ഷം സിംഹവിക്രാന്തഗാമിനം ।
ധന്യാഃ പശ്യന്തി മേ നാഥം കൃതജ്ഞം പ്രിയവാദിനം ॥16॥
സർവഥാ തേന ഹീനായാ രാമേണ വിദിതാത്മനാ ।
തീക്ഷ്ണം വിഷമിവാസ്വാദ്യ ദുർലഭം മമ ജീവനം ॥17॥
കീദൃശം തു മഹാപാപം മയാ ദേഹാന്തരേ കൃതം ।
തേനേദം പ്രാപ്യതേ ഘോരം മഹാദുഃഖം സുദാരുണം ॥18॥
ജീവിതം ത്യക്തുമിച്ഛാമി ശോകേന മഹതാ വൃതാ ।
രാക്ഷസീഭിശ്ച രക്ഷന്ത്യാ രാമോ നാസാദ്യതേ മയാ ॥19॥
ധിഗസ്തു ഖലു മാനുഷ്യം ധിഗസ്തു പരവശ്യതാം ।
ന ശക്യം യത്പരിത്യക്തുമാത്മച്ഛന്ദേന ജീവിതം ॥20॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ പഞ്ചവിംശഃ സർഗഃ