അഥ ഷഡ്വിംശഃ സർഗഃ
പ്രസക്താശ്രുമുഖീ ത്വേവം ബ്രുവതീ ജനകാത്മജാ ।
അധോഗതമുഖീ ബാലാ വിലപ്തുമുപചക്രമേ ॥1॥
ഉന്മത്തേവ പ്രമത്തേവ ഭ്രാന്തചിത്തേവ ശോചതീ ।
ഉപാവൃത്താ കിശോരീവ വിചേഷ്ടന്തീ മഹീതലേ ॥2॥
രാഘവസ്യ പ്രമത്തസ്യ രക്ഷസാ കാമരൂപിണാ ।
രാവണേന പ്രമഥ്യാഹമാനീതാ ക്രോശതീ ബലാത് ॥3॥
രാക്ഷസീവശമാപന്നാ ഭർത്സ്യമാനാ ച ദാരുണം ।
ചിന്തയന്തീ സുദുഃഖാർതാ നാഹം ജീവിതുമുത്സഹേ ॥4॥
നഹി മേ ജീവിതേനാർഥോ നൈവാർഥൈർന ച ഭൂഷണൈഃ।
വസന്ത്യാ രാക്ഷസീമധ്യേ വിനാ രാമം മഹാരഥം ॥5॥
അശ്മസാരമിദം നൂനമഥവാപ്യജരാമരം ।
ഹൃദയം മമ യേനേദം ന ദുഃഖേന വിശീര്യതേ ॥6॥
ധിങ്മാമനാര്യാമസതീം യാഹം തേന വിനാ കൃതാ ।
മുഹൂർതമപി ജീവാമി ജീവിതം പാപജീവികാ ॥7॥
ചരണേനാപി സവ്യേന ന സ്പൃശേയം നിശാചരം ।
രാവണം കിം പുനരഹം കാമയേയം വിഗർഹിതം ॥8॥
പ്രത്യാഖ്യാനം ന ജാനാതി നാത്മാനം നാത്മനഃ കുലം ।
യോ നൃശംസസ്വഭാവേന മാം പ്രാർഥയിതുമിച്ഛതി ॥9॥
ഛിന്നാ ഭിന്നാ പ്രഭിന്നാ വാ ദീപ്താ വാഗ്നൗ പ്രദീപിതാ ।
രാവണം നോപതിഷ്ഠേയം കിം പ്രലാപേന വശ്ചിരം ॥10॥
ഖ്യാതഃ പ്രാജ്ഞഃ കൃതജ്ഞശ്ച സാനുക്രോശശ്ച രാഘവഃ।
സദ്വൃത്തോ നിരനുക്രോശഃ ശങ്കേ മദ്ഭാഗ്യസങ്ക്ഷയാത് ॥11॥
രാക്ഷസാനാം ജനസ്ഥാനേ സഹസ്രാണി ചതുർദശ ।
ഏകേനൈവ നിരസ്താനി സ മാം കിം നാഭിപദ്യതേ ॥12॥
നിരുദ്ധാ രാവണേനാഹമല്പവീര്യേണ രക്ഷസാ ।
സമർഥഃ ഖലു മേ ഭർതാ രാവണം ഹന്തുമാഹവേ ॥13॥
വിരാധോ ദണ്ഡകാരണ്യേ യേന രാക്ഷസപുംഗവഃ।
രണേ രാമേണ നിഹതഃ സ മാം കിം നാഭിപദ്യതേ ॥14॥
കാമം മധ്യേ സമുദ്രസ്യ ലങ്കേയം ദുഷ്പ്രധർഷണാ ।
ന തു രാഘവബാണാനാം ഗതിരോധോ ഭവിഷ്യതി ॥15॥
കിം നു തത്കാരണം യേന രാമോ ദൃഢപരാക്രമഃ।
രക്ഷസാപഹൃതാം ഭാര്യാമിഷ്ടാം യോ നാഭിപദ്യതേ ॥16॥
ഇഹസ്ഥാം മാം ന ജാനീതേ ശങ്കേ ലക്ഷ്മണപൂർവജഃ।
ജാനന്നപി സ തേജസ്വീ ധർഷണാം മർഷയിഷ്യതി ॥17॥
ഹൃതേതി മാം യോഽധിഗത്യ രാഘവായ നിവേദയേത് ।
ഗൃധ്രരാജോഽപി സ രണേ രാവണേന നിപാതിതഃ॥18॥
കൃതം കർമ മഹത്തേന മാം തഥാഭ്യവപദ്യതാ ।
തിഷ്ഠതാ രാവണവധേ വൃദ്ധേനാപി ജടായുഷാ ॥19॥
യദി മാമിഹ ജാനീയാദ്വർതമാനാം ഹി രാഘവഃ।
അദ്യ ബാണൈരഭിക്രുദ്ധഃ കുര്യാല്ലോകമരാക്ഷസം ॥20॥
നിർദഹേച്ച പുരീം ലങ്കാം നിർദഹേച്ച മഹോദധിം ।
രാവണസ്യ ച നീചസ്യ കീർതിം നാമ ച നാശയേത് ॥21॥
തതോ നിഹതനാഥാനാം രാക്ഷസീനാം ഗൃഹേ ഗൃഹേ ।
യഥാഹമേവം രുദതീ തഥാ ഭൂയോ ന സംശയഃ॥22॥
അന്വിഷ്യ രക്ഷസാം ലങ്കാം കുര്യാദ്രാമഃ സലക്ഷ്മണഃ।
നഹി താഭ്യാം രിപുർദൃഷ്ടോ മുഹൂർതമപി ജീവതി ॥23॥
ചിതാധൂമാകുലപഥാ ഗൃധ്രമണ്ഡലമണ്ഡിതാ ।
അചിരേണൈവ കാലേന ശ്മശാനസദൃശീ ഭവേത് ॥24॥
അചിരേണൈവ കാലേന പ്രാപ്സ്യാമ്യേനം മനോരഥം ।
ദുഷ്പ്രസ്ഥാനോഽയമാഭാതി സർവേഷാം വോ വിപര്യയഃ॥25॥
യാദൃശാനി തു ദൃശ്യന്തേ ലങ്കായാമശുഭാനി തു ।
അചിരേണൈവ കാലേന ഭവിഷ്യതി ഹതപ്രഭാ ॥26॥
നൂനം ലങ്കാ ഹതേ പാപേ രാവണേ രാക്ഷസാധിപേ ।
ശോഷമേഷ്യതി ദുർധർഷാ പ്രമദാ വിധവാ യഥാ ॥27॥
പുണ്യോത്സവസമൃദ്ധാ ച നഷ്ടഭർത്രീ സരാക്ഷസാ ।
ഭവിഷ്യതി പുരീ ലങ്കാ നഷ്ടഭർത്രീ യഥാംഗനാ ॥28॥
നൂനം രാക്ഷസകന്യാനാം രുദതീനാം ഗൃഹേ ഗൃഹേ ।
ശ്രോഷ്യാമി നചിരാദേവ ദുഃഖാർതാനാമിഹ ധ്വനിം ॥29॥
സാന്ധകാരാ ഹതദ്യോതാ ഹതരാക്ഷസപുംഗവാ ।
ഭവിഷ്യതി പുരീ ലങ്കാ നിർദഗ്ധാ രാമസായകൈഃ॥30॥
യദി നാമ സ ശൂരോ മാം രാമോ രക്താന്തലോചനഃ।
ജാനീയാദ്വർതമാനാം യാം രാക്ഷസസ്യ നിവേശനേ ॥31॥
അനേന തു നൃശംസേന രാവണേനാധമേന മേ ।
സമയോ യസ്തു നിർദിഷ്ടസ്തസ്യ കാലോഽയമാഗതഃ॥32॥
സ ച മേ വിഹിതോ മൃത്യുരസ്മിൻ ദുഷ്ടേന വർതതേ ।
അകാര്യം യേ ന ജാനന്തി നൈരൃതാഃ പാപകാരിണഃ॥33॥
അധർമാത്തു മഹോത്പാതോ ഭവിഷ്യതി ഹി സാമ്പ്രതം ।
നൈതേ ധർമം വിജാനന്തി രാക്ഷസാഃ പിശിതാശനാഃ॥34॥
ധ്രുവം മാം പ്രാതരാശാർഥം രാക്ഷസഃ കല്പയിഷ്യതി ।
സാഹം കഥം കരിഷ്യാമി തം വിനാ പ്രിയദർശനം ॥35॥
രാമം രക്താന്തനയനമപശ്യന്തീ സുദുഃഖിതാ ।
ക്ഷിപ്രം വൈവസ്വതം ദേവം പശ്യേയം പതിനാ വിനാ ॥36॥
നാജാനാജ്ജീവതീം രാമഃ സ മാം ഭരതപൂർവജഃ।
ജാനന്തൗ തു ന കുര്യാതാം നോർവ്യാം ഹി പരിമാർഗണം ॥37॥
നൂനം മമൈവ ശോകേന സ വീരോ ലക്ഷ്മണാഗ്രജഃ।
ദേവലോകമിതോ യാതസ്ത്യക്ത്വാ ദേഹം മഹീതലേ ॥38॥
ധന്യാ ദേവാഃ സഗന്ധർവാഃ സിദ്ധാശ്ച പരമർഷയഃ।
മമ പശ്യന്തി യേ വീരം രാമം രാജീവലോചനം ॥39॥
അഥവാ നഹി തസ്യാർഥോ ധർമകാമസ്യ ധീമതഃ।
മയാ രാമസ്യ രാജർഷേർഭാര്യയാ പരമാത്മനഃ॥40॥
ദൃശ്യമാനേ ഭവേത് പ്രീതിഃ സൗഹൃദം നാസ്ത്യദൃശ്യതഃ।
നാശയന്തി കൃതഘ്നാസ്തു ന രാമോ നാശയിഷ്യതി ॥41॥
കിം വാ മയ്യഗുണാഃ കേചിത്കിം വാ ഭാഗ്യ ക്ഷയോ ഹി മേ ।
യാ ഹി സീതാ വരാർഹേണ ഹീനാ രാമേണ ഭാമിനീ ॥42॥
ശ്രേയോ മേ ജീവിതാന്മർതും വിഹീനായാ മഹാത്മനാ ।
രാമാദക്ലിഷ്ടചാരിത്രാച്ഛൂരാച്ഛത്രുനിബർഹണാത് ॥43॥
അഥവാ ന്യസ്തശസ്ത്രൗ തൗ വനേ മൂലഫലാശനൗ ।
ഭ്രാതരൗ ഹി നരശ്രേഷ്ഠൗ ചരന്തൗ വനഗോചരൗ ॥44॥
അഥവാ രാക്ഷസേന്ദ്രേണ രാവണേന ദുരാത്മനാ ।
ഛദ്മനാ ഘാതിതൗ ശൂരൗ ഭ്രാതരൗ രാമലക്ഷ്മണൗ ॥45॥
സാഹമേവംവിധേ കാലേ മർതുമിച്ഛാമി സർവതഃ।
ന ച മേ വിഹിതോ മൃത്യുരസ്മിൻ ദുഃഖേഽതിവർതതി ॥46॥
ധന്യാഃ ഖലു മഹാത്മാനോ മുനയഃ സത്യസംമതാഃ।
ജിതാത്മാനോ മഹാഭാഗാ യേഷാം ന സ്തഃ പ്രിയാപ്രിയേ ॥47॥
പ്രിയാന്ന സംഭവേദ്ദുഃഖമപ്രിയാദധികം ഭവേത് ।
താഭ്യാം ഹി തേ വിയുജ്യന്തേ നമസ്തേഷാം മഹാത്മനാം ॥48॥
സാഹം ത്യക്താ പ്രിയേണൈവ രാമേണ വിദിതാത്മനാ ।
പ്രാണാംസ്ത്യക്ഷ്യാമി പാപസ്യ രാവണസ്യ ഗതാ വശം ॥49॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ഷഡ്വിംശഃ സർഗഃ