അഥ ചതുസ്ത്രിംശഃ സർഗഃ
തസ്യാസ്തദ്വചനം ശ്രുത്വാ ഹനൂമാൻ ഹരിപുംഗവഃ।
ദുഃഖാദ്ദുഃഖാഭിഭൂതായാഃ സാന്ത്വമുത്തരമബ്രവീത് ॥1॥
അഹം രാമസ്യ സന്ദേശാദ്ദേവി ദൂതസ്തവാഗതഃ।
വൈദേഹി കുശലീ രാമഃ സ ത്വാം കൗശലമബ്രവീത് ॥2॥
യോ ബ്രാഹ്മമസ്ത്രം വേദാംശ്ച വേദ വേദവിദാം വരഃ।
സ ത്വാം ദാശരഥീ രാമോ ദേവി കൗശലമബ്രവീത് ॥3॥
ലക്ഷ്മണശ്ച മഹാതേജാ ഭർതുസ്തേഽനുചരഃ പ്രിയഃ।
കൃതവാഞ്ഛോകസന്തപ്തഃ ശിരസാ തേഽഭിവാദനം ॥4॥
സാ തയോഃ കുശലം ദേവീ നിശമ്യ നരസിംഹയോഃ।
പ്രതിസംഹൃഷ്ടസർവാംഗീ ഹനൂമന്തമഥാബ്രവീത് ॥5॥
കല്യാണീ ബത ഗാഥേയം ലൗകികീ പ്രതിഭാതി മാ ।
ഏതി ജീവന്തമാനന്ദോ നരം വർഷശതാദപി ॥6॥
തയോഃ സമാഗമേ തസ്മിൻ പ്രീതിരുത്പാദിതാദ്ഭുതാ ।
പരസ്പരേണ ചാലാപം വിശ്വസ്തൗ തൗ പ്രചക്രതുഃ॥7॥
തസ്യാസ്തദ്വചനം ശ്രുത്വാ ഹനൂമാൻ മാരുതാത്മജഃ।
സീതായാഃ ശോകതപ്തായാഃ സമീപമുപചക്രമേ ॥8॥
യഥാ യഥാ സമീപം സ ഹനൂമാനുപസർപതി ।
തഥാ തഥാ രാവണം സാ തം സീതാ പരിശങ്കതേ ॥9॥
അഹോ ധിഗ്ധിക്കൃതമിദം കഥിതം ഹി യദസ്യ മേ ।
രൂപാന്തരമുപാഗമ്യ സ ഏവായം ഹി രാവണഃ॥10॥
താമശോകസ്യ ശാഖാം തു വിമുക്ത്വാ ശോകകർശിതാ ।
തസ്യാമേവാനവദ്യാംഗീ ധരണ്യാം സമുപാവിശത് ॥11॥
അവന്ദത മഹാബാഹുസ്തതസ്താം ജനകാത്മജാം ।
സാ ചൈനം ഭയസന്ത്രസ്താ ഭൂയോ നൈനമുദൈക്ഷത ॥12॥
തം ദൃഷ്ട്വാ വന്ദമാനം ച സീതാ ശശിനിഭാനനാ ।
അബ്രവീദ്ദീർഘമുച്ഛ്വസ്യ വാനരം മധുരസ്വരാ ॥13॥
മായാം പ്രവിഷ്ടോ മായാവീ യദി ത്വം രാവണഃ സ്വയം ।
ഉത്പാദയസി മേ ഭൂയഃ സന്താപം തന്ന ശോഭനം ॥14॥
സ്വം പരിത്യജ്യ രൂപം യഃ പരിവ്രാജകരൂപവാൻ ।
ജനസ്ഥാനേ മയാ ദൃഷ്ടസ്ത്വം സ ഏവ ഹി രാവണഃ॥15॥
ഉപവാസകൃശാം ദീനാം കാമരൂപ നിശാചര ।
സന്താപയസി മാം ഭൂയഃ സന്താപം തന്ന ശോഭനം ॥16॥
അഥവാ നൈതദേവം ഹി യന്മയാ പരിശങ്കിതം ।
മനസോ ഹി മമ പ്രീതിരുത്പന്നാ തവ ദർശനാത് ॥17॥
യദി രാമസ്യ ദൂതസ്ത്വമാഗതോ ഭദ്രമസ്തു തേ ।
പൃച്ഛാമി ത്വാം ഹരിശ്രേഷ്ഠ പ്രിയാ രാമ കഥാ ഹി മേ ॥18॥
ഗുണാൻ രാമസ്യ കഥയ പ്രിയസ്യ മമ വാനര ।
ചിത്തം ഹരസി മേ സൗമ്യ നദീകൂലം യഥാ രയഃ॥19॥
അഹോ സ്വപ്നസ്യ സുഖതാ യാഹമേവ ചിരാഹൃതാ ।
പ്രേഷിതം നാമ പശ്യാമി രാഘവേണ വനൗകസം ॥20॥
സ്വപ്നേഽപി യദ്യഹം വീരം രാഘവം സഹലക്ഷ്മണം ।
പശ്യേയം നാവസീദേയം സ്വപ്നോഽപി മമ മത്സരീ ॥21॥
നാഹം സ്വപ്നമിമം മന്യേ സ്വപ്നേ ദൃഷ്ട്വാ ഹി വാനരം ।
ന ശക്യോഽഭ്യുദയഃ പ്രാപ്തും പ്രാപ്തശ്ചാഭ്യുദയോ മമ ॥22॥
കിം നു സ്യാച്ചിത്തമോഹോഽയം ഭവേദ്വാതഗതിസ്ത്വിയം ।
ഉന്മാദജോ വികാരോ വാ സ്യാദയം മൃഗതൃഷ്ണികാ ॥23॥
അഥവാ നായമുന്മാദോ മോഹോഽപ്യുന്മാദലക്ഷണഃ।
സംബുധ്യേ ചാഹമാത്മാനമിമം ചാപി വനൗകസം ॥24॥
ഇത്യേവം ബഹുധാ സീതാ സമ്പ്രധാര്യ ബലാബലം ।
രക്ഷസാം കാമരൂപത്വാൻ മേനേ തം രാക്ഷസാധിപം ॥25॥
ഏതാം ബുദ്ധിം തദാ കൃത്വാ സീതാ സാ തനുമധ്യമാ ।
ന പ്രതിവ്യാജഹാരാഥ വാനരം ജനകാത്മജാ ॥26॥
സീതായാ നിശ്ചിതം ബുദ്ധ്വാ ഹനൂമാൻ മാരുതാത്മജഃ।
ശ്രോത്രാനുകൂലൈർവചനൈസ്തദാ താം സമ്പ്രഹർഷയൻ ॥27॥
ആദിത്യ ഇവ തേജസ്വീ ലോകകാന്തഃ ശശീ യഥാ ।
രാജാ സർവസ്യ ലോകസ്യ ദേവോ വൈശ്രവണോ യഥാ ॥28॥
വിക്രമേണോപപന്നശ്ച യഥാ വിഷ്ണുർമഹായശാഃ।
സത്യവാദീ മധുരവാഗ്ദേവോ വാചസ്പതിര്യഥാ ॥29॥
രൂപവാൻ സുഭഗഃ ശ്രീമാൻ കന്ദർപ ഇവ മൂർതിമാൻ ।
സ്ഥാനക്രോധേ പ്രഹർതാ ച ശ്രേഷ്ഠോ ലോകേ മഹാരഥഃ॥30॥
ബാഹുച്ഛായാമവഷ്ടബ്ധോ യസ്യ ലോകോ മഹാത്മനഃ।
അപക്രമ്യാശ്രമപദാൻ മൃഗരൂപേണ രാഘവം ॥31॥
ശൂന്യേ യേനാപനീതാസി തസ്യ ദ്രക്ഷ്യസി തത്ഫലം ।
അചിരാദ്രാവണം സംഖ്യേ യോ വധിഷ്യതി വീര്യവാൻ ॥32॥
ക്രോധപ്രമുക്തൈരിഷുഭിർജ്വലദ്ഭിരിവ പാവകൈഃ।
തേനാഹം പ്രേഷിതോ ദൂതസ്ത്വത്സകാശമിഹാഗതഃ॥33॥
ത്വദ്വിയോഗേന ദുഃഖാർതഃ സ ത്വാം കൗശലമബ്രവീത് ।
ലക്ഷ്മണശ്ച മഹാതേജാഃ സുമിത്രാനന്ദവർധനഃ॥34॥
അഭിവാദ്യ മഹാബാഹുഃ സ ത്വാം കൗശലമബ്രവീത് ।
രാമസ്യ ച സഖാ ദേവി സുഗ്രീവോ നാമ വാനരഃ॥35॥
രാജാ വാനരമുഖ്യാനാം സ ത്വാം കൗശലമബ്രവീത് ।
നിത്യം സ്മരതി തേ രാമഃ സസുഗ്രീവഃ സലക്ഷ്മണഃ॥36॥
ദിഷ്ട്യാ ജീവസി വൈദേഹി രാക്ഷസീവശമാഗതാ ।
നചിരാദ്ദ്രക്ഷ്യസേ രാമം ലക്ഷ്മണം ച മഹാരഥം ॥37॥
മധ്യേ വാനരകോടീനാം സുഗ്രീവം ചാമിതൗജസം ।
അഹം സുഗ്രീവസചിവോ ഹനൂമാൻ നാമ വാനരഃ॥38॥
പ്രവിഷ്ടോ നഗരീം ലങ്കാം ലംഘയിത്വാ മഹോദധിം ।
കൃത്വാ മൂർധ്നി പദന്യാസം രാവണസ്യ ദുരാത്മനഃ॥39॥
ത്വാം ദ്രഷ്ടുമുപയാതോഽഹം സമാശ്രിത്യ പരാക്രമം ।
നാഹമസ്മി തഥാ ദേവി യഥാ മാമവഗച്ഛസി ।
വിശങ്കാ ത്യജ്യതാമേഷാ ശ്രദ്ധത്സ്വ വദതോ മമ ॥40॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ചതുസ്ത്രിംശഃ സർഗഃ