അഥ ഷട്ത്രിംശഃ സർഗഃ ഭൂയ ഏവ മഹാതേജാ ഹനൂമാൻ പവനാത്മജഃ। അബ്രവീത് പ്രശ്രിതം വാക്യം സീതാപ്രത്യയകാരണാത് ॥1॥ വാനരോഽഹം മഹാഭാഗേ ദൂതോ രാമസ്യ ധീമതഃ। രാമനാമാങ്കിതം ചേദം പശ്യ ദേവ്യംഗുലീയകം ॥2॥ പ്രത്യയാർഥം തവാനീതം തേന ദത്തം മഹാത്മനാ । സമാശ്വസിഹി ഭദ്രം തേ ക്ഷീണദുഃഖഫലാ ഹ്യസി ॥3॥ ഗൃഹീത്വാ പ്രേക്ഷമാണാ സാ ഭർതുഃ കരവിഭൂഷിതം । ഭർതാരമിവ സമ്പ്രാപ്തം ജാനകീ മുദിതാഭവത് ॥4॥ ചാരു തദ്വദനം തസ്യാസ്താമ്രശുക്ലായതേക്ഷണം । ബഭൂവ ഹർഷോദഗ്രം ച രാഹുമുക്ത ഇവോഡുരാട് ॥5॥ തതഃ സാ ഹ്രീമതീ ബാലാ ഭർതുഃ സന്ദേശഹർഷിതാ । പരിതുഷ്ടാ പ്രിയം കൃത്വാ പ്രശശംസ മഹാകപിം ॥6॥ വിക്രാന്തസ്ത്വം സമർഥസ്ത്വം പ്രാജ്ഞസ്ത്വം വാനരോത്തമ । യേനേദം രാക്ഷസപദം ത്വയൈകേന പ്രധർഷിതം ॥7॥ ശതയോജനവിസ്തീർണഃ സാഗരോ മകരാലയഃ। വിക്രമശ്ലാഘനീയേന ക്രമതാ ഗോഷ്പദീകൃതഃ॥8॥ നഹി ത്വാം പ്രാകൃതം മന്യേ വാനരം വാനരർഷഭ । യസ്യ തേ നാസ്തി സന്ത്രാസോ രാവണാദപി സംഭ്രമഃ॥9॥ അർഹസേ ച കപിശ്രേഷ്ഠ മയാ സമഭിഭാഷിതും । യദ്യസി പ്രേഷിതസ്തേന രാമേണ വിദിതാത്മനാ ॥10॥ പ്രേഷയിഷ്യതി ദുർധർഷോ രാമോ നഹ്യപരീക്ഷിതം । പരാക്രമമവിജ്ഞായ മത്സകാശം വിശേഷതഃ॥11॥ ദിഷ്ട്യാ ച കുശലീ രാമോ ധർമാത്മാ സത്യസഗംരഃ। ലക്ഷ്മണശ്ച മഹാതേജാഃ സുമിത്രാനന്ദവർധനഃ॥12॥ കുശലീ യദി കാകുത്സ്ഥഃ കിം ന സാഗരമേഖലാം । മഹീം ദഹതി കോപേന യുഗാന്താഗ്നിരിവോത്ഥിതഃ॥13॥ അഥവാ ശക്തിമന്തൗ തൗ സുരാണാമപി നിഗ്രഹേ । മമൈവ തു ന ദുഃഖാനാമസ്തി മന്യേ വിപര്യയഃ॥14॥ കച്ചിന്ന വ്യഥതേ രാമഃ കച്ചിന്ന പരിതപ്യതേ । ഉത്തരാണി ച കാര്യാണി കുരുതേ പുരുഷോത്തമഃ॥15॥ കച്ചിന്ന ദീനഃ സംഭ്രാന്തഃ കാര്യേഷു ച ന മുഹ്യതി । കച്ചിത് പുരുഷകാര്യാണി കുരുതേ നൃപതേഃ സുതഃ॥16॥ ദ്വിവിധം ത്രിവിധോപായമുപായമപി സേവതേ । വിജിഗീഷുഃ സുഹൃത് കച്ചിന്മിത്രേഷു ച പരന്തപഃ॥17॥ കച്ചിന്മിത്രാണി ലഭതേ മിത്രൈശ്ചാപ്യഭിഗമ്യതേ । കച്ചിത്കല്യാണമിത്രശ്ച മിത്രൈശ്ചാപി പുരസ്കൃതഃ॥18॥ കച്ചിദാശാസ്തി ദേവാനാം പ്രസാദം പാർഥിവാത്മജഃ। കച്ചിത്പുരുഷകാരം ച ദൈവം ച പ്രതിപദ്യതേ ॥19॥ കച്ചിന്ന വിഗതസ്നേഹോ വിവാസാന്മയി രാഘവഃ। കച്ചിന്മാം വ്യസനാദസ്മാന്മോക്ഷയിഷ്യതി രാഘവഃ॥20॥ സുഖാനാമുചിതോ നിത്യമസുഖാനാമനൂചിതഃ। ദുഃഖമുത്തരമാസാദ്യ കച്ചിദ്രാമോ ന സീദതി ॥21॥ കൗസല്യായാസ്തഥാ കച്ചിത്സുമിത്രായാസ്തഥൈവ ച । അഭീക്ഷ്ണം ശ്രൂയതേ കച്ചിത്കുശലം ഭരതസ്യ ച ॥22॥ മന്നിമിത്തേന മാനാർഹഃ കച്ചിച്ഛോകേന രാഘവഃ। കച്ചിന്നാന്യമനാ രാമഃ കച്ചിന്മാം താരയിഷ്യതി ॥23॥ കച്ചിദക്ഷൗഹിണീം ഭീമാം ഭരതോ ഭ്രാതൃവത്സലഃ। ധ്വജിനീം മന്ത്രിഭിർഗുപ്താം പ്രേഷയിഷ്യതി മത്കൃതേ ॥24॥ വാനരാധിപതിഃ ശ്രീമാൻ സുഗ്രീവഃ കച്ചിദേഷ്യതി । മത്കൃതേ ഹരിഭിർവീരൈർവൃതോ ദന്തനഖായുധൈഃ॥25॥ കച്ചിച്ച ലക്ഷ്മണഃ ശൂരഃ സുമിത്രാനന്ദവർധനഃ। അസ്ത്രവിച്ഛരജാലേന രാക്ഷസാന്വിധമിഷ്യതി ॥26॥ രൗദ്രേണ കച്ചിദസ്ത്രേണ രാമേണ നിഹതം രണേ । ദ്രക്ഷ്യാമ്യല്പേന കാലേന രാവണം സസുഹൃജ്ജനം ॥27॥ കച്ചിന്ന തദ്ധേമസമാനവർണം തസ്യാനനം പദ്മസമാനഗന്ധി । മയാ വിനാ ശുഷ്യതി ശോകദീനം ജലക്ഷയേ പദ്മമിവാതപേന ॥28॥ ധർമാപദേശാത്ത്യജതഃ സ്വരാജ്യം മാം ചാപ്യരണ്യം നയതഃ പദാതേഃ। നാസീദ്വ്യഥാ യസ്യ ന ഭീർന ശോകഃ കച്ചിത്സ ധൈര്യം ഹൃദയേ കരോതി ॥29॥ ന ചാസ്യ മാതാ ന പിതാ ന ചാന്യഃ സ്നേഹാദ്വിശിഷ്ടോഽസ്തി മയാ സമോ വാ । താവദ്ധ്യഹം ദൂത ജിജീവിഷേയം യാവത്പ്രവൃത്തിം ശൃണുയാം പ്രിയസ്യ ॥30॥ ഇതീവ ദേവീ വചനം മഹാർഥം തം വാനരേന്ദ്രം മധുരാർഥമുക്ത്വാ । ശ്രോതും പുനസ്തസ്യ വചോഽഭിരാമം രാമാർഥയുക്തം വിരരാമ രാമാ ॥31॥ സീതായാ വചനം ശ്രുത്വാ മാരുതിർഭീമവിക്രമഃ। ശിരസ്യഞ്ജലിമാധായ വാക്യമുത്തരമബ്രവീത് ॥32॥ ന ത്വാമിഹസ്ഥാം ജാനീതേ രാമഃ കമലലോചനഃ। തേന ത്വാം നാനയത്യാശു ശചീമിവ പുരന്ദരഃ॥33॥ ശ്രുത്വൈവ തു വചോ മഹ്യം ക്ഷിപ്രമേഷ്യതി രാഘവഃ। ചമൂം പ്രകർഷന്മഹതീം ഹര്യൃക്ഷഗണസംയുതാം ॥34॥ വിഷ്ടംഭയിത്വാ ബാണൗഘൈരക്ഷോഭ്യം വരുണാലയം । കരിഷ്യതി പുരീം ലങ്കാം കാകുത്സ്ഥഃ ശാന്തരാക്ഷസാം ॥35॥ തത്ര യദ്യന്തരാ മൃത്യുര്യദി ദേവാഃ മഹാസുരാഃ। സ്ഥാസ്യന്തി പഥി രാമസ്യ സ താനപി വധിഷ്യതി ॥36॥ തവാദർശനജേനാര്യേ ശോകേന പരിപൂരിതഃ। ന ശർമ ലഭതേ രാമഃ സിംഹാർദിത ഇവ ദ്വിപഃ॥37॥ മന്ദരേണ ച തേ ദേവി ശപേ മൂലഫലേന ച । മലയേന ച വിന്ധ്യേന മേരുണാ ദർദുരേണ ച ॥38॥ യഥാ സുനയനം വൽഗു ബിംബോഷ്ഠം ചാരുകുണ്ഡലം । മുഖം ദ്രക്ഷ്യസി രാമസ്യ പൂർണചന്ദ്രമിവോദിതം ॥39॥ ക്ഷിപ്രം ദ്രക്ഷ്യസി വൈദേഹി രാമം പ്രസ്രവണേ ഗിരൗ । ശതക്രതുമിവാസീനം നാകപൃഷ്ഠസ്യ മൂർധനി ॥40॥ ന മാംസം രാഘവോ ഭുങ്ക്തേ ന ചൈവ മധുസേവതേ । വന്യം സുവിഹിതം നിത്യം ഭക്തമശ്നാതി പഞ്ചമം ॥41॥ നൈവ ദംശാന്ന മശകാന്ന കീടാന്ന സരീസൃപാൻ । രാഘവോഽപനയേദ്ഗത്രാത്ത്വദ്ഗതേനാന്തരാത്മനാ ॥42॥ നിത്യം ധ്യാനപരോ രാമോ നിത്യം ശോകപരായണഃ। നാന്യച്ചിന്തയതേ കിഞ്ചിത്സ തു കാമവശം ഗതഃ॥43॥ അനിദ്രഃ സതതം രാമഃ സുപ്തോഽപി ച നരോത്തമഃ। സീതേതി മധുരാം വാണീം വ്യാഹരൻപ്രതിബുധ്യതേ ॥44॥ ദൃഷ്ട്വാ ഫലം വാ പുഷ്പം വാ യച്ചാന്യത്സ്ത്രീമനോഹരം । ബഹുശോ ഹാ പ്രിയേത്യേവം ശ്വസംസ്ത്വാമഭിഭാഷതേ ॥45॥ സ ദേവി നിത്യം പരിതപ്യമാനഃ ത്വാമേവ സീതേത്യഭിഭാഷമാണഃ। ധൃതവ്രതോ രാജസുതോ മഹാത്മാ തവൈവ ലാഭായ കൃതപ്രയത്നഃ॥46॥ സാ രാമസങ്കീർതനവീതശോകാ രാമസ്യ ശോകേന സമാനശോകാ । ശരന്മുഖേനാംബുദശേഷചന്ദ്രാ നിശേവ വൈദേഹസുതാ ബഭൂവ ॥45॥ ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ഷട്ത്രിംശഃ സർഗഃ