അഥ സപ്തചത്വാരിംശഃ സർഗഃ സേനാപതീൻപഞ്ച സ തു പ്രമാപിതാൻ ഹനൂമതാ സാനുചരാൻസവാഹനാൻ । നിശമ്യ രാജാ സമരോദ്ധതോന്മുഖം കുമാരമക്ഷം പ്രസമൈക്ഷതാക്ഷം ॥1॥ സ തസ്യ ദൃഷ്ട്യർപണസമ്പ്രചോദിതഃ പ്രതാപവാൻകാഞ്ചനചിത്രകാർമുകഃ। സമുത്പപാതാഥ സദസ്യുദീരിതോ ദ്വിജാതിമുഖ്യൈർഹവിഷേവ പാവകഃ॥2॥ തതോ മഹാൻ ബാലദിവാകരപ്രഭം പ്രതപ്തജാംബൂനദജാലസന്തതം । രഥാം സമാസ്ഥായ യയൗ സ വീര്യവാൻ മഹാഹരിം തം പ്രതി നൈരൃതർഷഭഃ॥3॥ തതസ്തപഃസംഗ്രഹസഞ്ചയാർജിതം പ്രതപ്തജാംബൂനദജാലചിത്രിതം । പതാകിനം രത്നവിഭൂഷിതധ്വജം മനോജവാഷ്ടാശ്വവരൈഃ സുയോജിതം ॥4॥ സുരാസുരാധൃഷ്യമസംഗചാരിണം തഡിത്പ്രഭം വ്യോമചരം സമാഹിതം । സതൂണമഷ്ടാസിനിബദ്ധബന്ധുരം യഥാക്രമാവേശിതശക്തിതോമരം ॥5॥ വിരാജമാനം പ്രതിപൂർണവസ്തുനാ സഹേമദാമ്നാ ശശിസൂര്യവർചസാ । ദിവാകരാഭം രഥമാസ്ഥിതസ്തതഃ സ നിർജഗാമാമരതുല്യവിക്രമഃ॥6॥ സ പൂരയൻഖം ച മഹീം ച സാചലാം തുരംഗമതംഗമഹാരഥസ്വനൈഃ। ബലൈഃ സമേതൈഃ സഹതോരണസ്ഥിതം സമർഥമാസീനമുപാഗമത്കപിം ॥7॥ സ തം സമാസാദ്യ ഹരിം ഹരീക്ഷണോ യുഗാന്തകാലാഗ്നിമിവ പ്രജാക്ഷയേ । അവസ്ഥിതം വിസ്മിതജാതസംഭ്രമം സമൈക്ഷതാക്ഷോ ബഹുമാനചക്ഷുഷാ ॥8॥ സ തസ്യ വേഗം ച കപേർമഹാത്മനഃ പരാക്രമം ചാരിഷു രാവണാത്മജഃ। വിചാരയൻ സ്വം ച ബലം മഹാബലോ യുഗക്ഷയേ സൂര്യ ഇവാഭിവർധത ॥9॥ സ ജാതമന്യുഃ പ്രസമീക്ഷ്യ വിക്രമം സ്ഥിതഃ സ്ഥിരഃ സംയതി ദുർനിവാരണം । സമാഹിതാത്മാ ഹനുമന്തമാഹവേ പ്രചോദയാമാസ ശിതൈഃ ശരൈസ്ത്രിഭിഃ॥10॥ തതഃ കപിം തം പ്രസമീക്ഷ്യ ഗർവിതം ജിതശ്രമം ശത്രുപരാജയോചിതം । അവൈക്ഷതാക്ഷഃ സമുദീർണമാനസം സബാണപാണിഃ പ്രഗൃഹീതകാർമുകഃ॥11॥ സ ഹേമനിഷ്കാംഗദചാരുകുണ്ഡലഃ സമാസസാദാശു പരാക്രമഃ കപിം । തയോർബഭൂവാപ്രതിമഃ സമാഗമഃ സുരാസുരാണാമപി സംഭ്രമപ്രദഃ॥12॥ രരാസ ഭൂമിർന തതാപ ഭാനുമാൻ വവൗ ന വായുഃ പ്രചചാല ചാചലഃ। കപേഃ കുമാരസ്യ ച വീര്യസംയുഗം നനാദ ച ദ്യൗരുദധിശ്ച ചുക്ഷുഭേ ॥13॥ സ തസ്യ വീരഃ സുമുഖാൻപതത്രിണഃ സുവർണപുംഖാൻസവിഷാനിവോരഗാൻ । സമാധിസംയോഗവിമോക്ഷതത്ത്വവി- ച്ഛരാനഥ ത്രീൻകപിമൂർധ്ന്യതാഡയത് ॥14॥ സ തൈഃ ശരൈർമൂർധ്നി സമം നിപാതിതൈഃ ക്ഷരന്നസൃഗ്ദിഗ്ധവിവൃത്തനേത്രഃ। നവോദിതാദിത്യനിഭഃ ശരാംശുമാൻ വ്യരാജതാദിത്യ ഇവാംശുമാലികഃ॥15॥ തതഃ പ്ലവംഗാധിപമന്ത്രിസത്തമഃ സമീക്ഷ്യ തം രാജവരാത്മജം രണേ । ഉദഗ്രചിത്രായുധചിത്രകാർമുകം ജഹർഷ ചാപൂര്യത ചാഹവോന്മുഖഃ॥16॥ സ മന്ദരാഗ്രസ്ഥ ഇവാംശുമാലീ വിവൃദ്ധകോപോ ബലവീര്യസംവൃതഃ। കുമാരമക്ഷം സബലം സവാഹനം ദദാഹ നേത്രാഗ്നിമരീചിഭിസ്തദാ ॥17॥ തതഃ സ ബാണാസനശക്രകാർമുകഃ ശരപ്രവർഷോ യുധി രാക്ഷസാംബുദഃ। ശരാന്മുമോചാശു ഹരീശ്വരാചലേ ബലാഹകോ വൃഷ്ടിമിവാചലോത്തമേ ॥18॥ കപിസ്തതസ്തം രണചണ്ഡവിക്രമം പ്രവൃദ്ധതേജോബലവീര്യസായകം । കുമാരമക്ഷം പ്രസമീക്ഷ്യ സംയുഗേ നനാദ ഹർഷാദ് ഘനതുല്യനിഃസ്വനഃ॥19॥ സ ബാലഭാവാദ്യുധി വീര്യദർപിതഃ പ്രവൃദ്ധമന്യുഃ ക്ഷതജോപമേക്ഷണഃ। സമാസസാദാപ്രതിമം രണേ കപിം ഗജോ മഹാകൂപമിവാവൃതം തൃണൈഃ॥20॥ സ തേന ബാണൈഃ പ്രസഭം നിപാതിതൈ- ശ്ചകാര നാദം ഘനനാദനിഃസ്വനഃ। സമുത്സഹേനാശു നഭഃ സമാരുജൻ ഭുജോരുവിക്ഷേപണഘോരദർശനഃ॥21॥ തമുത്പതന്തം സമഭിദ്രവദ്ബലീ സ രാക്ഷസാനാം പ്രവരഃ പ്രതാപവാൻ । രഥീ രഥശ്രേഷ്ഠതരഃ കിരഞ്ഛരൈഃ പയോധരഃ ശൈലമിവാശ്മവൃഷ്ടിഭിഃ॥22॥ സ താഞ്ഛരാംസ്തസ്യ ഹരിർവിമോക്ഷയം- ശ്ചചാര വീരഃ പഥി വായുസേവിതേ । ശരാന്തരേ മാരുതവദ്വിനിഷ്പതൻ മനോജവഃ സംയതി ഭീമവിക്രമഃ॥23॥ തമാത്തബാണാസനമാഹവോന്മുഖം ഖമാസ്തൃണന്തം വിവിധൈഃ ശരോത്തമൈഃ। അവൈക്ഷതാക്ഷം ബഹുമാനചക്ഷുഷാ ജഗാമ ചിന്താം സ ച മാരുതാത്മജഃ॥24॥ തതഃ ശരൈർഭിന്നഭുജാന്തരഃ കപിഃ കുമാരവര്യേണ മഹാത്മനാ നദൻ । മഹാഭുജഃ കർമവിശേഷതത്ത്വവിദ് വിചിന്തയാമാസ രണേ പരാക്രമം ॥25॥ അബാലവദ്ബാലദിവാകരപ്രഭഃ കരോത്യയം കർമ മഹന്മഹാബലഃ। ന ചാസ്യ സർവാഹവകർമശാലിനഃ പ്രമാപണേ മേ മതിരത്ര ജായതേ ॥26॥ അയം മഹാത്മാ ച മഹാംശ്ച വീര്യതഃ സമാഹിതശ്ചാതിസഹശ്ച സംയുഗേ । അസംശയം കർമഗുണോദയാദയം സനാഗയക്ഷൈർമുനിഭിശ്ച പൂജിതഃ॥27॥ പരാക്രമോത്സാഹവിവൃദ്ധമാനസഃ സമീക്ഷതേ മാം പ്രമുഖോഽഗ്രതഃ സ്ഥിതഃ। പരാക്രമോ ഹ്യസ്യ മനാംസി കമ്പയേത് സുരാസുരാണാമപി ശീഘ്രകാരിണഃ॥28॥ ന ഖല്വയം നാഭിഭവേദുപേക്ഷിതഃ പരാക്രമോ ഹ്യസ്യ രണേ വിവർധതേ । പ്രമാപണം ഹ്യസ്യ മമാദ്യ രോചതേ ന വർധമാനോഽഗ്നിരുപേക്ഷിതും ക്ഷമഃ॥29॥ ഇതി പ്രവേഗം തു പരസ്യ തർകയൻ സ്വകർമയോഗം ച വിധായ വീര്യവാൻ । ചകാര വേഗം തു മഹാബലസ്തദാ മതിം ച ചക്രേഽസ്യ വധേ തദാനീം ॥30॥ സ തസ്യ താനഷ്ട വരാൻ മഹാഹയാൻ സമാഹിതാൻഭാരസഹാന്വിവർതനേ । ജഘാന വീരഃ പഥി വായുസേവിതേ തലപ്രഹാരൈഃ പവനാത്മജഃ കപിഃ॥31॥ തതസ്തലേനാഭിഹതോ മഹാരഥഃ സ തസ്യ പിംഗാധിപമന്ത്രിനിർജിതഃ। സ ഭഗ്നനീഡഃ പരിവൃത്തകൂബരഃ പപാത ഭൂമൗ ഹതവാജിരംബരാത് ॥32॥ സ തം പരിത്യജ്യ മഹാരഥോ രഥം സകാർമുകഃ ഖഡ്ഗധരഃ ഖമുത്പതൻ । തതോഽഭിയോഗാദൃഷിരുഗ്രവീര്യവാൻ വിഹായ ദേഹം മരുതാമിവാലയം ॥33॥ കപിസ്തതസ്തം വിചരന്തമംബരേ പതത്രിരാജാനിലസിദ്ധസേവിതേ । സമേത്യ തം മാരുതവേഗവിക്രമഃ ക്രമേണ ജഗ്രാഹ ച പാദയോർദൃഢം ॥34॥ സ തം സമാവിധ്യ സഹസ്രശഃ കപി- ര്മഹോരഗം ഗൃഹ്യ ഇവാണ്ഡജേശ്വരഃ। മുമോച വേഗാത്പിതൃതുല്യവിക്രമോ മഹീതലേ സംയതി വാനരോത്തമഃ॥35॥ സ ഭഗ്നബാഹൂരുകടീപയോധരഃ ക്ഷരന്നസൃങിനർമഥിതാസ്ഥിലോചനഃ। സംഭിന്നസന്ധിഃ പ്രവികീർണബന്ധനോ ഹതഃ ക്ഷിതൗ വായുസുതേന രാക്ഷസഃ॥36॥ മഹാകപിർഭൂമിതലേ നിപീഡ്യ തം ചകാര രക്ഷോഽധിപതേർമഹദ്ഭയം । മഹർഷിഭിശ്ചക്രചരൈഃ സമാഗതൈഃ സമേത്യ ഭൂതൈശ്ച സയക്ഷപന്നഗൈഃ। സുരൈശ്ച സേന്ദ്രൈർഭൃശജാതവിസ്മയൈ- ര്ഹതേ കുമാരേ സ കപിർനിരീക്ഷിതഃ॥37॥ നിഹത്യ തം വജ്രിസുതോപമം രണേ കുമാരമക്ഷം ക്ഷതജോപമേക്ഷണം । തദേവ വീരോഽഭിജഗാമ തോരണം കൃതക്ഷണഃ കാല ഇവ പ്രജാക്ഷയേ ॥38॥ ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ സപ്തചത്വാരിംശഃ സർഗഃ