അഥ ദ്വിപഞ്ചാശഃ സർഗഃ
സ തസ്യ വചനം ശ്രുത്വാ വാനരസ്യ മഹാത്മനഃ।
ആജ്ഞാപയദ്വധം തസ്യ രാവണഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ॥1॥
വധേ തസ്യ സമാജ്ഞപ്തേ രാവണേന ദുരാത്മനാ ।
നിവേദിതവതോ ദൗത്യം നാനുമേനേ വിഭീഷണഃ॥2॥
തം രക്ഷോഽധിപതിം ക്രുദ്ധം തച്ച കാര്യമുപസ്ഥിതം ।
വിദിത്വാ ചിന്തയാമാസ കാര്യം കാര്യവിധൗ സ്ഥിതഃ॥3॥
നിശ്ചിതാർഥസ്തതഃ സാമ്നാ പൂജ്യം ശത്രുജിദഗ്രജം ।
ഉവാച ഹിതമത്യർഥം വാക്യം വാക്യവിശാരദഃ॥4॥
ക്ഷമസ്വ രോഷം ത്യജ രാക്ഷസേന്ദ്ര
	പ്രസീദ മേ വാക്യമിദം ശൃണുഷ്വ ।
വധം ന കുർവന്തി പരാവരജ്ഞാ
	ദൂതസ്യ സന്തോ വസുധാധിപേന്ദ്രാഃ॥5॥
രാജന്ധർമവിരുദ്ധം ച ലോകവൃത്തേശ്ച ഗർഹിതം ।
തവ ചാസദൃശം വീര കപേരസ്യ പ്രമാപണം ॥6॥
ധർമജ്ഞശ്ച കൃതജ്ഞശ്ച രാജധർമവിശാരദഃ।
പരാവരജ്ഞോ ഭൂതാനാം ത്വമേവ പരമാർഥവിത് ॥7॥
ഗൃഹ്യന്തേ യദി രോഷേണ ത്വാദൃശോഽപി വിചക്ഷണാഃ।
തതഃ ശാസ്ത്രവിപശ്ചിത്ത്വം ശ്രമ ഏവ ഹി കേവലം ॥8॥
തസ്മാത്പ്രസീദ ശത്രുഘ്ന രാക്ഷസേന്ദ്ര ദുരാസദ ।
യുക്തായുക്തം വിനിശ്ചിത്യ ദൂതദണ്ഡോ വിധീയതാം ॥9॥
വിഭീഷണവചഃ ശ്രുത്വാ രാവണോ രാക്ഷസേശ്വരഃ।
കോപേന  മഹതാഽഽവിഷ്ടോ വാക്യമുത്തരമബ്രവീത് ॥10॥
ന പാപാനാം വധേ പാപം വിദ്യതേ ശത്രുസൂദന ।
തസ്മാദിമം വധിഷ്യാമി വാനരം പാപകാരിണം ॥11॥
അധർമമൂലം ബഹുദോഷയുക്ത-
	മനാര്യജുഷ്ടം വചനം നിശമ്യ ।
ഉവാച വാക്യം പരമാർഥതത്ത്വം
	വിഭീഷണോ ബുദ്ധിമതാം വരിഷ്ഠഃ॥12॥
പ്രസീദ ലങ്കേശ്വര രാക്ഷസേന്ദ്ര
	ധർമാർഥതത്വം വചനം ശൃണുഷ്വ ।
ദൂതാ ന വധ്യാഃ സമയേഷു രാജൻ
	സർവേഷു സർവത്ര വദന്തി സന്തഃ॥13॥
അസംശയം ശത്രുരയം പ്രവൃദ്ധഃ
	കൃതം ഹ്യനേനാപ്രിയമപ്രമേയം ।
ന ദൂതവധ്യാം പ്രവദന്തി സന്തോ
	ദൂതസ്യ ദൃഷ്ടാ ബഹവോ ഹി ദണ്ഡാഃ॥14॥
വൈരൂപ്യമംഗേഷു കശാഭിഘാതോ
	മൗണ്ഡ്യം തഥാ ലക്ഷണസംനിപാതഃ।
ഏതാൻഹി ദൂതേ പ്രവദന്തി ദണ്ഡാൻ
	വധസ്തു ദൂതസ്യ ന നഃ ശ്രുതോഽസ്തി ॥15॥
കഥം ച ധർമാർഥവിനീതബുദ്ധിഃ
	പരാവരപ്രത്യയനിശ്ചിതാർഥഃ।
ഭവദ്വിധഃ കോപവശേ ഹി തിഷ്ഠേത്
	കോപം ന ഗച്ഛന്തി ഹി സത്ത്വവന്തഃ॥16॥
ന ധർമവാദേ ന ച ലോകവൃത്തേ
	ന ശാസ്ത്രബുദ്ധിഗ്രഹണേഷു വാപി ।
വിദ്യേത കശ്ചിത്തവ വീര തുല്യ-
	സ്ത്വം ഹ്യുത്തമഃ സർവസുരാസുരാണാം ॥17॥
പരാക്രമോത്സാഹമനസ്വിനാം ച
	സുരാസുരാണാമപി ദുർജയേന ।
ത്വയാപ്രമേയേണ സുരേന്ദ്രസംഘാ
	ജിതാശ്ച യുദ്ധേഷ്വസകൃന്നരേന്ദ്രാഃ॥18॥
ഇത്ഥംവിധസ്യാമരദൈത്യശത്രോഃ
	ശൂരസ്യ വീരസ്യ തവാജിതസ്യ ।
കുർവന്തി വീരാ മനസാപ്യലീകം
	പ്രാണൈർവിമുക്താ ന തു ഭോഃ പുരാ തേ ॥19॥
ന ചാപ്യസ്യ കപേർഘാതേ കഞ്ചിത്പശ്യാമ്യഹം ഗുണം ।
തേഷ്വയം പാത്യതാം ദണ്ഡോ യൈരയം പ്രേഷിതഃ കപിഃ॥20॥
സാധുർവാ യദി വാസാധുഃ പരൈരേഷ സമർപിതഃ।
ബ്രുവൻപരാർഥം പരവാന്ന ദൂതോ വധമർഹതി ॥21॥
അപി ചാസ്മിൻഹതേ നാന്യം രാജൻ പശ്യാമി ഖേചരം ।
ഇഹ യഃ പുനരാഗച്ഛേത്പരം പാരം മഹോദധേഃ॥22॥
തസ്മാന്നാസ്യ വധേ യത്നഃ കാര്യഃ പരപുരഞ്ജയ ।
ഭവാൻസേന്ദ്രേഷു ദേവേഷു യത്നമാസ്ഥാതുമർഹതി ॥23॥
അസ്മിന്വിനഷ്ടേ ന ഹി ഭൂതമന്യം
	പശ്യാമി യസ്തൗ നരരാജപുത്രൗ ।
യുദ്ധായ യുദ്ധപ്രിയദുർവിനീതാ-
	വുദ്യോജയേദ് വൈ ഭവതാ വിരുദ്ധൗ ॥24॥
പരാക്രമോത്സാഹമനസ്വിനാം ച
	സുരാസുരാണാമപി ദുർജയേന ।
ത്വയാ മനോനന്ദന നൈരൃതാനാം
	യുദ്ധായ നിർനാശയിതും ന യുക്തം ॥25॥
ഹിതാശ്ച ശൂരാശ്ച സമാഹിതാശ്ച
	കുലേഷു ജാതാശ്ച മഹാഗുണേഷു ।
മനസ്വിനഃ ശസ്ത്രഭൃതാം വരിഷ്ഠാഃ
	കോപപ്രശസ്താഃ സുഭൃതാശ്ച യോധാഃ॥26॥
തദേകദേശേ ന ബലസ്യ താവത്
	കേചിത്തവാദേശകൃതോഽദ്യ യാന്തു ।
തൗ രാജപുത്രാവുപഗൃഹ്യ മൂഢൗ
	പരേഷു തേ ഭാവയിതും പ്രഭാവം ॥27॥
നിശാചരാണാമധിപോഽനുജസ്യ
	വിഭീഷണസ്യോത്തമവാക്യമിഷ്ടം ।
ജഗ്രാഹ ബുദ്ധ്യാ സുരലോകശത്രു-
	ര്മഹാബലോ രാക്ഷസരാജമുഖ്യഃ॥28॥
ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ദ്വിപഞ്ചാശഃ സർഗഃ