അഥ ഏകഷഷ്ടിതമഃ സർഗഃ തതോ ജാംബവതോ വാക്യമഗൃഹ്ണന്ത വനൗകസഃ। അംഗദപ്രമുഖാ വീരാ ഹനൂമാംശ്ച മഹാകപിഃ॥1॥ പ്രീതിമന്തസ്തതഃ സർവേ വായുപുത്രപുരഃസരാഃ। മഹേന്ദ്രാഗ്രാത് സമുത്പത്യ പുപ്ലുവുഃ പ്ലവഗർഷഭാഃ॥2॥ മേരുമന്ദരസങ്കാശാ മത്താ ഇവ മഹാഗജാഃ। ഛാദയന്ത ഇവാകാശം മഹാകായാ മഹാബലാഃ॥3॥ സഭാജ്യമാനം ഭൂതൈസ്തമാത്മവന്തം മഹാബലം । ഹനൂമന്തം മഹാവേഗം വഹന്ത ഇവ ദൃഷ്ടിഭിഃ॥4॥ രാഘവേ ചാർഥനിർവൃത്തിം കർതും ച പരമം യശഃ। സമാധായ സമൃദ്ധാർഥാഃ കർമസിദ്ധിഭിരുന്നതാഃ॥5॥ പ്രിയാഖ്യാനോന്മുഖാഃ സർവേ സർവേ യുദ്ധാഭിനന്ദിനഃ। സർവേ രാമപ്രതീകാരേ നിശ്ചിതാർഥാ മനസ്വിനഃ॥6॥ പ്ലവമാനാഃ ഖമാപ്ലുത്യ തതസ്തേ കാനനൗകസഃ। നന്ദനോപമമാസേദുർവനം ദ്രുമശതായുതം ॥7॥ യത്തന്മധുവനം നാമ സുഗ്രീവസ്യാഭിരക്ഷിതം । അധൃഷ്യം സർവഭൂതാനാം സർവഭൂതമനോഹരം ॥8॥ യദ്രക്ഷതി മഹാവീരഃ സദാ ദധിമുഖഃ കപിഃ। മാതുലഃ കപിമുഖ്യസ്യ സുഗ്രീവസ്യ മഹാത്മനഃ॥9॥ തേ തദ്വനമുപാഗമ്യ ബഭൂവുഃ പരമോത്കടാഃ। വാനരാ വാനരേന്ദ്രസ്യ മനഃകാന്തം മഹാവനം ॥10॥ തതസ്തേ വാനരാ ഹൃഷ്ടാ ദൃഷ്ട്വാ മധുവനം മഹത് । കുമാരമഭ്യയാചന്ത മധൂനി മധുപിംഗലാഃ॥11॥ തതഃ കുമാരസ്താന്വൃദ്ധാഞ്ജാംബവത്പ്രമുഖാൻകപീൻ । അനുമാന്യ ദദൗ തേഷാം നിസർഗം മധുഭക്ഷണേ ॥12॥ തേ നിസൃഷ്ടാഃ കുമാരേണ ധീമതാ വാലിസൂനുനാ । ഹരയഃ സമപദ്യന്ത ദ്രുമാൻ മധുകരാകുലാൻ ॥13॥ ഭക്ഷയന്തഃ സുഗന്ധീനി മൂലാനി ച ഫലാനി ച । ജഗ്മുഃ പ്രഹർഷം തേ സർവേ ബഭൂവുശ്ച മദോത്കടാഃ॥14॥ തതശ്ചാനുമതാഃ സർവേ സുസംഹൃഷ്ടാ വനൗകസഃ। മുദിതാശ്ച തതസ്തേ ച പ്രനൃത്യന്തി തതസ്തതഃ॥15॥ ഗായന്തി കേചിത് പ്രഹസന്തി കേചി- ന്നൃത്യന്തി കേചിത് പ്രണമന്തി കേചിത് । പതന്തി കേചിത് പ്രചരന്തി കേചിത് പ്ലവന്തി കേചിത് പ്രലപന്തി കേചിത് ॥16॥ പരസ്പരം കേചിദുപാശ്രയന്തി പരസ്പരം കേചിദതിബ്രുവന്തി । ദ്രുമാദ്ദ്രുമം കേചിദഭിദ്രവന്തി ക്ഷിതൗ നഗാഗ്രാന്നിപതന്തി കേചിത് ॥17॥ മഹീതലാത്കേചിദുദീർണവേഗാ മഹാദ്രുമാഗ്രാണ്യഭിസമ്പതന്തി । ഗായന്തമന്യഃ പ്രഹസന്നുപൈതി ഹസന്തമന്യഃ പ്രരുദന്നുപൈതി ॥18॥ തുദന്തമന്യഃ പ്രണദന്നുപൈതി സമാകുലം തത് കപിസൈന്യമാസീത് । ന ചാത്ര കശ്ചിന്ന ബഭൂവ മത്തോ ന ചാത്ര കശ്ചിന്ന ബഭൂവ ദൃപ്തഃ॥19॥ തതോ വനം തത്പരിഭക്ഷ്യമാണം ദ്രുമാംശ്ച വിധ്വംസിതപത്രപുഷ്പാൻ । സമീക്ഷ്യ കോപാദ്ദധിവക്ത്രനാമാ നിവാരയാമാസ കപിഃ കപീംസ്താൻ ॥20॥ സ തൈഃ പ്രവൃദ്ധൈഃ പരിഭർത്സ്യമാനോ വനസ്യ ഗോപ്താ ഹരിവൃദ്ധവീരഃ। ചകാര ഭൂയോ മതിമുഗ്രതേജാ വനസ്യ രക്ഷാം പ്രതി വാനരേഭ്യഃ॥21॥ ഉവാച കാംശ്ചിത് പരുഷാണ്യഭീത- മസക്തമന്യാംശ്ച തലൈർജഘാന । സമേത്യ കൈശ്ചിത് കലഹം ചകാര തഥൈവ സാമ്നോപജഗാമ കാംശ്ചിത് ॥22॥ സ തൈർമദാദപ്രതിവാര്യവേഗൈ- ര്ബലാച്ച തേന പ്രതിവാര്യമാണൈഃ। പ്രധർഷണേ ത്യക്തഭയൈഃ സമേത്യ പ്രകൃഷ്യതേ ചാപ്യനവേക്ഷ്യ ദോഷം ॥23॥ നഖൈസ്തുദന്തോ ദശനൈർദശന്ത- സ്തലൈശ്ച പാദൈശ്ച സമാപയന്തഃ। മദാത്കപിം തേ കപയഃ സമന്താ- ന്മഹാവനം നിർവിഷയം ച ചക്രുഃ॥24॥ ഇത്യാർഷേ ശ്രീമദ്്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ഏകഷഷ്ടിതമഃ സർഗഃ