அத² அஷ்டாத்ரிம்ஶ꞉ ஸர்க³꞉ தத꞉ ஸ கபிஶார்தூ³ல꞉ தேன வாக்யேன தோஷித꞉। ஸீதாமுவாச தச்ச்²ருத்வா வாக்யம் வாக்யவிஶாரத³꞉॥1॥ யுக்தரூபம் த்வயா தே³வி பா⁴ஷிதம் ஶுப⁴த³ர்ஶனே । ஸத்³ருஶம் ஸ்த்ரீஸ்வபா⁴வஸ்ய ஸாத்⁴வீனாம் வினயஸ்ய ச ॥2॥ ஸ்த்ரீத்வான்ன த்வம் ஸமர்தா²ஸி ஸாக³ரம் வ்யதிவர்திதும் । மாமதி⁴ஷ்டா²ய விஸ்தீர்ணம் ஶதயோஜனமாயதம் ॥3॥ த்³விதீயம் காரணம் யச்ச ப்³ரவீஷி வினயான்விதே । ராமாத³ன்யஸ்ய நார்ஹாமி ஸம்ஸர்க³மிதி ஜானகி ॥4॥ ஏதத்தே தே³வி ஸத்³ருஶம் பத்ந்யாஸ்தஸ்ய மஹாத்மன꞉। கா ஹ்யன்யா த்வாம்ருதே தே³வி ப்³ரூயாத்³வசனமீத்³ருஶம் ॥5॥ ஶ்ரோஷ்யதே சைவ காகுத்ஸ்த²꞉ ஸர்வம் நிரவஶேஷத꞉। சேஷ்டிதம் யத்த்வயா தே³வி பா⁴ஷிதம் ச மமாக்³ரத꞉॥6॥ காரணைர்ப³ஹுபி⁴ர்தே³வி ராம ப்ரியசிகீர்ஷயா । ஸ்னேஹப்ரஸ்கன்னமனஸா மயைதத்ஸமுதீ³ரிதம் ॥7॥ லங்காயா து³ஷ்ப்ரவேஶத்வாத் து³ஸ்தரத்வான்மஹோத³தே⁴꞉। ஸாமர்த்²யாதா³த்மனஶ்சைவ மயைதத்ஸமுதீ³ரிதம் ॥8॥ இச்சா²மி த்வாம் ஸமானேதும் அத்³யைவ ரகு⁴னந்தி³னா । கு³ருஸ்னேஹேன ப⁴க்த்யா ச நான்யதா² தது³தா³ஹ்ருதம் ॥9॥ யதி³ நோத்ஸஹதே யாதும் மயா ஸார்த⁴மனிந்தி³தே । அபி⁴ஜ்ஞானம் ப்ரயச்ச² த்வம் ஜானீயாத்³ராக⁴வோ ஹி யத் ॥10॥ ஏவமுக்தா ஹனுமதா ஸீதா ஸுரஸுதோபமா । உவாச வசனம் மந்த³ம் பா³ஷ்பப்ரக்³ரதி²தாக்ஷரம் ॥11॥ இத³ம் ஶ்ரேஷ்ட²மபி⁴ஜ்ஞானம் ப்³ரூயாஸ்த்வம் து மம ப்ரியம் । ஶைலஸ்ய சித்ரகூடஸ்ய பாதே³ பூர்வோத்தரே பதே³ ॥12॥ தாபஸாஶ்ரமவாஸின்யா꞉ ப்ராஜ்யமூலப²லோத³கே । தஸ்மின்ஸித்³தா⁴ஶ்ரிதே தே³ஶே மந்தா³கின்யவிதூ³ரத꞉॥13॥ தஸ்யோபவநக²ண்டே³ஷு நாநாபுஷ்பஸுக³ந்தி⁴ஷு । விஹ்ருத்ய ஸலிலே க்லின்னோ மமாங்கே ஸமுபாவிஶ꞉॥14॥ ததோ மாம்ஸஸமாயுக்தோ வாயஸ꞉ பர்யதுண்ட³யத் । தமஹம் லோஷ்டமுத்³யம்ய வாரயாமி ஸ்ம வாயஸம் ॥15॥ தா³ரயன்ஸ ச மாம் காக꞉ தத்ரைவ பரிலீயதே । ந சாப்யுபாரமன்மாம்ஸாத் ப⁴க்ஷார்தீ² ப³லிபோ⁴ஜன꞉॥16॥ உத்கர்ஷந்த்யாம் ச ரஶநாம் க்ருத்³தா⁴யாம் மயி பக்ஷிணே । ஸ்ரம்ஸமானே ச வஸனே ததோ த்³ருஷ்டா த்வயா ஹ்யஹம் ॥17॥ த்வயா விஹஸிதா சாஹம் க்ருத்³தா⁴ ஸம்லஜ்ஜிதா ததா³ । ப⁴க்ஷ்ய க்³ருத்³தே⁴ன காகேன தா³ரிதா த்வாமுபாக³தா ॥18॥ தத꞉ ஶ்ராந்தாஹமுத்ஸங்க³ம் ஆஸீனஸ்ய தவாவிஶம் । க்ருத்⁴யந்தீவ ப்ரஹ்ருஷ்டேன த்வயாஹம் பரிஸாந்த்விதா ॥19॥ பா³ஷ்பபூர்ணமுகீ² மந்த³ம் சக்ஷுஷீ பரிமார்ஜதீ । லக்ஷிதாஹம் த்வயா நாத² வாயஸேன ப்ரகோபிதா ॥20॥ பரிஶ்ரமாச்ச ஸுப்தா ஹே ராக⁴வாங்கேऽஸ்ம்யஹம் சிரம் । பர்யாயேண ப்ரஸுப்தஶ்ச மமாங்கே ப⁴ரதாக்³ரஜ꞉॥21॥ ஸ தத்ர புனரேவாத வாயஸ꞉ ஸமுபாக³மத் । தத꞉ ஸுப்தப்ரபு³த்³தா⁴ம் மாம் ராக⁴வாங்காத் ஸமுத்தி²தாம் । வாயஸ꞉ ஸஹஸாக³ம்ய வித³தா³ர ஸ்தனாந்தரே ॥22॥ புன꞉ புனரதோ²த்பத்ய வித³தா³ர ஸ மாம் ப்⁴ருஶம் । தத꞉ ஸமுத்தி²தோ ராமோ முக்தை꞉ ஶோணிதபி³ந்து³பி⁴꞉॥23॥ ஸ மாம் த்³ருஷ்ட்வா மஹாபா³ஹு꞉ விதுன்னாம் ஸ்தனயோஸ்ததா³ । ஆஶீவிஷ இவ க்ருத்³த⁴꞉ ஶ்வஸன் வாக்யமபா⁴ஷத ॥24॥ கேன தே நாக³னாஸோரு விக்ஷதம் வை ஸ்தனாந்தரம் । க꞉ க்ரீட³தி ஸரோஷேண பஞ்சவக்த்ரேண போ⁴கி³னா ॥25॥ வீக்ஷமாணஸ்ததஸ்தம் வை வாயஸம் ஸமவைக்ஷத । நகை²꞉ ஸருதி⁴ரைஸ்தீக்ஷ்ணை꞉ மாமேவாபி⁴முக²ம் ஸ்தி²தம் ॥26॥ புத்ர꞉ கில ஸ ஶக்ரஸ்ய வாயஸ꞉ பததாம் வர꞉। த⁴ராந்தரம் க³த꞉ ஶீக்⁴ரம் பவனஸ்ய க³தௌ ஸம꞉॥27॥ ததஸ்தஸ்மின்மஹாபா³ஹு꞉ கோபஸம்வர்திதேக்ஷண꞉। வாயஸே க்ருதவான்க்ரூராம் மதிம் மதிமதாம் வர꞉॥28॥ ஸ த³ர்ப⁴ஸம்ஸ்தராத்³க்³ருஹ்ய ப்³ரஹ்மணோऽஸ்த்ரேண யோஜயேத் । ஸ தீ³ப்த இவ காலாக்³னி꞉ ஜஜ்வாலாபி⁴முகோ² த்³விஜம் ॥29॥ ஸ தம் ப்ரதீ³ப்தம் சிக்ஷேப த³ர்ப⁴ம் தம் வாயஸம் ப்ரதி । ததஸ்து வாயஸம் த³ர்ப⁴꞉ ஸோऽம்ப³ரேऽனுஜகா³ம ஹ ॥30॥ அனுஸ்ருஷ்டஸ்ததா³ காகோ ஜகா³ம விவிதா⁴ம் க³திம் । த்ராணகாம இமம் லோகம் ஸர்வம் வை விசசார ஹ ॥31॥ ஸ பித்ரா ச பரித்யக்த꞉ ஸர்வைஶ்ச பரமர்ஷிபி⁴꞉। த்ரீம்ல்லோகான்ஸம்பரிக்ரம்ய தமேவ ஶரணம் க³த꞉॥32॥ ஸ தம் நிபதிதம் பூ⁴மௌ ஶரண்ய꞉ ஶரணாக³தம் । வதா⁴ர்ஹமபி காகுத்ஸ்த²꞉ க்ருபயா பர்யபாலயத் ॥33॥ பரித்³யூனம் விவர்ணம் ச பதமானம் தமப்³ரவீத் । மோக⁴ம்மஸ்த்ரம் ந ஶக்யம் து ப்³ராஹ்மம் கர்தும் தது³ச்யதாம் ॥34॥ ததஸ்தஸ்யாக்ஷி காகஸ்ய ஹினஸ்தி ஸ்ம ஸ த³க்ஷிணம் । த³த்த்வா து த³க்ஷிணம் நேத்ரம் ப்ராணேப்⁴ய꞉ பரிரக்ஷித꞉॥35॥ ஸ ராமாய நமஸ்க்ருத்வா ராஜ்ஞே த³ஶரதா²ய ச । விஸ்ருஷ்டஸ்தேன வீரேண ப்ரதிபேதே³ ஸ்வமாலயம் ॥36॥ மத்க்ருதே காகமாத்ரேऽபி ப்³ரஹ்மாஸ்த்ரம் ஸமுதீ³ரிதம் । கஸ்மாத்³யோ மாஹரத்த்வத்த꞉ க்ஷமஸே தம் மஹீபதே ॥37॥ ஸ குருஷ்வ மஹோத்ஸாஹாம் க்ருபாம் மயி நரர்ஷப⁴ । த்வயா நாத²வதீ நாத² ஹ்யநாதா² இவ த்³ருஶ்யதே ॥38॥ ஆந்ருஶம்ஸ்யம் பரோ த⁴ர்ம꞉ த்வத்த ஏவ மயா ஶ்ருதம் । ஜாநாமி த்வாம் மஹாவீர்யம் மஹோத்ஸாஹம் மஹாப³லம் ॥39॥ அபாரபாரமக்ஷோப்⁴யம் கா³ம்பீ⁴ர்யாத்ஸாக³ரோபமம் । ப⁴ர்தாரம் ஸஸமுத்³ராயா த⁴ரண்யா வாஸவோபமம் ॥40॥ ஏவமஸ்த்ரவிதா³ம் ஶ்ரேஷ்டோ² ப³லவான் ஸத்த்வவானபி । கிமர்த²மஸ்த்ரம் ரக்ஷ꞉ஸு ந யோஜயஸி ராக⁴வ ॥41॥ ந நாகா³ நாபி க³ந்த⁴ர்வா ந ஸுரா ந மருத்³க³ணா꞉। ராமஸ்ய ஸமரே வேக³ம் ஶக்தா꞉ ப்ரதிஸமீஹிதும் ॥42॥ தஸ்ய வீர்யவத꞉ கஶ்சித் யத்³யஸ்தி மயி ஸம்ப்⁴ரம꞉। கிமர்த²ம் ந ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணை꞉ க்ஷயம் நயதி ராக்ஷஸான் ॥43॥ ப்⁴ராதுராதே³ஶமாதா³ய லக்ஷ்மணோ வா பரந்தப꞉। கஸ்ய ஹேதோர்ன மாம் வீர꞉ பரித்ராதி மஹாப³ல꞉॥44॥ யதி³ தௌ புருஷவ்யாக்⁴ரௌ வாய்விந்த்³ரஸமதேஜஸௌ । ஸுராணாமபி து³ர்த⁴ர்ஷௌ கிமர்த²ம் மாமுபேக்ஷத꞉॥45॥ மமைவ து³ஷ்க்ருதம் கிஞ்சித் மஹத³ஸ்தி ந ஸம்ஶய꞉। ஸமர்தா²வபி தௌ யன்மாம் நாவேக்ஷேதே பரந்தபௌ ॥46॥ வைதே³ஹ்யா வசனம் ஶ்ருத்வா கருணம் ஸாஶ்ருபா⁴ஷிதம் । அதா²ப்³ரவீன்மஹாதேஜா ஹனுமான் ஹரியூத²ப꞉॥47॥ த்வச்சோ²கவிமுகோ² ராமோ தே³வி ஸத்யேன தே ஶபே । ராமே து³꞉கா²பி⁴பன்னே து லக்ஷ்மண꞉ பரிதப்யதே ॥48॥ கத²ஞ்சித்³ப⁴வதீ த்³ருஷ்டா ந கால꞉ பரிஶோசிதும் । இமம் முஹூர்தம் து³꞉கா²னாம் அந்தம் த்³ரக்ஷ்யஸி ஶோப⁴னே ॥49॥ தாவுபௌ⁴ புருஷவ்யாக்⁴ரௌ ராஜபுத்ரௌ மஹாப³லௌ । த்வத்³த³ர்ஶனக்ருதோத்ஸாஹௌ லோகான் ப⁴ஸ்மீகரிஷ்யத꞉॥50॥ ஹத்த்வா ச ஸமரக்ரூரம் ராவணம் ஸஹபா³ந்த⁴வம் । ராக⁴வஸ்த்வாம் விஶாலாக்ஷி ஸ்வாம் புரீம் ப்ரதி நேஷ்யதி ॥51॥ ப்³ரூஹி யத்³ராக⁴வோ வாச்யோ லக்ஷ்மணஶ்ச மஹாப³ல꞉। ஸுக்³ரீவோ வாபி தேஜஸ்வீ ஹரயோ வா ஸமாக³தா꞉॥52॥ இத்யுக்தவதி தஸ்மிம்ஶ்ச ஸீதா புனரதா²ப்³ரவீத் । கௌஸல்யா லோகப⁴ர்தாரம் ஸுஷுவே யம் மனஸ்வினீ ॥53॥ தம் மமார்தே² ஸுக²ம் ப்ருச்ச² ஶிரஸா சாபி⁴வாத³ய । ஸ்ரஜஶ்ச ஸர்வரத்னானி ப்ரியாயாஶ்ச வராங்க³னா꞉॥54॥ ஐஶ்வர்யம் ச விஶாலாயாம் ப்ருதி²வ்யாமபி து³ர்லப⁴ம் । பிதரம் மாதரம் சைவ ஸம்மான்யாபி⁴ப்ரஸாத்³ய ச ॥55॥ அனுப்ரவ்ரஜிதோ ராமம் ஸுமித்ரா யேன ஸுப்ரஜா꞉। ஆனுகூல்யேன த⁴ர்மாத்மா த்யக்த்வா ஸுக²மனுத்தமம் ॥56॥ அனுக³ச்ச²தி காகுத்ஸ்த²ம் ப்⁴ராதரம் பாலயன்வனே । ஸிம்ஹஸ்கந்தோ⁴ மஹாபா³ஹு꞉ மனஸ்வீ ப்ரியத³ர்ஶன꞉॥57॥ பித்ருவத்³வர்ததே ராமே மாத்ருவன்மாம் ஸமாசரத் । ஹ்ரியமாணாம் ததா³ வீரோ ந து மாம் வேத³ லக்ஷ்மண꞉॥58॥ வ்ருத்³தோ⁴பஸேவீ லக்ஷ்மீவான் ஶக்தோ ந ப³ஹுபா⁴ஷிதா । ராஜபுத்ர꞉ ப்ரியஶ்ரேஷ்ட²꞉ ஸத்³ருஶ꞉ ஶ்வஶுரஸ்ய மே ॥59॥ மத்த꞉ ப்ரியதரோ நித்யம் ப்⁴ராதா ராமஸ்ய லக்ஷ்மண꞉। நியுக்தோ து⁴ரி யஸ்யாம் து தாமுத்³வஹதி வீர்யவான் ॥60॥ யம் த்³ருஷ்ட்வா ராக⁴வோ நைவ வ்ருத்தமார்யமனுஸ்மரத் । ஸ மமார்தா²ய குஶலம் வக்தவ்யோ வசனான்மம ॥61॥ ம்ருது³ர்நித்யம் ஶுசிர்த³க்ஷ꞉ ப்ரியோ ராமஸ்ய லக்ஷ்மண꞉। யதா² ஹி வானரஶ்ரேஷ்ட² து³꞉க²க்ஷயகரோ ப⁴வேத் ॥62॥ த்வமஸ்மின் கார்யநிர்வாஹே ப்ரமாணம் ஹரியூத²ப । ராக⁴வஸ்த்வத்ஸமாரம்பா⁴ன் மயி யத்னபரோ ப⁴வேத் ॥63॥ இத³ம் ப்³ரூயாஶ்ச மே நாத²ம் ஶூரம் ராமம் புன꞉ புன꞉। ஜீவிதம் தா⁴ரயிஷ்யாமி மாஸம் த³ஶரதா²த்மஜ ॥64॥ ஊர்த்⁴வம் மாஸான்ன ஜீவேயம் ஸத்யேனாஹம் ப்³ரவீமி தே । ராவணேனோபருத்³தா⁴ம் மாம் நிக்ருத்யா பாபகர்மணா । த்ராதுமர்ஹஸி வீர த்வம் பாதாலாதி³வ கௌஶிகீம் ॥65॥ ததோ வஸ்த்ரக³தம் முக்த்வா தி³வ்யம் சூடா³மணிம் ஶுப⁴ம் । ப்ரதே³யோ ராக⁴வாயேதி ஸீதா ஹனுமதே த³தௌ³ ॥66॥ ப்ரதிக்³ருஹ்ய ததோ வீரோ மணிரத்னமனுத்தமம் । அங்கு³ல்யா யோஜயாமாஸ நஹ்யஸ்ய ப்ராப⁴வத்³பு⁴ஜ꞉॥67॥ மணிரத்னம் கபிவர꞉ ப்ரதிக்³ருஹ்யாபி⁴வாத்³ய ச । ஸீதாம் ப்ரத³க்ஷிணம் க்ருத்வா ப்ரணத꞉ பார்ஶ்வத꞉ ஸ்தி²த꞉॥68॥ ஹர்ஷேண மஹதா யுக்த꞉ ஸீதாத³ர்ஶனஜேன ஸ꞉। ஹ்ருத³யேன க³தோ ராமம் லக்ஷ்மணம் ச ஸலக்ஷணம் ॥69॥ மணிவரமுபக்³ருஹ்ய தம் மஹார்ஹம் ஜனகந்ருபாத்மஜயா த்⁴ருதம் ப்ரபா⁴வாத் । கி³ரிவரபவனாவதூ⁴தமுக்த꞉ ஸுகி²தமனா꞉ ப்ரதிஸங்க்ரமம் ப்ரபேதே³ ॥70॥ இத்யார்ஷே ஸ்ரீமத்³ராமாயணே வால்மீகீயே ஆதி³காவ்யே ஸுந்த³ரகாண்டே³ அஷ்டாத்ரிம்ஶ꞉ ஸர்க³꞉