అథ చతుర్థః సర్గః స నిర్జిత్య పురీం లఙ్కాం శ్రేష్ఠాం తాం కామరూపిణీమ్ । విక్రమేణ మహాతేజా హనుమాన్ కపిసత్తమః॥1॥ అద్వారేణ మహావీర్యః ప్రాకారమవపుప్లువే । నిశి లఙ్కాం మహాసత్త్వో వివేశ కపికుఞ్జరః॥2॥ ప్రవిశ్య నగరీం లఙ్కాం కపిరాజహితఙ్కరః। చక్రేఽథ పాదం సవ్యం చ శత్రూణాం స తు మూర్ధని ॥3॥ ప్రవిష్టః సత్త్వసమ్పన్నో నిశాయాం మారుతాత్మజః। స మహాపథమాస్థాయ ముక్తపుష్పవిరాజితమ్ ॥4॥ తతస్తు తాం పురీం లఙ్కాం రమ్యామభియయౌ కపిః। హసితోత్కృష్టనినదైస్తూర్యఘోషపురస్కృతైః॥5॥ వజ్రాఙ్కుశనికాశైశ్చ వజ్రజాలవిభూషితైః। గృహమేధైః పురీ రమ్యా బభాసే ద్యౌరివామ్బుదైః॥6॥ ప్రజజ్వాల తదా లఙ్కా రక్షోగణగృహైః శుభైః। సితాభ్రసదృశైశ్చిత్రైః పద్మస్వస్తికసంస్థితైః॥7॥ వర్ధమానగృహైశ్చాపి సర్వతః సువిభూషితైః। తాం చిత్రమాల్యాభరణాం కపిరాజహితఙ్కరః॥8॥ రాఘవార్థే చరన్ శ్రీమాన్ దదర్శ చ ననన్ద చ । భవనాద్భవనం గచ్ఛన్ దదర్శ కపికుఞ్జరః॥9॥ వివిధాకృతిరూపాణి భవనాని తతస్తతః। శుశ్రావ రుచిరం గీతం త్రిస్థానస్వరభూషితమ్ ॥10॥ స్త్రీణాం మదనవిద్ధానాం దివి చాప్సరసామివ । శుశ్రావ కాఞ్చీనినదం నూపురాణాం చ నిఃస్వనమ్ ॥11॥ సోపాననినదాంశ్చాపి భవనేషు మహాత్మనామ్ । ఆస్ఫోటితనినాదాంశ్చ క్ష్వేడితాంశ్చ తతస్తతః॥12॥ శుశ్రావ జపతాం తత్ర మన్త్రాన్ రక్షోగృహేషు వై । స్వాధ్యాయ నిరతాంశ్చైవ యాతుధానాన్దదర్శ సః॥13॥ రావణస్తవసంయుక్తాన్గర్జతో రాక్షసానపి । రాజమార్గం సమావృత్య స్థితం రక్షోగణం మహత్ ॥14॥ దదర్శ మధ్యమే గుల్మే రాక్షసస్య చరాన్ బహూన్ । దీక్షితాన్ జటిలాన్ ముణ్డాన్ గోజినామ్బరవాససః॥15॥ దర్భముష్టిప్రహరణానగ్నికుణ్డాయుధాంస్తథా । కూటముద్గరపాణీంశ్చ దణ్డాయుధధరానపి ॥16॥ ఏకాక్షానేకవర్ణాంశ్చ లమ్బోదరపయోధరాన్ । కరాలాన్భుగ్నవక్త్రాంశ్చ వికటాన్వామనాంస్తథా ॥17॥ ధన్వినః ఖడ్గినశ్చైవ శతఘ్నీ ముసలాయుధాన్ । పరిఘోత్తమహస్తాంశ్చ విచిత్రకవచోజ్జ్వలాన్ ॥18॥ నాతిస్తూలాన్ నాతికృశాన్ నాతిదీర్ఘాతిహ్రస్వకాన్ । నాతిగౌరాన్ నాతికృష్ణాన్నాతికుబ్జాన్న వామనాన్ ॥19॥ విరూపాన్బహురూపాంశ్చ సురూపాంశ్చ సువర్చసః। పతాకినశ్చధ్వజినో దదర్శ వివిధాయుధాన్ ॥20॥ శక్తివృక్షాయుధాంశ్చైవ పట్టిశాశనిధారిణః। క్షేపణీపాశహస్తాంశ్చ దదర్శ స మహాకపిః॥21॥ స్రగ్విణస్త్వనులిప్తాంశ్చ వరాభరణభూషితాన్ । నానవేషసమాయుక్తాన్ యథాస్వైరచరాన్ బహూన్ ॥22॥ తీక్ష్ణశూలధరాంశ్చైవ వజ్రిణశ్చ మహాబలాన్ । శతసాహస్రమవ్యగ్రమారక్షం మధ్యమం కపిః॥23॥ రక్షోఽధిపతినిర్దిష్టం దదర్శాన్తః పురాగ్రతః। స తదా తద్ గృహం దృష్ట్వా మహాహాటకతోరణమ్ ॥24॥ రాక్షసేన్ద్రస్య విఖ్యాతమద్రిమూర్ధ్ని ప్రతిష్ఠితమ్ । పుణ్డరీకావతంసాభిః పరిఖాభిః సమావృతమ్ ॥25॥ ప్రాకారావృతమత్యన్తం దదర్శ స మహాకపిః। త్రివిష్టపనిభం దివ్యం దివ్యనాదవినాదితమ్ ॥26॥ వాజిహ్రేషితసఙ్ఘుష్టం నాదితం భూషణైస్తథా । రథైర్యానైర్విమానైశ్చ తథా హయగజైః శుభైః॥27॥ వారణైశ్చ చతుర్దన్తైః శ్వేతాభ్రనిచయోపమైః। భూషితై రుచిరద్వారం మత్తైశ్చ మృగపక్షిభిః॥28॥ రక్షితం సుమహావీర్యైర్యాతుధానైః సహస్రశః। రాక్షసాధిపతేర్గుప్తమావివేశ గృహం కపిః॥29॥ స హేమజామ్బూనదచక్రవాలం మహార్హముక్తామణి భూషితాన్తమ్్ । పరార్ధ్యకాలాగురుచన్దనార్హం స రావణాన్తః పురమావివేశ ॥30॥ ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే చతుర్థః సర్గః