అథ పఞ్చమః సర్గః
తతః స మధ్యఙ్గతమంశుమన్తం
	జ్యోత్స్నావితానం ముహురుద్వమన్తమ్ ।
దదర్శ ధీమాన్ భువి భానుమన్తం
	గోష్ఠే వృషం మత్తమివ భ్రమన్తమ్ ॥1॥
లోకస్య పాపాని వినాశయన్తం
	మహోదధిం చాపి సమేధయన్తమ్ ।
భూతాని సర్వాణి విరాజయన్తం
	దదర్శ శీతాంశుమథాభియాన్తమ్ ॥2॥
యా భాతి లక్ష్మీర్భువి మన్దరస్థా
	యథా ప్రదోషేషు చ సాగరస్థా ।
తథైవ తోయేషు చ పుష్కరస్థా
	రరాజ సా చారునిశాకరస్థా ॥3॥
హంసో యథా రాజతపఞ్జరస్థః
	సింహో యథా మన్దరకన్దరస్థః।
వీరో యథా గర్వితకుఞ్జరస్థ-
	శ్చన్ద్రోఽపి బభ్రాజ తథామ్బరస్థః॥4॥
స్థితః కకుద్మానివ తీక్ష్ణశృఙ్గో
	మహాచలః శ్వేత ఇవోర్ధ్వశృఙ్గః।
హస్తీవ జామ్బూనదబద్ధశృఙ్గో
	విభాతి చన్ద్రః పరిపూర్ణశృఙ్గః॥5॥
వినష్టశీతామ్బుతుషారపఙ్కో
	మహాగ్రహగ్రాహవినష్టపఙ్కః।
ప్రకాశలక్ష్మ్యాశ్రయనిర్మలాఙ్కో
	రరాజ చన్ద్రో భగవాన్ శశాఙ్కః॥6॥
శిలాతలం ప్రాప్య యథా మృగేన్ద్రో
	మహారణం ప్రాప్య యథా గజేన్ద్రః।
రాజ్యం సమాసాద్య యథా నరేన్ద్ర-
	స్తథాప్రకాశో విరరాజ చన్ద్రః॥7॥
ప్రకాశచన్ద్రోదయనష్టదోషః
	ప్రవృద్ధరక్షః పిశితాశదోషః।
రామాభిరామేరితచిత్తదోషః
	స్వర్గప్రకాశో భగవాన్ప్రదోషః॥8॥
తన్త్రీస్వరాః కర్ణసుఖాః ప్రవృత్తాః
	స్వపన్తి నార్యః పతిభిః సువృత్తాః।
నక్తఞ్చరాశ్చాపి తథా ప్రవృత్తా
	విహర్తుమత్యద్భుతరౌద్రవృత్తాః॥9॥
మత్తప్రమత్తాని సమాకులాని
	రథాశ్వభద్రాసనసఙ్కులాని ।
వీరశ్రియా చాపి సమాకులాని
	దదర్శ ధీమాన్స కపిః కులాని ॥10॥
పరస్పరం చాధికమాక్షిపన్తి
	భుజాంశ్చ పీనానధివిక్షిపన్తి ।
మత్తప్రలాపానధివిక్షిపన్తి
	మత్తాని చాన్యోన్యమధిక్షిపన్తి ॥11॥
రక్షాంసి వక్షాంసి చ విక్షిపన్తి
	గాత్రాణి కాన్తాసు చ విక్షిపన్తి ।
రూపాణి చిత్రాణి చ విక్షిపన్తి
	దృఢాని చాపాని చ విక్షిపన్తి ॥12॥
దదర్శ కాన్తాశ్చ సమాలభన్త్య-
	స్తథాపరాస్తత్ర పునః స్వపన్త్యః।
సురూపవక్త్రాశ్చ తథా హసన్త్యః
	క్రుద్ధాః పరాశ్చాపి వినిఃశ్వసన్త్యః॥13॥
మహాగజైశ్చాపి తథా నదద్భిః
	సుపూజితైశ్చాపి తథా సుసద్భిః।
రరాజ వీరైశ్చ వినిఃశ్వసద్భి-
	ర్హ్రదా భుజఙ్గైరివ నిఃశ్వసద్భిః॥14॥
బుద్ధిప్రధానాన్రుచిరాభిధానాన్
	సంశ్రద్దధానాఞ్జగతః ప్రధానాన్ ।
నానావిధానాన్రుచిరాభిధానాన్
	దదర్శ తస్యాం పురి యాతుధానాన్ ॥15॥
ననన్ద దృష్ట్వా స చ తాన్సురూపాన్
	నానాగుణానాత్మగుణానురూపాన్ ।
విద్యోతమానాన్స చ తాన్సురూపాన్
	దదర్శ కాంశ్చిచ్చ పునర్విరూపాన్ ॥13॥
తతో వరార్హాః సువిశుద్ధభావా-
	స్తేషాం స్త్రియస్తత్ర మహానుభావాః।
ప్రియేషు పానేషు చ సక్తభావా
	దదర్శ తారా ఇవ సుస్వభావాః॥17॥
స్త్రియో జ్వలన్తీస్త్రపయోపగూఢా
	నిశీథకాలే రమణోపగూఢాః।
దదర్శ కాశ్చిత్ప్రమదోపగూఢా
	యథా విహఙ్గా విహగోపగూఢాః॥18॥
అన్యాః పునర్హర్మ్యతలోపవిష్టా-
	స్తత్ర ప్రియాఙ్కేషు సుఖోపవిష్టాః।
భర్తుః పరా ధర్మపరా నివిష్టా
	దదర్శ ధీమాన్మదనోపవిష్టాః॥19॥
అప్రావృతాః కాఞ్చనరాజివర్ణాః
	కాశ్చిత్పరార్ధ్యాస్తపనీయవర్ణాః।
పునశ్చ కాశ్చిచ్ఛశలక్ష్మవర్ణాః
	కాన్తప్రహీణా రుచిరాఙ్గవర్ణాః॥20॥
తతః ప్రియాన్ప్రాప్య మనోఽభిరామాన్
	సుప్రీతియుక్తాః సుమనోఽభిరామాః।
గృహేషు హృష్టాః పరమాభిరామా
	హరిప్రవీరః స దదర్శ రామాః॥21॥
చన్ద్రప్రకాశాశ్చ హి వక్త్రమాలా
	వక్రాః సుపక్ష్మాశ్చ సునేత్రమాలాః।
విభూషణానాం చ దదర్శ మాలాః
	శతహ్రదానామివ చారుమాలాః॥22॥
న త్వేవ సీతాం పరమాభిజాతాం
	పథి స్థితే రాజకులే ప్రజాతామ్ ।
లతాం ప్రఫుల్లామివ సాధుజాతాం
	దదర్శ తన్వీం మనసాభిజాతామ్ ॥23॥
సనాతనే వర్త్మని సంనివిష్టాం
	రామేక్షణీం తాం మదనాభివిష్టామ్ ।
భర్తుర్మనః శ్రీమదనుప్రవిష్టాం
	స్త్రీభ్యః పరాభ్యశ్చ సదా విశిష్టామ్ ॥24॥
ఉష్ణార్దితాం సానుసృతాస్రకణ్ఠీం
	పురా వరార్హోత్తమనిష్కకణ్ఠీమ్ ।
సుజాతపక్ష్మామభిరక్తకణ్ఠీం
	వనే ప్రనృత్తామివ నీలకణ్ఠీమ్ ॥25॥
అవ్యక్తరేఖామివ చన్ద్రలేఖాం
	పాంసుప్రదిగ్ధామివ హేమరేఖామ్ ।
క్షతప్రరూఢామివ వర్ణరేఖాం
	వాయుప్రభుగ్నామివ మేఘరేఖామ్ ॥26॥
సీతామపశ్యన్మనుజేశ్వరస్య
	రామస్య పత్నీం వదతాం వరస్య ।
బభూవ దుఃఖోపహతశ్చిరస్య
	ప్లవఙ్గమో మన్ద ఇవాచిరస్య ॥27॥
ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే పఞ్చమః సర్గః