అథ ద్వాదశః సర్గః
స తస్య మధ్యే భవనస్య సంస్థితో
	లతాగృహాంశ్చిత్రగృహాన్నిశాగృహాన్ ।
జగామ సీతాం ప్రతిదర్శనోత్సుకో
	న చైవ తాం పశ్యతి చారుదర్శనామ్ ॥1॥
స చిన్తయామాస తతో మహాకపిః
	ప్రియామపశ్యన్రఘునన్దనస్య తామ్ ।
ధ్రువం న సీతా ధ్రియతే యథా న మే
	విచిన్వతో దర్శనమేతి మైథిలీ ॥2॥
సా రాక్షసానాం ప్రవరేణ జానకీ
	స్వశీలసంరక్షణతత్పరా సతీ ।
అనేన నూనం ప్రతి దుష్టకర్మణా
	హతా భవేదార్యపథే పరే స్థితా ॥3॥
విరూపరూపా వికృతా వివర్చసో
	మహాననా దీర్ఘవిరూపదర్శనాః।
సమీక్ష్య తా రాక్షసరాజయోషితో
	భయాద్వినష్టా జనకేశ్వరాత్మజా ॥4॥
సీతామదృష్ట్వా హ్యనవాప్య పౌరుషం
	విహృత్య కాలం సహ వానరైశ్చిరమ్ ।
న మేఽస్తి సుగ్రీవసమీపగా గతిః
	సుతీక్ష్ణదణ్డో బలవాంశ్చ వానరః॥5॥
దృష్టమన్తఃపురం సర్వం దృష్టా రావణయోషితః।
న సీతా దృశ్యతే సాధ్వీ వృథా జాతో మమ శ్రమః॥6॥
కిం ను మాం వానరాః సర్వే గతం వక్ష్యన్తి సఙ్గతాః।
గత్వా తత్ర త్వయా వీర కిం కృతం తద్వదస్వ నః॥7॥
అదృష్ట్వా కిం ప్రవక్ష్యామి తామహం జనకాత్మజామ్ ।
ధ్రువం ప్రాయముపాసిష్యే కాలస్య వ్యతివర్తనే ॥8॥
కిం వా వక్ష్యతి వృద్ధశ్చ జామ్బవానఙ్గదశ్చ సః।
గతం పారం సముద్రస్య వానరాశ్చ సమాగతాః॥9॥
అనిర్వేదః శ్రియో మూలమనిర్వేదః పరం సుఖమ్ ।
అనిర్వేదో హి సతతం సర్వార్థేషు ప్రవర్తకః॥10॥
కరోతి సఫలం జన్తోః కర్మ యచ్చ కరోతి సః।
తస్మాదనిర్వేదకరం యత్నం చేష్టేఽహముత్తమమ్ ॥11॥
భూయస్తత్ర విచేష్యామి న యత్ర విచయః కృతః।
అదృష్టాంశ్చ విచేష్యామి దేశాన్రావణపాలితాన్ ॥12॥
ఆపానశాలా విచితాస్తథా పుష్పగృహాణి చ ।
చిత్రశాలాశ్చ విచితా భూయః క్రీడాగృహాణి చ ॥13॥
నిష్కుటాన్తరరథ్యాశ్చ విమానాని చ సర్వశః।
ఇతి సఞ్చిన్త్య భూయోఽపి విచేతుముపచక్రమే ॥14॥
భూమీగృహాంశ్చైత్యగృహాన్గృహాతిగృహకానపి ।
ఉత్పతన్నిపతంశ్చాపి తిష్ఠన్గచ్ఛన్పునః క్వచిత్ ॥15॥
అపవృణ్వంశ్చ ద్వారాణి కపాటాన్యవఘట్టయన్ ।
ప్రవిశన్నిష్పతంశ్చాపి ప్రపతన్నుత్పతన్నివ ॥16॥
సర్వమప్యవకాశం స విచచార మహాకపిః।
చతురఙ్గులమాత్రోఽపి నావకాశః స విద్యతే ।
రావణాన్తఃపురే తస్మిన్యం కపిర్న జగామ సః॥17॥
ప్రాకరాన్తరవీథ్యశ్చ వేదికశ్చైత్యసంశ్రయాః।
శ్వభ్రాశ్చ పుష్కరిణ్యశ్చ సర్వం తేనావలోకితమ్ ॥18॥
రాక్షస్యో వివిధాకారా విరూపా వికృతాస్తథా ।
దృష్టా హనుమతా తత్ర న తు సా జనకాత్మజా ॥19॥
రూపేణాప్రతిమా లోకే పరా విద్యాధరస్త్రియః।
దృష్టా హనుమతా తత్ర న తు రాఘవనన్దినీ ॥20॥
నాగకన్యా వరారోహాః పూర్ణచన్ద్రనిభాననాః।
దృష్టా హనుమతా తత్ర న తు సా జనకాత్మజా ॥21॥
ప్రమథ్య రాక్షసేన్ద్రేణ నాగకన్యా బలాద్ధృతాః।
దృష్టా హనుమతా తత్ర న సా జనకనన్దినీ ॥22॥
సోఽపశ్యంస్తాం మహాబాహుః పశ్యంశ్చాన్యా వరస్త్రియః।
విషసాద మహాబాహుర్హనూమాన్మారుతాత్మజః॥23॥
ఉద్యోగం వానరేన్ద్రాణాం ప్లవనం సాగరస్య చ ।
వ్యర్థం వీక్ష్యానిలసుతశ్చిన్తాం పునరుపాగతః॥24॥
అవతీర్య విమానాచ్చ హనూమాన్మారుతాత్మజః।
చిన్తాముపజగామాథ శోకోపహతచేతనః॥25॥
ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే ద్వాదశః సర్గః