అథ అష్టాదశః సర్గః
తథా విప్రేక్షమాణస్య వనం పుష్పితపాదపమ్ ।
విచిన్వతశ్చ వైదేహీం కిఞ్చిచ్ఛేషా నిశాభవత్ ॥1॥
షడఙ్గవేదవిదుషాం క్రతుప్రవరయాజినామ్ ।
శుశ్రావ బ్రహ్మఘోషాన్ స విరాత్రే బ్రహ్మరక్షసామ్ ॥2॥
అథ మఙ్గలవాదిత్రైః శబ్దైః శ్రోత్రమనోహరైః।
ప్రాబోధ్యత మహాబాహుర్దశగ్రీవో మహాబలః॥3॥
విబుధ్య తు మహాభాగో రాక్షసేన్ద్రః ప్రతాపవాన్ ।
స్రస్తమాల్యామ్బరధరో వైదేహీమన్వచిన్తయత్ ॥4॥
భృశం నియుక్తస్తస్యాం చ మదనేన మదోత్కటః।
న తు తం రాక్షసః కామం శశాకాత్మని గూహితుమ్ ॥5॥
స సర్వాభరణైర్యుక్తో బిభ్రచ్ఛ్రియమనుత్తమామ్ ।
తాం నగైర్వివిధైర్జుష్టాం సర్వపుష్పఫలోపగైః॥6॥
వృతాం పుష్కరిణీభిశ్చ నానాపుష్పోపశోభితామ్ ।
సదా మత్తైశ్చ విహగైర్విచిత్రాం పరమాద్భుతైః॥7॥
ఈహామృగైశ్చ వివిధైర్వృతాం దృష్టిమనోహరైః।
వీథీః సమ్ప్రేక్షమాణశ్చ మణికాఞ్చనతోరణామ్ ॥8॥
నానామృగగణాకీర్ణాం ఫలైః ప్రపతితైర్వృతామ్ ।
అశోకవనికామేవ ప్రావిశత్సన్తతద్రుమామ్ ॥9॥
అఙ్గనాశతమాత్రం తు తం వ్రజన్తమనువ్రజన్ ।
మహేన్ద్రమివ పౌలస్త్యం దేవగన్ధర్వయోషితః॥10॥
దీపికాః కాఞ్చనీః కాశ్చిజ్జగృహుస్తత్ర యోషితః।
బాలవ్యజనహస్తాశ్చ తాలవృన్తాని చాపరాః॥11॥
కాఞ్చనైశ్చైవ భృఙ్గారైర్జహ్రుః సలిలమగ్రతః।
మణ్డలాగ్రా బృసీశ్చైవ గృహ్యాన్యాః పృష్ఠతో యయుః॥12॥
కాచిద్రత్నమయీం పాత్రీం పూర్ణాం పానస్య భ్రాజతీమ్ ।
దక్షిణా దక్షిణేనైవ తదా జగ్రాహ పాణినా ॥13॥
రాజహంసప్రతీకాశం ఛత్రం పూర్ణశశిప్రభమ్ ।
సౌవర్ణదణ్డమపరా గృహీత్వా పృష్ఠతో యయౌ ॥14॥
నిద్రామదపరీతాక్ష్యో రావణస్యోత్తమస్త్రియః।
అనుజగ్ముః పతిం వీరం ఘనం విద్యుల్లతా ఇవ ॥15॥
వ్యావిద్ధహారకేయూరాః సమామృదితవర్ణకాః।
సమాగలితకేశాన్తాః సస్వేదవదనాస్తథాః॥16॥
ఘూర్ణన్త్యో మదశేషేణ నిద్రయా చ శుభాననాః।
స్వేదక్లిష్టాఙ్గకుసుమాః సుమాల్యాకులమూర్ధజాః॥17॥
ప్రయాన్తం నైర్ఋతపతిం నార్యో మదిరలోచనాః।
బహుమానాచ్చ కామాచ్చ ప్రియభార్యాస్తమన్వయుః॥18॥
స చ కామపరాధీనః పతిస్తాసాం మహాబలః।
సీతాసక్తమనా మన్దో మన్దాఞ్చితగతిర్బభౌ ॥19॥
తతః కాఞ్చీనినాదం చ నూపురాణాం చ నిఃస్వనమ్ ।
శుశ్రావ పరమస్త్రీణాం కపిర్మారుతనన్దనః॥20॥
తం చాప్రతిమకర్మాణమచిన్త్యబలపౌరుషమ్ ।
ద్వారదేశమనుప్రాప్తం దదర్శ హనుమాన్ కపిః॥21॥
దీపికాభిరనేకాభిః సమన్తాదవభాసితమ్ ।
గన్ధతైలావసిక్తాభిర్ధ్రియమాణాభిరగ్రతః॥22॥
కామదర్పమదైర్యుక్తం జిహ్మతామ్రాయతేక్షణమ్ ।
సమక్షమివ కన్దర్పమపవిద్ధశరాసనమ్ ॥23॥
మథితామృతఫేనాభమరజో వస్త్రముత్తమమ్ ।
సపుష్పమవకర్షన్తం విముక్తం సక్తమఙ్గదే ॥24॥
తం పత్రవిటపే లీనః పత్రపుష్పశతావృతః।
సమీపముపసఙ్క్రాన్తం విజ్ఞాతుముపచక్రమే ॥25॥
అవేక్షమాణస్తు తదా దదర్శ కపికుఞ్జరః।
రూపయౌవనసమ్పన్నా రావణస్య వరస్త్రియః॥26॥
తాభిః పరివృతో రాజా సురూపాభిర్మహాయశాః।
తన్మృగద్విజసఙ్ఘుష్టం ప్రవిష్టః ప్రమదావనమ్ ॥27॥
క్షీబో విచిత్రాభరణః శఙ్కుకర్ణో మహాబలః।
తేన విశ్రవసః పుత్రః స దృష్టో రాక్షసాధిపః॥28॥
వృతః పరమనారీభిస్తారాభిరివ చన్ద్రమాః।
తం దదర్శ మహాతేజాస్తేజోవన్తం మహాకపిః॥29॥
రావణోఽయం మహాబాహురితి సఞ్చిన్త్య వానరః।
సోఽయమేవ పురా శేతే పురమధ్యే గృహోత్తమే ।
అవప్లుతో మహాతేజా హనూమాన్మారుతాత్మజః॥30॥
స తథాప్యుగ్రతేజాః స నిర్ధూతస్తస్య తేజసా ।
పత్రే గుహ్యాన్తరే సక్తో మతిమాన్ సంవృతోఽభవత్ ॥31॥
స తామసితకేశాన్తాం సుశ్రోణీం సంహతస్తనీమ్ ।
దిదృక్షురసితాపాఙ్గీముపావర్తత రావణః॥32॥
ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే అష్టాదశః సర్గః