అథ ఏకవింశః సర్గః తస్య తద్వచనం శ్రుత్వా సీతా రౌద్రస్య రక్షసః। ఆర్తా దీనస్వరా దీనం ప్రత్యువాచ తతః శనైః॥1॥ దుఃఖార్తా రుదతీ సీతా వేపమానా తపస్వినీ । చిన్తయన్తీ వరారోహా పతిమేవ పతివ్రతా ॥2॥ తృణమన్తరతః కృత్వా ప్రత్యువాచ శుచిస్మితా । నివర్తయ మనో మత్తః స్వజనే క్రియతాం మనః॥3॥ న మాం ప్రార్థయితుం యుక్తస్త్వం సిద్ధిమివ పాపకృత్ । అకార్యం న మయా కార్యమేకపత్న్యా విగర్హితమ్ ॥4॥ కులం సమ్ప్రాప్తయా పుణ్యం కులే మహతి జాతయా । ఏవముక్త్వా తు వైదేహీ రావణం తం యశస్వినీ ॥5॥ రావణం పృష్ఠతః కృత్వా భూయో వచనమబ్రవీత్ । నాహమౌపయికీ భార్యా పరభార్యా సతీ తవ ॥6॥ సాధు ధర్మమవేక్షస్వ సాధు సాధువ్రతం చర । యథా తవ తథాన్యేషాం రక్ష్యా దారా నిశాచర ॥7॥ ఆత్మానముపమాం కృత్వా స్వేషు దారేషు రమ్యతామ్ । అతుష్టం స్వేషు దారేషు చపలం చపలేన్ద్రియమ్ । నయన్తి నికృతిప్రజ్ఞం పరదారాః పరాభవమ్ ॥8॥ ఇహ సన్తో న వా సన్తి సతో వా నానువర్తసే । యథా హి విపరీతా తే బుద్ధిరాచారవర్జితా ॥9॥ వచో మిథ్యా ప్రణీతాత్మా పథ్యముక్తం విచక్షణైః। రాక్షసానామభావాయ త్వం వా న ప్రతిపద్యసే ॥10॥ అకృతాత్మానమాసాద్య రాజానమనయే రతమ్ । సమృద్ధాని వినశ్యన్తి రాష్ట్రాణి నగరాణి చ ॥11॥ తథైవ త్వాం సమాసాద్య లఙ్కా రత్నౌఘ సఙ్కులా । అపరాధాత్తవైకస్య నచిరాద్వినశిష్యతి ॥12॥ స్వకృతైర్హన్యమానస్య రావణాదీర్ఘదర్శినః। అభినన్దన్తి భూతాని వినాశే పాపకర్మణః॥13॥ ఏవం త్వాం పాపకర్మాణం వక్ష్యన్తి నికృతా జనాః। దిష్ట్యైతద్వ్యసనం ప్రాప్తో రౌద్ర ఇత్యేవ హర్షితాః॥14॥ శక్యా లోభయితుం నాహమైశ్వర్యేణ ధనేన వా । అనన్యా రాఘవేణాహం భాస్కరేణ యథా ప్రభా ॥15॥ ఉపధాయ భుజం తస్య లోకనాథస్య సత్కృతమ్ । కథం నామోపధాస్యామి భుజమన్యస్య కస్యచిత్ ॥16॥ అహమౌపయికీ భార్యా తస్యైవ చ ధరాపతేః। వ్రతస్నాతస్య విద్యేవ విప్రస్య విదితాత్మనః॥17॥ సాధు రావణ రామేణ మాం సమానయ దుఃఖితామ్ । వనే వాసితయా సార్ధం కరేణ్వేవ గజాధిపమ్ ॥18॥ మిత్రమౌపయికం కర్తుం రామః స్థానం పరీప్సతా । బన్ధం చానిచ్ఛతా ఘోరం త్వయాసౌ పురుషర్షభః॥19॥ విదితః స హి ధర్మజ్ఞః శరణాగతవత్సలః। తేన మైత్రీ భవతు తే యది జీవితుమిచ్ఛసి ॥20॥ ప్రసాదయస్వ త్వం చైనం శరణాగతవత్సలమ్ । మాం చాస్మై ప్రయతో భూత్వా నిర్యాతయితుమర్హసి ॥21॥ ఏవం హి తే భవేత్ స్వస్తి సమ్ప్రదాయ రఘూత్తమే । అన్యథా త్వం హి కుర్వాణః పరాం ప్రాప్స్యసి చాపదమ్ ॥22॥ వర్జయేద్వజ్రముత్సృష్టం వర్జయేదన్తకశ్చిరమ్ । త్వద్విధం న తు సఙ్క్రుద్ధో లోకనాథః స రాఘవః॥23॥ రామస్య ధనుషః శబ్దం శ్రోష్యసి త్వం మహాస్వనమ్ । శతక్రతువిసృష్టస్య నిర్ఘోషమశనేరివ ॥24॥ ఇహ శీఘ్రం సుపర్వాణో జ్వలితాస్యా ఇవోరగాః। ఇషవో నిపతిష్యన్తి రామలక్ష్మణలక్షితాః॥25॥ రక్షాంసి నిహనిష్యన్తః పుర్యామస్యాం న సంశయః। అసమ్పాతం కరిష్యన్తి పతన్తః కఙ్కవాససః॥26॥ రాక్షసేన్ద్రమహాసర్పాన్స రామగరుడో మహాన్ । ఉద్ధరిష్యతి వేగేన వైనతేయ ఇవోరగాన్ ॥27॥ అపనేష్యతి మాం భర్తా త్వత్తః శీఘ్రమరిన్దమః। అసురేభ్యః శ్రియం దీప్తాం విష్ణుస్త్రిభిరివ క్రమైః॥28॥ జనస్థానే హతస్థానే నిహతే రక్షసాం బలే । అశక్తేన త్వయా రక్షః కృతమేతదసాధు వై ॥29॥ ఆశ్రమం తత్తయోః శూన్యం ప్రవిశ్య నరసింహయోః। గోచరం గతయోర్భ్రాత్రోరపనీతా త్వయాధమ ॥30॥ న హి గన్ధముపాఘ్రాయ రామలక్ష్మణయోస్త్వయా । శక్యం సన్దర్శనే స్థాతుం శునా శార్దూలయోరివ ॥31॥ తస్య తే విగ్రహే తాభ్యాం యుగగ్రహణమస్థిరమ్ । వృత్రస్యేవేన్ద్రబాహుభ్యాం బాహోరేకస్య విగ్రహే ॥32॥ క్షిప్రం తవ స నాథో మే రామః సౌమిత్రిణా సహ । తోయమల్పమివాదిత్యః ప్రాణానాదాస్యతే శరైః॥33॥ గిరిం కుబేరస్య గతోఽథవాలయం సభాం గతో వా వరుణస్య రాజ్ఞః। అసంశయం దాశరథేర్విమోక్ష్యసే మహాద్రుమః కాలహతోఽశనేరివ ॥34॥ ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే ఏకవింశః సర్గః