అథ త్రయోవింశః సర్గః ఇత్యుక్త్వా మైథిలీం రాజా రావణః శత్రురావణః। సన్దిశ్య చ తతః సర్వా రాక్షసీర్నిర్జగామ హ ॥1॥ నిష్క్రాన్తే రాక్షసేన్ద్రే తు పునరన్తఃపురం గతే । రాక్షస్యో భీమరూపాస్తాః సీతాం సమభిదుద్రువుః॥2॥ తతః సీతాముపాగమ్య రాక్షస్యః క్రోధమూర్ఛితాః। పరం పరుషయా వాచా వైదేహీమిదమబ్రువన్ ॥3॥ పౌలస్త్యస్య వరిష్ఠస్య రావణస్య మహాత్మనః। దశగ్రీవస్య భార్యాత్వం సీతే న బహు మన్యసే ॥4॥ తతస్త్వేకజటా నామ రాక్షసీ వాక్యమబ్రవీత్ । ఆమన్త్ర్య క్రోధతామ్రాక్షీ సీతాం కరతలోదరీమ్ ॥5॥ ప్రజాపతీనాం షణ్ణాం తు చతుర్థోఽయం ప్రజాపతిః। మానసో బ్రహ్మణః పుత్రః పులస్త్య ఇతి విశ్రుతః॥6॥ పులస్త్యస్య తు తేజస్వీ మహర్షిర్మానసః సుతః। నామ్నా స విశ్రవా నామ ప్రజాపతిసమప్రభః॥7॥ తస్య పుత్రో విశాలాక్షి రావణః శత్రురావణః। తస్య త్వం రాక్షసేన్ద్రస్య భార్యా భవితుమర్హసి ॥8॥ మయోక్తం చారుసర్వాఙ్గి వాక్యం కిం నానుమన్యసే । తతో హరిజటా నామ రాక్షసీ వాక్యమబ్రవీత్ ॥9॥ వివృత్య నయనే కోపాన్మార్జారసదృశేక్షణా । యేన దేవాస్త్రయస్త్రింశద్దేవరాజశ్చ నిర్జితః॥10॥ తస్య త్వం రాక్షసేన్ద్రస్య భార్యా భవితుమర్హసి । వీర్యోత్సిక్తస్య శూరస్య సఙ్గ్రామేష్వనివర్తినః। బలినో వీర్యయుక్తస్య భార్యా త్వం కిం న లిప్ససే ॥11॥ ప్రియాం బహుమతాం భార్యాం త్యక్త్వా రాజా మహాబలః। సర్వాసాం చ మహాభాగాం త్వాముపైష్యతి రావణః॥12॥ సమృద్ధం స్త్రీసహస్రేణ నానారత్నోపశోభితమ్ । అన్తఃపురం తదుత్సృజ్య త్వాముపైష్యతి రావణః॥13॥ అన్యా తు వికటా నామ రాక్షసీ వాక్యమబ్రవీత్ । అసకృద్ భీమవీర్యేణ నాగా గన్ధర్వదానవాః। నిర్జితాః సమరే యేన స తే పార్శ్వముపాగతః॥14॥ తస్య సర్వసమృద్ధస్య రావణస్య మహాత్మనః। కిమర్థం రాక్షసేన్ద్రస్య భార్యాత్వం నేచ్ఛసేఽధమే ॥15॥ తతస్తాం దుర్ముఖీ నామ రాక్షసీ వాక్యమబ్రవీత్ । యస్య సూర్యో న తపతి భీతో యస్య స మారుతః। న వాతి స్మాయతాపాఙ్గి కిం త్వం తస్య న తిష్ఠసే ॥16॥ పుష్పవృష్టిం చ తరవో ముముచుర్యస్య వై భయాత్ । శైలాః సుస్త్రువుః పానీయం జలదాశ్చ యదేచ్ఛతి ॥17॥ తస్య నైరృతరాజస్య రాజరాజస్య భామిని । కిం త్వం న కురుషే బుద్ధిం భార్యార్థే రావణస్య హి ॥18॥ సాధు తే తత్త్వతో దేవి కథితం సాధు భామిని । గృహాణ సుస్మితే వాక్యమన్యథా న భవిష్యసి ॥19॥ ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే త్రయోవింశః సర్గః