అథ సప్తవింశః సర్గః
ఇత్యుక్తాః సీతయా ఘోరం రాక్షస్యః క్రోధమూర్ఛితాః।
కాశ్చిజ్జగ్ముస్తదాఖ్యాతుం రావణస్య దురాత్మనః॥1॥
తతః సీతాముపాగమ్య రాక్షస్యో భీమదర్శనాః।
పునః పరుషమేకార్థమనర్థార్థమథాబ్రువన్ ॥2॥
అద్యేదానీం తవానార్యే సీతే పాపవినిశ్చయే ।
రాక్షస్యో భక్షయిష్యన్తి మాంసమేతద్యథాసుఖమ్ ॥3॥
సీతాం తాభిరనార్యాభిర్దృష్ట్వా సన్తర్జితాం తదా ।
రాక్షసీ త్రిజటావృద్ధా ప్రబుద్ధా వాక్యమబ్రవీత్ ॥4॥
ఆత్మానం ఖాదతానార్యా న సీతాం భక్షయిష్యథ ।
జనకస్య సుతామిష్టాం స్నుషాం దశరథస్య చ ॥5॥
స్వప్నో హ్యద్య మయా దృష్టో దారుణో రోమహర్షణః।
రాక్షసానామభావాయ భర్తురస్యా భవాయ చ ॥6॥
ఏవముక్తాస్త్రిజటయా రాక్షస్యః క్రోధమూర్ఛితాః।
సర్వా ఏవాబ్రువన్భీతాస్త్రిజటాం తామిదం వచః॥7॥
కథయస్వ త్వయా దృష్టః స్వప్నోఽయం కీదృశో నిశి ।
తాసాం శ్రుత్వా తు వచనం రాక్షసీనాం ముఖోద్గతమ్ ॥8॥
ఉవాచ వచనం కాలే త్రిజటా స్వప్నసంశ్రితమ్ ।
గజదన్తమయీం దివ్యాం శిబికామన్తరిక్షగామ్ ॥9॥
యుక్తాం వాజిసహస్రేణ స్వయమాస్థాయ రాఘవః।
శుక్లమాల్యామ్బరధరో లక్ష్మణేన సమాగతః॥10॥
స్వప్నే చాద్య మయా దృష్టా సీతా శుక్లామ్బరావృతా ।
సాగరేణ పరిక్షిప్తం శ్వేతపర్వతమాస్థితా ॥11॥
రామేణ సఙ్గతా సీతా భాస్కరేణ ప్రభా యథా ।
రాఘవశ్చ పునర్దృష్టశ్చతుర్దన్తం మహాగజమ్ ॥12॥
ఆరూఢః శైలసఙ్కాశం చకాస సహలక్ష్మణః।
తతస్తు సుర్యసఙ్కాశౌ దీప్యమానౌ స్వతేజసా ॥13॥
శుక్లమాల్యామ్బరధరౌ జానకీం పర్యుపస్థితౌ ।
తతస్తస్య నగస్యాగ్రే హ్యాకాశస్థస్య దన్తినః॥14॥
భర్త్రా పరిగృహీతస్య జానకీ స్కన్ధమాశ్రితా ।
భర్తురఙ్కాత్సముత్పత్య తతః కమలలోచనా ॥15॥
చన్ద్రసూర్యౌ మయా దృష్టా పాణిభ్యాం పరిమార్జతీ ।
తతస్తాభ్యాం కుమారాభ్యామాస్థితః స గజోత్తమః।
సీతయా చ విశాలాక్ష్యా లఙ్కాయా ఉపరి స్థితః॥16॥
పాణ్డురర్షభయుక్తేన రథేనాష్టయుజా స్వయమ్ ।
ఇహోపయాతః కాకుత్స్థః సీతయా సహ భార్యయా ॥17॥
శుక్లమాల్యామ్బరధరో లక్ష్మణేన సహాగతః।
తతోఽన్యత్ర మయా దృష్టో రామః సత్యపరాక్రమః॥18॥
లక్ష్మణేన సహ భ్రాత్రా సీతయా సహ వీర్యవాన్ ।
ఆరుహ్య పుష్పకం దివ్యం విమానం సూర్యసంనిభమ్ ॥19॥
ఉత్తరాం దిశమాలోచ్య ప్రస్థితః పురుషోత్తమః।
ఏవం స్వప్నే మయా దృష్టో రామో విష్ణుపరాక్రమః॥20॥
లక్ష్మణేన సహ భ్రాత్రా సీతయా సహ భార్యయా ।
న హి రామో మహాతేజాః శక్యో జేతుం సురాసురైః॥21॥
రాక్షసైర్వాపి చాన్యైర్వా స్వర్గః పాపజనైరివ ।
రావణశ్చ మయా దృష్టో ముణ్డస్తైలసముక్షితః॥22॥
రక్తవాసాః పిబన్మత్తః కరవీరకృతస్రజః।
విమానాత్ పుష్పకాదద్య రావణః పతితః క్షితౌ ॥23॥
కృష్యమాణః స్త్రియా ముణ్డో దృష్టః కృష్ణామ్బరః పునః।
రథేన ఖరయుక్తేన రక్తమాల్యానులేపనః॥14॥
పిబంస్తైలం హసన్నృత్యన్ భ్రాన్తచిత్తాకులేన్ద్రియః।
గర్దభేన యయౌ శీఘ్రం దక్షిణాం దిశమాస్థితః॥25॥
పునరేవ మయా దృష్టో రావణో రాక్షసేశ్వరః।
పతితోఽవాక్శిరా భూమౌ గర్దభాద్భయమోహితః॥26॥
సహసోత్థాయ సమ్భ్రాన్తో భయార్తో మదవిహ్వలః।
ఉన్మత్తరూపో దిగ్వాసా దుర్వాక్యం ప్రలపన్బహు ॥27॥
దుర్గన్ధం దుఃసహం ఘోరం తిమిరం నరకోపమమ్ ।
మలపఙ్కం ప్రవిశ్యాశు మగ్నస్తత్ర స రావణః॥28॥
ప్రస్థితో దక్షిణామాశాం ప్రవిష్టోఽకర్దమం హ్రదమ్ ।
కణ్ఠే బద్ధ్వా దశగ్రీవం ప్రమదా రక్తవాసినీ ॥29॥
కాలీ కర్దమలిప్తాఙ్గీ దిశం యామ్యాం ప్రకర్షతి ।
ఏవం తత్ర మయా దృష్టః కుమ్భకర్ణో మహాబలః॥30॥
రావణస్య సుతాః సర్వే ముణ్డాస్తైలసముక్షితాః।
వరాహేణ దశగ్రీవః శిశుమారేణ చేన్ద్రజిత్ ॥31॥
ఉష్ట్రేణ కుమ్భకర్ణశ్చ ప్రయాతో దక్షిణాం దిశమ్ ।
ఏకస్తత్ర మయా దృష్టః శ్వేతచ్ఛత్రో విభీషణః॥32॥
శుక్లమాల్యామ్బరధరః శుక్లగన్ధానులేపనః।
శఙ్ఖదున్దుభినిర్ఘోషైర్నృత్తగీతైరలఙ్కృతః॥33॥
ఆరుహ్య శైలసఙ్కాశం మేఘస్తనితనిఃస్వనమ్ ।
చతుర్దన్తం గజం దివ్యమాస్తే తత్ర విభీషణః॥34॥
చతుర్భిస్సచివైః సార్ధం వైహాయసముపస్థితః॥35॥
సమాజశ్చ మహాన్వృత్తో గీతవాదిత్రనిఃస్వనః।
పిబతాం రక్తమాల్యానాం రక్షసాం రక్తవాససామ్ ॥36॥
లఙ్కా చేయం పురీ రమ్యా సవాజిరథకుఞ్జరా ।
సాగరే పతితా దృష్టా భగ్నగోపురతోరణా ॥37॥
లఙ్కా దృష్టా మయా స్వప్నే రావణేనాభిరక్షితా ।
దగ్ధా రామస్య దూతేన వానరేణ తరస్వినా ॥38॥
పీత్వా తైలం ప్రమత్తాశ్చ ప్రహసన్త్యో మహాస్వనాః।
లఙ్కాయాం భస్మరూక్షాయాం సర్వా రాక్షసయోషితః॥39॥
కుమ్భకర్ణాదయశ్చేమే సర్వే రాక్షసపుఙ్గవాః।
రక్తం నివసనం గృహ్య ప్రవిష్టా గోమయహ్రదమ్ ॥40॥
అపగచ్ఛత పశ్యధ్వం సీతామాప్నోతి రాఘవః।
ఘాతయేత్పరమామర్షీ యుష్మాన్ సార్ధం హి రాక్షసైః॥41॥
ప్రియాం బహుమతాం భార్యాం వనవాసమనువ్రతామ్ ।
భర్త్సితాం తర్జితాం వాపి నానుమంస్యతి రాఘవః॥42॥
తదలం క్రూరవాక్యైశ్చ సాన్త్వమేవాభిధీయతామ్ ।
అభియాచామ వైదేహీమేతద్ధి మమ రోచతే ॥43॥
యస్యా హ్యేవం విధః స్వప్నో దుఃఖితాయాః ప్రదృశ్యతే ।
సా దుఃఖైర్బహుభిర్ముక్తా ప్రియం ప్రాప్నోత్యనుత్తమమ్ ॥44॥
భర్త్సితామపి యాచధ్వం రాక్షస్యః కిం వివక్షయా ।
రాఘవాద్ధి భయం ఘోరం రాక్షసానాముపస్థితమ్ ॥45॥
ప్రణిపాతప్రసన్నా హి మైథిలీ జనకాత్మజా ।
అలమేషా పరిత్రాతుం రాక్షసిర్మహతో భయాత్ ॥46॥
అపి చాస్యా విశాలాక్ష్యా న కిఞ్చిదుపలక్షయే ।
విరూపమపి చాఙ్గేషు సుసూక్ష్మమపి లక్షణమ్ ॥47॥
ఛాయావైగుణ్యమాత్రం తు శఙ్కే దుఃఖముపస్థితమ్ ।
అదుఃఖార్హామిమాం దేవీం వైహాయసముపస్థితామ్ ॥48॥
అర్థసిద్ధిం తు వైదేహ్యాః పశ్యామ్యహముపస్థితామ్ ।
రాక్షసేన్ద్రవినాశం చ విజయం రాఘవస్య చ ॥49॥
నిమిత్తభూతమేతత్ తు శ్రోతుమస్యా మహత్ ప్రియమ్ ।
దృశ్యతే చ స్ఫురచ్చక్షుః పద్మపత్రమివాయతమ్ ॥50॥
ఈషద్ధి హృషితో వాస్యా దక్షిణాయా హ్యదక్షిణః।
అకస్మాదేవ వైదేహ్యా బాహురేకః ప్రకమ్పతే ॥51॥
కరేణుహస్తప్రతిమః సవ్యశ్చోరురనుత్తమః।
వేపన్ కథయతీవాస్యా రాఘవం పురతః స్థితమ్ ॥52॥
పక్షీ చ శాఖానిలయ ప్రవిష్టః
	పునః పునశ్చోత్తమసాన్త్వవాదీ ।
సుస్వాగతాం వాచముదీరయాణః
	పునః పునశ్చోదయతీవ హృష్టః॥53॥
తతః సా హ్రీమతీ బాలా భర్తుర్విజయహర్షితా ।
అవోచద్ యది తత్ తథ్యం భవేయం శరణం హి వః॥54॥
ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే సప్తవింశః సర్గః