అథ అష్టావింశః సర్గః సా రాక్షసేన్ద్రస్య వచో నిశమ్య తద్ రావణస్య ప్రియమప్రియార్తా । సీతా వితత్రాస యథా వనాన్తే సింహాభిపన్నా గజరాజకన్యా ॥1॥ సా రాక్షసీమధ్యగతా చ భీరు- ర్వాగ్భిర్భృశం రావణతర్జితా చ । కాన్తారమధ్యే విజనే విసృష్టా బాలేవ కన్యా విలలాప సీతా ॥2॥ సత్యం బతేదం ప్రవదన్తి లోకే నాకాలమృత్యుర్భవతీతి సన్తః। యత్రాహమేవం పరిభర్త్స్యమానా జీవామి యస్మాత్ క్షణమప్యపుణ్యా ॥3॥ సుఖాద్విహీనం బహుదుఃఖపూర్ణ- మిదం తు నూనం హృదయం స్థిరం మే । విదీర్యతే యన్న సహస్రధాద్య వజ్రాహతం శృఙ్గమివాచలస్య ॥4॥ నైవాస్తి నూనం మమ దోషమత్ర వధ్యాహమస్యాప్రియదర్శనస్య । భావం న చాస్యాహమనుప్రదాతు- మలం ద్విజో మన్త్రమివాద్విజాయ ॥5॥ తస్మిన్ననాగచ్ఛతి లోకనాథే గర్భస్థజన్తోరివ శల్యకృన్తః। నూనం మమాఙ్గాన్యచిరాదనార్యః శస్త్రైః శితైశ్ఛేత్స్యతి రాక్షసేన్ద్రః॥6॥ దుఃఖం బతేదం నను దుఃఖితాయా మాసౌ చిరాయాభిగమిష్యతో ద్వౌ । బద్ధస్య వధ్యస్య యథా నిశాన్తే రాజోపరోధాదివ తస్కరస్య ॥7॥ హా రామ హా లక్ష్మణ హా సుమిత్రే హా రామమాతః సహ మే జనన్యః। ఏషా విపద్యామ్యహమల్పభాగ్యా మహార్ణవే నౌరివ మూఢవాతా ॥8॥ తరస్వినౌ ధారయతా మృగస్య సత్త్వేన రూపం మనుజేన్ద్రపుత్రౌ । నూనం విశస్తౌ మమ కారణాత్తౌ సింహర్షభౌ ద్వావివ వైద్యుతేన ॥9॥ నూనం స కాలో మృగరూపధారీ మామల్పభాగ్యాం లులుభే తదానీమ్ । యత్రార్యపుత్రౌ విససర్జ మూఢా రామానుజం లక్ష్మణపూర్వజం చ ॥10॥ హా రామ సత్యవ్రత దీర్ఘబాహో హా పూర్ణచన్ద్రప్రతిమానవక్త్ర । హా జీవలోకస్య హితః ప్రియశ్చ వధ్యాం న మాం వేత్సి హి రాక్షసానామ్ ॥11॥ అనన్యదేవత్వమియం క్షమా చ భూమౌ చ శయ్యా నియమశ్చ ధర్మే । పతివ్రతాత్వం విఫలం మమేదం కృతం కృతఘ్నేష్వివ మానుషాణామ్ ॥12॥ మోఘో హి ధర్మశ్చరితో మమాయం తథైకపత్నీత్వమిదం నిరర్థకమ్ । యా త్వాం న పశ్యామి కృశా వివర్ణా హీనా త్వయా సఙ్గమనే నిరాశా ॥13॥ పితుర్నిదేశం నియమేన కృత్వా వనాన్నివృత్తశ్చరితవ్రతశ్చ । స్త్రీభిస్తు మన్యే విపులేక్షణాభిః సంరంస్యసే వీతభయః కృతార్థః॥14॥ అహం తు రామ త్వయి జాతకామా చిరం వినాశాయ నిబద్ధభావా । మోఘం చరిత్వాథ తపోవ్రతం చ త్యక్ష్యామి ధిగ్జీవితమల్పభాగ్యామ్ ॥15॥ సఞ్జీవితం క్షిప్రమహం త్యజేయం విషేణ శస్త్రేణ శితేన వాపి । విషస్య దాతా న తు మేఽస్తి కశ్చి- చ్ఛస్త్రస్య వా వేశ్మని రాక్షసస్య ॥16॥ శోకాభితప్తా బహుధా విచిన్త్య సీతాథ వేణీగ్రథనం గృహీత్వా । ఉద్బద్ధ్య వేణ్యుద్గ్రథనేన శీఘ్ర- మహం గమిష్యామి యమస్య మూలమ్ ॥17॥ ఉపస్థితా సా మృదుసర్వగాత్రీ శాఖాం గృహీత్వా చ నగస్య తస్య । తస్యాస్తు రామం పరిచిన్తయన్త్యా రామానుజం స్వం చ కులం శుభాఙ్గ్యాః॥18॥ తస్యా విశోకాని తదా బహూని ధైర్యార్జితాని ప్రవరాణి లోకే । ప్రాదుర్నిమిత్తాని తదా బభూవుః పురాపి సిద్ధాన్యుపలక్షితాని ॥19॥ ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే అష్టావింశః సర్గః