అథ ద్విచత్వారింశః సర్గః
తతః పక్షినినాదేన వృక్షభఙ్గస్వనేన చ ।
బభూవుస్త్రాససమ్భ్రాన్తాః సర్వే లఙ్కానివాసినః॥1॥
విద్రుతాశ్చ భయత్రస్తా వినేదుర్మృగపక్షిణః।
రక్షసాం చ నిమిత్తాని క్రూరాణి ప్రతిపేదిరే ॥2॥
తతో గతాయాం నిద్రాయాం రాక్షస్యో వికృతాననాః।
తద్వనం దదృశుర్భగ్నం తం చ వీరం మహాకపిమ్ ॥3॥
స తా దృష్ట్వ మహాబాహుర్మహాసత్త్వో మహాబలః।
చకార సుమహద్రూపం రాక్షసీనాం భయావహమ్ ॥4॥
తతస్తు గిరిసఙ్కాశమతికాయం మహాబలమ్ ।
రాక్షస్యో వానరం దృష్ట్వా పప్రచ్ఛుర్జనకాత్మజామ్ ॥5॥
కోఽయం కస్య కుతో వాయం కింనిమిత్తమిహాగతః।
కథం త్వయా సహానేన సంవాదః కృత ఇత్యుత ॥6॥
ఆచక్ష్వ నో విశాలాక్షి మా భూత్తే సుభగే భయమ్ ।
సంవాదమసితాపాఙ్గి త్వయా కిం కృతవానయమ్ ॥7॥
అథాబ్రవీత్తదా సాధ్వీ సీతా సర్వాఙ్గశోభనా ।
రక్షసాం కామరూపాణాం విజ్ఞానే కా గతిర్మమ ॥8॥
యూయమేవాస్య జానీత యోఽయం యద్వా కరిష్యతి ।
అహిరేవ హ్యహేః పాదాన్విజానాతి న సంశయః॥9॥
అహమప్యతి భీతాస్మి నైవ జానామి కో హ్యయమ్ ।
వేద్మి రాక్షసమేవైనం కామరూపిణమాగతమ్ ॥10॥
వైదేహ్యా వచనం శ్రుత్వా రాక్షస్యో విద్రుతా ద్రుతమ్ ।
స్థితాః కాశ్చిద్గతాః కాశ్చిద్రావణాయ నివేదితుమ్ ॥11॥
రావణస్య సమీపే తు రాక్షస్యో వికృతాననాః।
విరూపం వానరం భీమం రావణాయ న్యవేదిషుః॥12॥
అశోకవనికా మధ్యే రాజన్ భీమవపుః కపిః।
సీతయా కృతసంవాదస్తిష్ఠత్యమితవిక్రమః॥13॥
న చ తం జానకీ సీతా హరిం హరిణలోచనా ।
అస్మాభిర్బహుధా పృష్టా నివేదయితుమిచ్ఛతి ॥14॥
వాసవస్య భవేద్దూతో దూతో వైశ్రవణస్య వా ।
ప్రేషితో వాపి రామేణ సీతాన్వేషణకాఙ్క్షయా ॥15॥
తేనైవాద్భుతరూపేణ యత్తత్తవ మనోహరమ్ ।
నానామృగగణాకీర్ణం ప్రమృష్టం ప్రమదావనమ్ ॥16॥
న తత్ర కశ్చిదుద్దేశో యస్తేన న వినాశితః।
యత్ర సా జానకీ దేవీ స తేన న వినాశితః॥17॥
జానకీరక్షణార్థం వా శ్రమాద్వా నోపలక్ష్యతే ।
అథవా కః శ్రమస్తస్య సైవ తేనాభిరక్షితా ॥18॥
చారుపల్లవపత్రాఢ్యం యం సీతా స్వయమాస్థితా ।
ప్రవృద్ధః శింశపావృక్షః స చ తేనాభిరక్షితః॥19॥
తస్యోగ్రరూపస్యోగ్రం త్వం దణ్డమాజ్ఞాతుమర్హసి ।
సీతా సమ్భాషితా యేన వనం తేన వినాశితమ్ ॥20॥
మనఃపరిగృహీతాం తాం తవ రక్షోగణేశ్వర ।
కః సీతామభిభాషేత యో న స్యాత్త్యక్తజీవితః॥21॥
రాక్షసీనాం వచః శ్రుత్వా రావణో రాక్షసేశ్వరః।
చితాగ్నిరివ జజ్వాల కోపసంవర్తితేక్షణః॥22॥
తస్య క్రుద్ధస్య నేత్రాభ్యాం ప్రాపతన్నశ్రుబిన్దవః।
దీప్తాభ్యామివ దీపాభ్యాం సార్చిషః స్నేహబిన్దవః॥23॥
ఆత్మనః సదృశాన్ వీరాన్కిఙ్కరాన్నామ రాక్షసాన్ ।
వ్యాదిదేశ మహాతేజా నిగ్రహార్థం హనూమతః॥24॥
తేషామశీతిసాహస్రం కిఙ్కరాణాం తరస్వినామ్ ।
నిర్యయుర్భవనాత్తస్మాత్కూటముద్గరపాణయః॥25॥
మహోదరా మహాదంష్ట్రా ఘోరరూపా మహాబలాః।
యుద్ధాభిమనసః సర్వే హనూమద్గ్రహణోన్ముఖాః॥26॥
తే కపిం తం సమాసాద్య తోరణస్థమవస్థితమ్ ।
అభిపేతుర్మహావేగాః పతఙ్గా ఇవ పావకమ్ ॥27॥
తే గదాభిర్విచిత్రాభిః పరిఘైః కాఞ్చనాఙ్గదైః।
ఆజగ్ముర్వానరశ్రేష్ఠం శరైరాదిత్యసంనిభైః॥28॥
ముద్గరైః పట్టిశైః శూలైః ప్రాసతోమరపాణయః।
పరివార్య హనూమన్తం సహసా తస్థురగ్రతః॥29॥
హనూమానపి తేజస్వీ శ్రీమాన్పర్వతసంనిభః।
క్షితావావిద్ధ్య లాఙ్గూలం ననాద చ మహాధ్వనిమ్ ॥30॥
స భూత్వా తు మహాకాయో హనుమాన్మారుతాత్మజః।
పుచ్ఛమాస్ఫోటయామాస లఙ్కాం శబ్దేన పూరయన్ ॥31॥
తస్యాస్ఫోటితశబ్దేన మహతా చానునాదినా ।
పేతుర్విహఙ్గా గగనాదుచ్చైశ్చేదమఘోషయత్ ॥32॥
జయత్యతిబలో రామో లక్ష్మణశ్చ మహాబలః।
రాజా జయతి సుగ్రీవో రాఘవేణాభిపాలితః॥33॥
దాసోఽహం కోసలేన్ద్రస్య రామస్యాక్లిష్టకర్మణః।
హనుమాఞ్శత్రుసైన్యానాం నిహన్తా మారుతాత్మజః॥34॥
న రావణసహస్రం మే యుద్ధే ప్రతిబలం భవేత్ ।
శిలాభిశ్చ ప్రహరతః పాదపైశ్చ సహస్రశః॥35॥
అర్దయిత్వా పురీం లఙ్కామభివాద్య చ మైథిలీమ్ ।
సమృద్ధార్థో గమిష్యామి మిషతాం సర్వరక్షసామ్ ॥36॥
తస్య సంనాదశబ్దేన తేఽభవన్భయశఙ్కితాః।
దదృశుశ్చ హనూమన్తం సన్ధ్యామేఘమివోన్నతమ్ ॥37॥
స్వామిసన్దేశనిఃశఙ్కాస్తతస్తే రాక్షసాః కపిమ్ ।
చిత్రైః ప్రహరణైర్భీమైరభిపేతుస్తతస్తతః॥38॥
స తైః పరివృతః శూరైః సర్వతః స మహాబలః।
ఆససాదాయసం భీమం పరిఘం తోరణాశ్రితమ్ ॥39॥
స తం పరిఘమాదాయ జఘాన రజనీచరాన్ ।
సపన్నగమివాదాయ స్ఫురన్తం వినతాసుతః॥40॥
విచచారామ్బరే వీరః పరిగృహ్య చ మారుతిః।
సూదయామాస వజ్రేణ దైత్యానివ సహస్రదృక్ ॥41॥
స హత్వా రాక్షసాన్వీరః కిఙ్కరాన్మారుతాత్మజః।
యుద్ధాకాఙ్క్షీ మహావీరస్తోరణం సమవస్థితః॥42॥
తతస్తస్మాద్భయాన్ముక్తాః కతిచిత్తత్ర రాక్షసాః।
నిహతాన్కిఙ్కరాన్సర్వాన్రావణాయ న్యవేదయన్ ॥43॥
స రాక్షసానాం నిహతం మహాబలం
	నిశమ్య రాజా పరివృత్తలోచనః।
సమాదిదేశాప్రతిమం పరాక్రమే
	ప్రహస్తపుత్రం సమరే సుదుర్జయమ్ ॥44॥
ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే ద్విచత్వారింశః సర్గః