అథ పఞ్చాశః సర్గః
తముద్వీక్ష్య మహాబాహుః పిఙ్గాక్షం పురతః స్థితమ్ ।
రోషేణ మహతాఽఽవిష్టో రావణో లోకరావణః॥1॥
శఙ్కాహతాత్మా దధ్యౌ స కపీన్ద్రం తేజసావృతమ్ ।
కిమేష భగవాన్నన్దీ భవేత్సాక్షాదిహాగతః॥2॥
యేన శప్తోఽస్మి కైలాసే మయా ప్రహసితే పురా ।
సోఽయం వానరమూర్తిః స్యాత్కింస్విద్బాణోఽపి వాసురః॥3॥
స రాజా రోషతామ్రాక్షః ప్రహస్తం మన్త్రిసత్తమమ్ ।
కాలయుక్తమువాచేదం వచో విపులమర్థవత్ ॥4॥
దురాత్మా పృచ్ఛ్యతామేష కుతః కిం వాస్య కారణమ్ ।
వనభఙ్గే చ కోఽస్యార్థో రాక్షసానాం చ తర్జనే ॥5॥
మత్పురీమప్రధృష్యాం వై గమనే కిం ప్రయోజనమ్ ।
ఆయోధనే వా కిం కార్యం పృచ్ఛయతామేష దుర్మతిః॥6॥
రావణస్య వచః శ్రుత్వా ప్రహస్తో వాక్యమబ్రవీత్ ।
సమాశ్వసిహి భద్రం తే న భీః కార్యా త్వయా కపే ॥7॥
యది తావత్త్వమిన్ద్రేణ ప్రేషితో రావణాలయమ్ ।
తత్త్వమాఖ్యాహి మా తే భూద్భయం వానర మోక్ష్యసే ॥8॥
యది వైశ్రవణస్య త్వం యమస్య వరుణస్య చ ।
చారురూపమిదం కృత్వా ప్రవిష్టో నః పురీమిమామ్ ॥9॥
విష్ణునా ప్రేషితో వాపి దూతో విజయకాఙ్క్షిణా ।
నహి తే వానరం తేజో రూపమాత్రం తు వానరమ్ ॥10॥
తత్త్వతః కథయస్వాద్య తతో వానర మోక్ష్యసే ।
అనృతం వదతశ్చాపి దుర్లభం తవ జీవితమ్ ॥11॥
అథవా యన్నిమిత్తస్తే ప్రవేశో రావణాలయే ।
ఏవముక్తో హరివరస్తదా రక్షోగణేశ్వరమ్ ॥12॥
అబ్రవీన్నాస్మి శక్రస్య యమస్య వరుణస్య చ ।
ధనదేన న మే సఖ్యం విష్ణునా నాస్మి చోదితః॥13॥
జాతిరేవ మమ త్వేషా వానరోఽహమిహాగతః।
దర్శనే రాక్షసేన్ద్రస్య తదిదం దుర్లభం మయా ॥14॥
వనం రాక్షసరాజస్య దర్శనార్థం వినాశితమ్ ।
తతస్తే రాక్షసాః ప్రాప్తా బలినో యుద్ధకాఙ్క్షిణః॥15॥
రక్షణార్థం చ దేహస్య ప్రతియుద్ధా మయా రణే ।
అస్త్రపాశైర్న శక్యోఽహం బద్ధుం దేవాసురైరపి ॥16॥
పితామహాదేష వరో మమాపి హి సమాగతః।
రాజానం ద్రష్టుకామేన మయాస్త్రమనువర్తితమ్ ॥17॥
విముక్తోఽప్యహమస్త్రేణ రాక్షసైస్త్వభివేదితః।
కేనచిద్ రామకార్యేణ ఆగతోఽస్మి తవాన్తికమ్ ॥18॥
దూతోఽహమితి విజ్ఞాయ రాఘవస్యామితౌజసః।
శ్రూయతామేవ వచనం మమ పథ్యమిదం ప్రభో ॥19॥
ఇత్యార్షే శ్రీమద్్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే పఞ్చాశః సర్గః